Марий Йылме Нерген

Могай эллаште марий йылме дене ойлат?

Мари-у Зеландийын официальный йылмыже. Тушто тыгак Австралийыште, Канадыште да США-н общине-влак ойлат.

Марий йылмын историйже могай?

Марий йылме дене У Зеландийыште 800 ий утла кучылтыт, тудо тӱняште тудым ик кугурак йылме дене ышта. Тудын кушеч лиймыжым 13 курымышто икымше гана полинезий мигрант-влак марте эскераш лиеш.нуно кугезе йылмыштым пеленышт налын, островыш икымше гана толыныт. Курым мучко тиде йылме эволюциал лийын да моло верысе йылме да диалект-влак дене келыштаралтмыж семын шке ойыртемалтше ойыртемжым налын. Тиде йылме 1800-шо ийла тӱҥалтышлан шагалрак улмаш.христиан миссионер-влак марла текстым кусаркалаш тӱҥалыныт ыле. У Зеландийым демократий да национализмыш кайыме семын йылме кыдалне официальный статусым пуымо да Тудо У Зеландийын калыкле иделандийжын тӱҥ ужашыже лийын. Таче марий йылме тошто семынак эл мучко кумдан кучылталтеш да эл мучко школлаште туныкталтеш.

Марий йылмым шымлымашке эн кугу надырым пыштыше 5 еҥ пура?

1. Нататын сэрже: тудо марий-влакын парламентыштын икымше членже (1905-1943) лийын да марий йылмым кугыжаныш образованийыште тудым официальнын кучылтмо да тиде йылмыш кусарыме йӧн дене марий йылмым уэш ылыжтарыме йӧн дене тарванен.
2. Саде Ранг-влак (сэр Питер Хенаре): Тудо марийын эн кӱлешан лидерже лийын, тудыжо марий культурым теҥыз семын, тыгак пакха-влакым ыштымаште лийын, тыгак обществын кеч-могай пашаштат марий йылмым кучылташ полшен.
3. Даме-Минхинник Огыл: тудо радиом, фестивальым да тунемме йӧн-влакым вияҥдымашке кугу влиянийым ыштен, тыгак 1987 ийысе Марий йылме Комиссий Нерген Законым ямдылымылан влиянийым ыштен.
4. Даме Кокай Хипанго: Тудо У Зеландийын Кӱшыл судшын судьяже лийын да марий йылмым уэш шочыкташ полшымыж дене ойыртемалтын.
5. Таура Вир Да Саде Реорат (марий йылме Комиссий): марий йылме Комиссий марий йылмым тунемме Да аралыме шотышто пашам ышта. Комиссий 1987 ийыште ыштыме тат гыч у ресурсым, туныктымо да тунемме инициативым ыштыме йӧн дене йылмым уэш ылыжташ полшымаште кӱлешан рольым модын.

Марий йылмын структуржым кузе ыштыме?

Марий йылме-тиде полинезий йылме, тудын структуржо лӱман да шагал еҥан глаголын чотшо дене ышталтеш. Тушто (суффикс-влакын) раш пале значенийжым ончыкташ синтетике грамматике семын палыме мут-влакым кучылтыт. Тудо тыгак умылаш лийме мут-влакым ыштышашлан кучылталтше йӱк да слог-влакын кумда спектрыштым куча. Мут радам яра, раш контекстлаште пеҥгыде лийын кертеш.

Кузе марий йылмым утларак чын йӧн дене тунемаш?

1. Марийын йылмышкыжат, культурышкыжат грузитлыза: Марий йылме урок гыч коштмыда годым Те Атеар Нерген Але ii верысе ii-ше № – ан ванангым эртарыше-влак гайжым Тӱҥалыда. Культур контекстым утларакшым марий йылме да йӱла кучылтман.
2. Колыштса, ОНЧЫЗА ДА марийын ЙЫЛМЕ ДЕНЕ кузе-гынат шукырак лудса: ШАХМАТ ШИЖМАШ ДА Мопri йылме дене радиом муза, марий йылме дене телевизор программе ден фильм-Влакым ончыза, книгам, комиксым да ойлымаш-Влакым лудса, ТЕ колыда да ужыда.
3. Йылме дене кутырымаште практикыште шогыза: марий йылмым носитель-влак, тыгай еш але йолташ-влак дене мутланаш але марий ден конханг мероприятийлашке (марий йылмым эр туныктымо рӱдер-влак) дене мутланаш йӧным муаш тыршыза.
4. Колтымо Оксам, Савыктыме Да аудиторике-Влакым, Чыштыртышым кучылтса, чыштыра онайн-ресурс-влакым кучылтса, Шымлымаште полшат: Окса Моткоч шуко онлайн-ресурс, Савыктыме Да аудиурок-Влак гай Акт-Влак, Майорын йылмыжым Шымлыше Еҥ-Влаклан Кугу полышым Пуат.
5. Сайын тунемза: йылмым шымлымаш оҥай да пайдале паша лийшаш, садлан шымлымашым ида кудалте – ошкыл почеш ошкылым ыштыза да путешествий дене ракатланыза!