Латыш Идиш Куҫар

Латви-Европӑн ҫурҫӗр-хӗвелтухӑҫ енче Балтика тинӗсӗ хӗрринче вырнаҫнӑ пысӑках мар патшалӑх. Латыш чӗлхи официаллӑ пулсан та ҫӗршывӑн хӑш-пӗр пайӗсенче акӑлчан чӗлхипе анлӑн усӑ кураҫҫӗ тата ӑнланаҫҫӗ. Ҫакна латышла куҫарас тата латвире бизнеспа хутшӑнма пулӑшас ӗҫре нумай ҫыншӑн кирлӗ усӑ курать.

Латышла-балтика турачӗн индоевропейла чӗлхи. Вӑл литовскипе те, кӑштах нимӗҫ чӗлхипе те пӗрпекрех. Латвире ҫӗр ҫул ытла латышла та, вырӑсла та калаҫнӑ. Анчах паян, латвин никама пӑхӑнманлӑхне пула, латышский пӗртен-пӗр официаллӑ чӗлхе пулса тӑрать.

Латыш чӗлхи латви тулашӗнче анлӑн сарӑлмасть, ҫавӑнпа та нумай организацие латышла документсемпе тата корреспонденципе ӗҫленӗ чухне сертификациленӗ латышла куҫару пулӑшӑвӗ кирлӗ. Латыш чӗлхипе ҫӳрекен профессиллӗ куҫаруҫӑсем кӑткӑс заметкӑсене, документсене тата юридически хутсене латышла акӑлчанла е пачах урӑхла куҫарма пултараҫҫӗ.

Чӗлхе культурипе нюансне тӗп-тӗрӗс тата пахалӑхне тивӗҫтернисӗр пуҫне куҫарнӑ текст оригиналӑн ҫирӗп текстне шантарнине латышла куҫару професси службисем ӑнланаҫҫӗ. Ку вӑл урӑх чӗлхе ҫине куҫарсан пӗлтерӗшлӗ, мӗншӗн тесен малтанхи пӗлтерӗшпе контекта упраса хӑварма пулӑшать.

Латышла куҫару пулӑшӑвӗсене медицина, юридически, техника, литература куҫарӑвӗсемпе веб-сайтсен куҫарӑвӗсем, ҫавӑн пекех программӑна тивӗҫтермелли локализаци кӗртеҫҫӗ. Эсир юридически документсем, компанисен финанс отчечӗсем Тата латвире медицина ҫырӑвӗсем пек конфиденциллӗ документсемпе ҫыхӑннӑ пулсан, сертификациленӗ тӑлмача тара илме сӗнетӗп. Куҫарусен лайӑх латви бюровӗ сирӗн документсене опытлӑ профессионалсем тӗп-тӗрӗс куҫарччӑр тата вӑхӑтра илсе килччӗр тесе тӑрӑшать.

Юлашкинчен ҫакна палӑртмалла: латышла куҫару пулӑшӑвӗ юлашки ҫулсенче ытларах та ытларах пӗлтерӗшлӗ пулса пырать, мӗншӗн тесен ҫӗршывсем хушшинче тӗрӗс хутшӑнас тата пӗр-пӗрне ӑнланас кӑмӑл ӳссе пырать. Латыш чӗлхипе профессилле куҫаруҫӑсем пурри бизнесшӑн та, латвире ҫӳрес е пурӑнас текенсемшӗн те меллӗ.

Хӑш ҫӗршывсенче латышла калаҫаҫҫӗ?

Латыш чӗлхи латвин официаллӑ чӗлхи шутланать, унпа пӗрлех Эстони, Россия, Казахстан тата Украинӑн хӑш-пӗр пайӗсенче те калаҫаҫҫӗ.

Латыш чӗлхин историйӗ мӗнле?

