F’liema pajjiżi titkellem il-lingwa persjana?
Il-lingwa persjana (magħrufa wkoll bħala Farsi) hija mitkellma prinċipalment fl-Iran, L-Afganistan u T-Taġikistan. Huwa mitkellem ukoll f’ċerti żoni ta’xi pajjiżi oħra, bħall-Iraq, L-Emirati Għarab Magħquda, Il-Baħrejn, It-Turkija, L-Oman u L-Użbekistan.
X’inhi l-istorja tal-lingwa persjana?
Il-lingwa persjana hija waħda mill-eqdem lingwi Indo-Ewropej fid-dinja u huwa maħsub li oriġinat Fin-Nofsinhar tal-Iran madwar it-8 seklu QK. Inizjalment, il-persjan Il-Qadim kien mitkellem mill-abitanti Ta’persis, reġjun li jinsab fil-parti tal-lbiċ tal-Iran tal-lum. Fl-550 Q. K., ġie ffurmat L-Imperu Akkemenid, bil-persjan Il-Qadim isir il-lingwa tal-qorti rjali. Matul is-sekli ta’wara, L-Imperu Akkemenid kiber u l-persjan Il-Qadim infirex gradwalment fuq partijiet kbar tal-Lvant Nofsani, L-Afganistan, l-Asja Ċentrali, u partijiet Mill-Ewropa.
Meta bdiet il-konkwista Iżlamika fis-sena 651 E. k., l-għarbi sar il-lingwa uffiċjali tad-dinja Musulmana. Il-persjan eventwalment adotta ħafna kliem u termini għarbi biex ilaħħaq mal-ħinijiet li qed jinbidlu. Ir-riżultat ta’dan il-proċess kien l-emerġenza ta’djalett ġdid magħruf bħala “Persjan Nofsani” (imsejjaħ ukoll Pahlavi jew Parthian). Il-persjan nofsani nfirex fir-reġjun kollu u eventwalment jinfluwenza l-iżvilupp ta’lingwi iranjani moderni oħra.
Fis-seklu 10 E. k., il-lingwa persjana L-Ġdida ħarġet mill-evoluzzjoni Tal-persjan Nofsani. Persjan ġdid issellef ħafna mill-kliem tiegħu mill-għarbi, it-tork, u lingwi oħra, iżda żamm ftit mill-grammatika Tal-persjan Nofsani. Dan il-perjodu ra wkoll l-iżvilupp ta’miters poetiċi, li jkomplu jsiru parti importanti tal-letteratura persjana.
Illum, il-persjan huwa l-lingwa materna ta’aktar minn 65 miljun persuna fl-Iran, L-Afganistan, It-Taġikistan, L-Użbekistan, u partijiet oħra tad-dinja. Għadha lingwa letterarja ewlenija fir-reġjun u tibqa’marbuta mill-qrib mal-kultura u l-istorja tan-nies ta’dawn il-pajjiżi.
Min huma l-aqwa 5 persuni li kkontribwew l-iktar għal-lingwa persjana?
1. Ferdowsi (ċ. 940-1020): Meqjus bħala l-akbar poeta persjan u awtur Tax-Shahnameh, poeżija epika li tirrakkonta stejjer Iranjani tal-qedem.
2. Rumi (1207-1273): wieħed mill-akbar poeti sufi persjani u fundatur tal-Ordni Mevlevi, ordni reliġjuża li tqim permezz tal-mużika u l-poeżija.
3. Omar khayyam (1048-1131): matematiku persjan, astronomu, u wieħed mill-aktar poeti persjani famużi.
4. Saadi Shirazi (ċ. 1184-1283): poeta mistiku persjan, kittieb prolifiku u awtur taż-żewġ poeżiji: Bustan u Gulistan.
5. Hafez (1315-1390): poeta persjan, magħruf għall-poeżija lirika u senswali tiegħu, spiss imsemmi flimkien ma’Rumi.
Kif inhi l-istruttura tal-lingwa persjana?
L-istruttura tal-lingwa persjana hija bbażata fuq morfoloġija agglutinattiva, li jfisser li l-kliem huma ffurmati billi jgħaqqdu morfemi flimkien b’mod li jibdel it-tifsira tal-kelma. Il-persjan għandu ordni TA’kelma SOV (suġġett-oġġett-verb) u struttura ta’frażi nom-aġġettiv-verb. Juża wkoll postpożizzjonijiet aktar milli prepożizzjonijiet bħal xi lingwi oħra. Il-verbi jieħdu numru kbir ta’prefissi u suffissi li jindikaw aspetti bħal tensjoni, burdata u persuna. Fl-aħħar, għandha tip speċjali ta’forma verbali msejħa l-ottattiva, li tesprimi xewqat jew xewqat.
Kif titgħallem il-lingwa persjana bl-iktar mod korrett?
1. Ingħaqad ma’kors tal-lingwa persjana: L-aħjar mod biex titgħallem il-lingwa persjana huwa li tingħaqad ma’kors tal-lingwa fi skola universitarja jew tal-lingwa lokali. Dan jagħtik struttura u gwida, kif ukoll għalliema infurmati li jistgħu jipprovdu rispons dwar il-progress tiegħek.
2. Uża apps għat-tagħlim tal-lingwi: apps għat-tagħlim Tal-Lingwi bħal Duolingo, Babbel, U Memrise huma għodda kbira biex titgħallem kwalunkwe lingwa. Huma joffru lezzjonijiet divertenti u interattivi li jgħinuk tipprattika u ssaħħaħ il-vokabular u l-grammatika li jkollok bżonn tkun taf sabiex tkun tista’tikkomunika bil-persjan.
3. Ara films persjani u programmi TELEVIŻIVI: Li Tara films u programmi TELEVIŻIVI bil-persjan huwa mod eċċellenti biex tgħaddas lilek innifsek fil-lingwa u tkun sintonizzat aħjar mad-diversi aċċenti u djaletti. Tista’ssib ħafna films u wirjiet persjani streaming online, jew tista’tixtri dvds ukoll.
4. Sib sieħeb fil-lingwa: Jekk tista’ssib kelliem nattiv persjan li lest jipprattika l-lingwa miegħek, dan jista’jkun mod tajjeb ħafna biex ittejjeb il-ħiliet lingwistiċi tiegħek. Tista’tistaqsihom mistoqsijiet dwar kliem u frażijiet, tipprattika l-pronunzja, u tikseb fehim aħjar tal-kultura u d-drawwiet tal-Iran billi tkellem lis-sieħeb tal-lingwa tiegħek.
5. Isma’mużika persjana: Li Tisma’mużika persjana huwa mod tajjeb ħafna biex tiġbor il-lingwa. Hemm ħafna artisti mill-Iran u L-Lvant Nofsani li jipproduċu mużika kbira fil-lingwa. Li tismagħhom jgħinek issir aktar familjari mal-lingwa u żżid il-ħiliet ta’rikonoxximent tal-kliem tiegħek.
Bir yanıt yazın