Хорватскай Тыл Туһунан

Хорватия тылынан ханнык дойдуларга этэллэрий?

Хорватия тыла Хорватия, Герцеговинаҕа, онтон Сербия сорох чаастарыгар Черногория уонна тылдьыт официальнай тыл буолар. Кини эмиэ сорох общиналарга Австрияҕа, Венгрияҕа, Италияҕа уонна Румынияҕа киэҥник тарҕаммыт.

Хорватия тылын историята хайдаҕый?

Хорватия тыла-11 үйэ силистээх- мутуктаах нуучча тыла. Кини былыр хорватиялары, соҕурууҥҥу Хорватиялары, билиҥҥи Хорватия сиригэр- уотугар, орто дойдуга олорбута. Бу тыл Илин Эуропа славянскай, историческай тылларыттан тахсыбыта.
Ол кэмтэн ыла тыл ураты көрүҥүн ылан, кэлин литератураҕа, күннээҕи олоххо атын көрүүлэргэ туттуллар. 16- с үйэҕэ Хорватия тыла биллиилээх хорватскай тылдьыт бэчээттииринэн стандарт чопчу степеннэрин ситиспитэ.
Тиһэҕэр, Хорватия тыла Австро- Венгрия империятын сорҕото буолбута уонна серб тылыгар олус маарынныыр буолан, 19- с үйэҕэ салгыы стандартка турбута. Бастакы аан дойду сэриитин кэнниттэн серб, хорватт уонна тылдьыт тутула үөскээбитэ, кэлин улаатан истэҕин аайы биллэр. Хорватия 1991 сыллаахха Хорватия официальнай тыла- өһө буола илигинэ, уларыйбат- тэлэрийбэт буолбута.
Онтон ыла тыл салгыы сайдан, орфографияҕа уларытыылар киирбиттэрэ, ону ааһан тылдьыкка саҥа тыллар эбиллибиттэрэ. Бүгүн Хорватияҕа, Боснияҕа, Герцеговинаҕа, Сербияҕа, Австрияҕа, Венгрияҕа, Италияҕа уонна Швейцарияҕа олорор 5,5 мөлүйүөн киһи саҥарар.

Саха тылын үөрэтиигэ саамай улахан кылааты киллэрбит топ- 5 киһи кимнээх киирэрий?

1. Марк Мааррич (1450-1524) – билиҥҥи Хорватия литературатын аҕатын уонна бастакы улуу хорватскай суруйааччы, Маррич араас жанрдарга айымньылары поэзияны, драманы уонна итэҕэл трактаттарын киллэрэн туран суруйбута. Кини саамай биллэр айымньыта-” Юдита”, ветераническай поэма.
2. Иван Гунунулич (1589-1638) – төрүт поэт, “Осман” национальнай эпос автора уонна “Дубравка”пьесалар автордара. Кини бэйэтин айымньыларыгар хорватскай тыл элеменнэрин киллэрбит бастакы хорватическай автордартан биирдэстэрэ этэ.
3. Джор Држич (1508-1567) – држич хорватскай драматург уонна Хорватия театрын төрүттээччи быһыытынан киэҥник биллэр. Кини пьесаларыгар хара юмор, сатира уонна омук самосознаниета баар.
4. Ийэтэ Антун Релкович (1735-1810) – норуот тылынан Хорватия тылынан суруйуута саҕаламмытын, дьон- сэргэ өйүн- санаатын, ааҕыытын чэпчэппитин суруллар. Кини эмиэ наука, философия уонна политика курдук араас темаларга элбэх кинигэни, брошюралары уонна ыстатыйалары суруйбута.
5. Петр Прадович (1818-1872) – прадовичка кини романтическай хоһооннорун уонна патриотическай гимнэрин иһин “хорватскай Байрон” диэн киэҥник ааттанар. Кини омугумсуйууга, ордук Хорватия икки чаастарын икки ардыларыгар уонна Хорватия тылларын сайыннарыыга кини кылаатын иһин национальнай соҕотох өҥөнү оҥорор.

Хорватия тылын структурата хайдах оҥоһулунна?

Хорватия тыла индоевропей тыла буолар уонна соҕуруу тыл бөлөҕөр киирэр. Кини болгарскай, чех, Польша уонна нуучча курдук атын славянскай тыллары кытта тэҥҥэ структуралаах. Хорватия туохтуурдара сирэйдиин- харахтыын уонна даҕааһын ааттардыын холбоһон төрөөбүт төрүт уонна даҕааһын ааттардыын сөп түбэһиннэрэн арахсаллар уонна алта грамматическай падежтар бааллар. Онно Латинскай алфавит туһаныллар, оттон кини тиһигэ фонатическай сурук тиһигэ туттуллар, ол аата хас биирдии буукуба биирдии- биирдии дорҕоонугар сөп түбэһэр.

– Саамай сөптөөх ньыманан Саха тылын хайдах үөрэтиэххэ сөбүй?

1. Сүрүн биричиинэлэртэн саҕалааҥ: тыл грамматикатын, тылын- өһүн уонна Хорватия алфавитын туһунан базовай өйдөбүл суолталаах. Үчүгэй учебнигыттан эбэтэр курстан саҕалааҥ, эбэтэр Хорватия тылынан үөрэтэр курдук.
2. Хорватия истиэҕиҥ: Хорватия кистэлэҥнэрин уонна шоу- шоу биир бастыҥ ньымаларыттан биирдэстэрэ-тыл үөрэтэргэ уонна ыкса билсэргэ. – Тыл уонна грамматика уруоктарын кытта үгүс видео- устуоруйа баар-итиччэ элбэх, төһө сатыыргытын көрүнүҥ!
3. Тылы туттууга туһаныҥ: тыл носителин кытта бодоруһуу-тыл үөрэхтээһинин биир саамай туһалаах уонна умсугутуулаах ньымаларыттан биирдэстэрэ. Эһиги куоракка онлайн диэн омук партнерын эбэтэр эһиги куораккытыгар чэпчэкитик булуоххутун сөп.
4. Хорватия литературатын ааҕыҥ: кинигэлэри, ыстатыйалары уонна сурунааллары хорватскай тылынан булан ааҕыҥ. Эһиэхэ сөптөөх жанр булан ааҕарга холонуҥ!
5. Тыл саппааһын үөрэтэргэ хаартыскалары туһаныҥ: карточкалар – үчүгэй инструмент, дьыала саҥа тылы үөрэтиигэ тиийэр, ордук Хорватия курдук тылларга, биир тылы көрдөрөр элбэх тыл баар.
6. Таһаҕаһы: тылы баһылыыр бастыҥ ньыма – кини төбөлөөх погрузка-Хорватияҕа айаннааҥ, өскөтүн киинэлэри көрүөххүт, Хорватия тылынан музыканы истиэххит.
7. Дуоһуйууну ылыҥ: Хорватия тылын үөрэтии олус умсугутуулаах уонна туһалаах дьарык буолуон сөп – бу процесс сөбүлүүрүн, бэйэҕитигэр олус биэримэҥ.