Латыш чӗлхи-балтика чӗлхисен турачӗсемпе ҫыхӑннӑ индоевропей чӗлхи. Унпа латви регионӗнче пин ҫул ытла калаҫаҫҫӗ, вӑл ҫӗршывӑн официаллӑ чӗлхи пулса тӑрать.
Латыш чӗлхине асӑнни 16 ӗмӗре кӗрет, ҫав чӗлхен элеменчӗсем Мартин Лютер Библие куҫарнӑ пек текстсенче пулаҫҫӗ. 18 ӗмӗртен пуҫласа латыш чӗлхи шкул вӗрентӗвӗн тӗрлӗ тапхӑрӗнче усӑ курнӑ, 1822 ҫулта ку чӗлхепе пӗрремӗш хаҫат пичетленсе тухнӑ.
19-мӗшпе 20-мӗш ӗмӗр пуҫламӑшӗнче латыш чӗлхи чӗлхе реформин пахалӑхне лайӑхлатас тата унӑн словарь запасне европӑри ытти чӗлхесенчен илнӗ сӑмахсемпе пуянлатас тапхӑра тӳссе ирттернӗ. Независимость илнӗ хыҫҫӑн латыш чӗлхине 1989 ҫулта латвин официаллӑ чӗлхи тесе пӗлтернӗ.
Латыш чӗлхипе Латвире 1,4 миллиона яхӑн ҫын калаҫнисӗр пуҫне Вӑл Раҫҫей, Австрали, Пӗрлешӳллӗ Королевство, Канада, Пӗрлешӳллӗ Штатсемпе Германи пек ҫӗршывсенче те усӑ курать.

Латыш чӗлхине вӗренес ӗҫе пысӑк тӳпе хывнӑ топ-5 ҫынна кам кӗрет?

1. Кришьянис Баронс (1835-1923) - латыш фольклорисчӗ, лингвист тата филолог, ӑна хальхи латыш чӗлхин стандартизацийӗ тесе шутлаҫҫӗ.
2. Янис Эндзелинс (1860-1933) - паллӑ латыш филологӗ, ӑна латыш чӗлхин грамматика тытӑмне йӗркелесси тесе шутлаҫҫӗ.
3. Андрейс Элитис (1886-1942) - лингвистика тухтӑрӗн степеньне илнӗ пӗрремӗш латыш латыш орфографине кодификацилес тӗлӗшпе пысӑк вырӑн йышӑнчӗ.
4. Август Деглавс (1893-1972) - латышсен паллӑ писателӗпе поэчӗ, латыш культурине упраса хӑварас ӗҫре тӗп вырӑн йышӑнса тӑнӑ.
5. Валдис Муктупавелс (1910-1986) - латышри паллӑ лингвист, вӑл хальхи латыш чӗлхипе правописани правилисен тытӑмӗнчи тӗп архитекторсенчен пӗри пулнӑ.

Латыш чӗлхи тытӑмӗ мӗнле йӗркеленнӗ?

Латыш чӗлхин структури вӑл - ытти балтика чӗлхисем евӗрлӗ, литовскипе авалхи русси чӗлхисем пек флективлӑ чӗлхе. Вӑл глаголсемпе структура элеменчӗсен, ӑру, числапа падеж йышши чӗрчунсен туртӑмӗсен кӑткӑс системи пур. Латыш чӗлхине те килӗшӳллӗ, акцентрацилемелли тата сас-чӗве улӑштармалли градацисем пысӑк шайпа ҫирӗплетсе параҫҫӗ. Синтаксиса илес пулсан, латыш чӗлхи SVO (Субъект-глагол-объект) йӗркипе пырать.

Латыш чӗлхине тӗрӗс меслетпе мӗнле вӗренмелле?

1.Тӗп никӗссене тӗпчеме тытӑнӑр: фонетика алфавитӗпе, база произведенийӗпе (канашсем кунта) тата грамматикӑн тӗп никӗсӗсемпе (хушма канашсем кунта) паллашма пуҫлӑр.
2.Учебник тупӑр: сире латыш чӗлхине вӗренме пулӑшакан темиҫе учебник Тупма Пулать; ку грамматикӑна, ҫырусемпе пӗрлехи пуплевсене ӑнланма питӗ лайӑх. Темиҫе рекомендаци кӗнеки - "Латыш чӗлхи Никӗсӗсем"," латыш чӗлхи: тӗп грамматика "тата" кунне 10 минут хушшинче латыш чӗлхине Вӗренӗр".
3.Курс витӗр тухӑр: курс ҫине Ҫырӑнӑр е хӑвӑра калаҫу сӑмахӗнче тата чӗлхене итлеме пулӑшакан репетитор йышӑнӑр. Нумай университетсем, шкулсем тата уйрӑм репетиторсем латышла занятисем тата уйрӑм уроксем сӗнеҫҫӗ.
4.Латыш музыкине итлӗр те латви телекуравне пӑхӑр: латыш чӗлхипе музыка Итлени сире чӗлхе музыкаллӑхӗпе кӗвӗ паттернисене ӑнланма пулӑшать. Латвири телепередачӑсемпе фильмсене пӑхса тухни сире латвири культурӑпа паллаштарма пултарать.
5.Калаҫура практикӑра усӑ курӑр: эсир никӗссене алла илсенех чӗлхе йӑтса ҫӳрекенсемпе калаҫма хӑтланса пӑхӑр. Сирӗнпе юнашар латыш чӗлхине тӑхӑнса ҫӳрекенсем ҫук пулсан, Пӗтӗм тӗнчери партнерсемпе практикӑра Усӑ курма Tandem е Speaky пек приложенисемпе усӑ курӑр.

Идиш - авалхи чӗлхе, унӑн тымарӗсем 10 ӗмӗрти Германие каяҫҫӗ, Анчах Вӑтаҫӗрпе Хӗвелтухӑҫ Европӑра ун ҫинче вӑтам ӗмӗртен пуҫласа калаҫаҫҫӗ. Ку темиҫе чӗлхе, чи малтан нимӗҫ, иврит, арамей тата славян чӗлхисен пӗрлешӗвӗ. Идиш хӑш чухне диалекта пӑхнӑ пек пӑхкалаҫҫӗ, анчах чӑннипе илсен, вӑл хӑйӗн синтаксисӗпе, морфологийӗпе тата словарьпе туллин чӗлхе. Ҫак чӗлхепе усӑ курни ӗмӗр-ӗмӗре диаспорӑна, ассимиляцие тата социаллӑ условисене улӑштарнине пула чакнӑ, анчах паян ун ҫинче хӑш-пӗр ҫӗршывсенчи ортодокс еврейӗсем нумайӑшӗ калаҫаҫҫӗ.

Идиш официаллӑ чӗлхе статусӗ ҫук пулин те, ун ҫинче калаҫакансем вӑл лингвистика тӗллевӗсем валли те, культура тӗллевӗсем валли те мӗн тери кирлине пӗлеҫҫӗ. Ҫавӑнпа та идиш ҫине куҫару пулӑшӑвӗпе чӗлхене упраса хӑварма тӑрӑшакан ҫынсем тӗнчере те пур. Тӑлмачсем идиша ӑнланакансемпе ун пек туманнисем хушшинчи тӗпсӗр шӑтӑка ҫӗнтерме пулӑшаҫҫӗ.

Идиш куҫарӑвӗн службисем идиш простояденийӗн пӗр пайӗ пулса тӑнӑ иврила терминсене, Библирен илнӗ сӑмахсем е тӗн йӑлисене палӑртма усӑ куракан пуплевсене тупма пултараҫҫӗ. Куҫару пулӑшнипе ҫак таса сӑмахсене идиш ҫинче ҫырнӑ е калаҫу сӑмахнех кӗртмелле. Ҫак чӗлхене пӗлменсемшӗн идиш ҫине куҫарма май тупни питӗ усӑллӑ пулма пултарать.

Документсене идиш ҫине куҫарнӑ куҫарусемпе пӗтӗм истори тӑршшӗпех усӑ курнӑ, миграци, тӗн, литература, лингвистика тата еврей историйӗ пек. Акӑ мӗншӗн идиш ҫинчен квалификациллӗ тӑлмачсене тупмалла, вӗсене ивритра та, нимӗҫле те сертификациленӗ. Чӗлхе ҫумне хушса, ҫак специалистсен культурӑна, контекста тата тӗрлӗ произведенисен лару-тӑрӑвне пӗлмелле, вӗсен куҫарӑвӗсем малтанхи шухӑша тӗп-тӗрӗс палӑртччӑр.

Идиш ҫине куҫарнисем чӗлхене вӗренес текенсене пысӑк пулӑшу параҫҫӗ кӑна мар, ӑна чӗррӗн упраса хӑварма та пулӑшаҫҫӗ. Идиш сӑмахӗсене тата сӑмахсене ытти чӗлхесем ҫине куҫарма пулӑшнӑ май куҫарусем чӗлхе пӗтӗмпех ҫухалассине сирсе яма пулӑшаҫҫӗ. Квалификациллӗ тӑлмачсем пулӑшнипе идиш чӗрӗ те сывӑ упранса юлать, еврей халӑхӗн культура тата йӑли-йӗркисене уҫса парать.

Хӑш ҫӗршывсенче чӗлхепе калаҫатӑн?

Идишӑра ытларах Пӗрлешӳллӗ Штатсен, Израилӗн, Российӑн, Беларусь, Украинӑн, Польшӑпа Венгри Штачӗсен еврейсен общинисенче калаҫаҫҫӗ. Унта Францире, Аргентинӑра, Австралинче, Кӑнтӑр Африкӑра, Канадӑра тата ытти ҫӗршывсенче еврейсен йышӗ сахалтарах калаҫать.

Чӗлхе историйӗ мӗнле?

Идиш - вӑтам чӗлхене хӑйӗн тымарӗсемпе кӗрсе каякан чӗлхе, ҫав чӗлхепе еврей-ашкеназсем пӗтӗм тӗнчипе калаҫаҫҫӗ. Вӑл 9 ӗмӗрте еврейсен общинисем хальхи Германипе ҫурҫӗр Францин территорийӗнче аталаннӑ вӑхӑтранпа еврей-ашкеназсен тӗп чӗлхипе ӗҫленӗ. Ку темиҫе чӗлхе хутӑшӗ, ивритпа арамей, ҫавӑн пекех славян, роман тата вӑтам германи диалекчӗсем.
Идиша пӗрремӗш хут европӑри еврейсем хушшинче 12 ӗмӗрте чапа тухнӑ, ун чухне вӑл йӑлана кӗнӗ ҫыру форми пек мар, калаҫу чӗлхипе усӑ курма пуҫланӑ. Ҫакӑ еврей халӑхӗн кӑмӑл-туйӑмӗпе ҫыхӑннӑ, вӑл час-часах географи енӗпе пӗр-пӗринчен уйрӑлса тӑнӑ, ҫапла вара вӑхӑт иртнӗҫемӗн тӗрлӗ диалектсем аталаннӑ. 15-16 ӗмӗр хушшинче идиш пӗтӗм Европа тӑрӑх сарӑлнӑ, европӑри еврейсен хушшинче хутшӑну чӗлхи пулса тӑнӑ.
Идиш та еврейсем пурӑнакан вырӑнти чӗлхесене вӑйлӑ витӗм кӳнӗ, ҫапла вара Пӗтӗм Европа, Африкӑпа Америкӑра тӗрлӗ диалектсем йӗркеленнӗ. Шалти уйрӑмлӑхсене пӑхмасӑрах идишӑн диалекчӗсем пӗтӗмӗшле грамматика, синтаксис тата словарьсен стандартлӑ запасӗ пур, ҫитменнине тата хӑш-пӗр диалект ҫине иврит вӑйлӑрах витӗм кӳчӗ, ыттисем ҫине - каярах чӗлхесем.
19-мӗш ӗмӗрте идишӑра литература аталансах пынӑ, ку чӗлхепе кӗнекесем, журналсем нумай пичетленсе тухнӑ. Анчах антисемитизм ӳсни, иккӗмӗш тӗнче вӑрҫи хыҫҫӑн еврейсене нумайӑшне куҫарса кайни тата пӗрлешӳллӗ Штатсенче акӑлчан чӗлхине доминировать тӑвакан чӗлхе вырӑнне йышӑнни идиша калаҫу чӗлхи вырӑнне хунӑ. Паянхи пекех миллионшар ҫын пӗтӗм тӗнче тӑрӑх, ытларах Ҫурҫӗр Америкӑпа Израильре, ку чӗлхепе тахҫанхи пек анлӑн усӑ курмаҫҫӗ пулин те, идишӑпа калаҫаҫҫӗ.

Идиш чӗлхине аталантарас ӗҫе пысӑк тӳпе хывнӑ топ-5 ҫынна кам кӗрет?

1. Элиэзер Бен-Иегуда (1858-1922): Бен-Иегуде авалхи еврей чӗлхине ҫӗнӗрен чӗртсе тӑратни тесе ҫыраҫҫӗ, вӑл иврита идиш сӑмахӗсене нумай кӗртнӗ. Вӑл та хальхи иврит словарьне ҫыракан, ҫав чӗлхепе статьясемпе кӗнекесем ҫыракан пӗрремӗш ҫын пулнӑ.
2. Шолом-Алейхем (1859-1916): Алейхем Идишӑра паллӑ писатель пулнӑ, Вӑл Еврейсен Хӗвелтухӑҫ Европӑри пурнӑҫӗ ҫинчен ҫырнӑ. Унӑн произведенийӗсем, ҫав шутра "Сӗт Сутакан Тевье", пӗтӗм тӗнчипе идиш сарма пулӑшнӑ.
3. Хаим Грэйд (1910-1982): Грэйд паллӑ романист тата идишӑри поэт пулнӑ. Унӑн еврей пурнӑҫӗнчи йывӑрлӑхсем ҫинчен калакан хайлавӗсем идиш чӗлхипе литературӑн чи лайӑх произведенийӗсенчен пӗри шутланать.
4. Макс Вайнрайх (1894-1969): Лингвист, профессор, никӗслекен тата ЕВРЕЙ тӗпчевӗсен ИНСТИТУЧӖН директорӗ УIVO ВИЛЬНЮСРА, Литва, Вайнрайх хӑйӗн пӗтӗм пурнӑҫне идиша вӗренес тата популяризацилес ӗҫе халалланӑ.
5. Ицик Мангер (1900-1969): Мангер идишӑри поэт тата 20 ӗмӗрти чи аслӑ писательсенчен пӗри пулнӑ. Вӑл чӗлхене ҫӗнӗрен чӗртсе ҫӗнетме тата ҫӗнетме пысӑк витӗм кӳчӗ.

Чӗлхе тытӑмӗ мӗнле йӗркеленнӗ?

Идиша тытӑмӗ нимӗҫ чӗлхи тытӑмӗнче идентлӑ пекех. Вӑл субъект-глагол-объект йӗркипе туса лартнӑ сӑмахсенчен, пуплевӗшсенчен тӑрать. Идиш, яланхи пекех, нимӗҫле мар, кӗскерех, унта артикльсемпе, предлогсемпе тата пӑхӑнакан союзсемпе сахалтарах усӑ кураҫҫӗ. Идишӑра нимӗҫле глаголсен спряженийӗн системи ҫук, глаголсен хӑш-пӗр вӑхӑтӗсем нимӗҫле калаҫнинчен уйрӑлса тӑраҫҫӗ. Идишӑра та нимӗҫсен чӗлхинче ҫук хушма пайсем тата ытти элементсем пур.

Чӗлхене мӗнле вӗренмелле?

Идиша вӗренмелли чи лайӑх меслет вӑл-ку чӗлхене пуҫӗпех кӗрсе ларасси. Ку вӑл идише ҫинче калаҫнине итлени, идише ҫинчи кӗнекесемпе хаҫатсене вулани, ҫавӑн пекех идише ҫинчи фильмсемпе телепередачӑсене пӑхни пулать. Эсир те вырӑнти общество центрӗнче, университетра е онлайнра идиш курсне ҫырӑнма пултаратӑр. Унпа чӗлхе йӑтса ҫӳрекенсемпе калаҫнӑ чухне епле пулсан та усӑ курӑр, ку сире произведение тата грамматикӑна хӑнӑхма пулӑшӗ. Юлашкинчен, аллӑра идиш-акӑлчанла словарь тата глагол таблицисем тытӑр, вӗсем сире хӑвӑрӑн мӗнле ыйтусем ҫине те ответлеме пулӑшӗҫ.