Сунданский зулула Кусараш

Сундан-Индонезийыште утларак шарлыше йылме-влак кокла гыч иктыже. Тудо австрезий йылмысе ешын ужашыжлан шотлалтеш да тушто 40 миллион утла Суньог регионысо еҥ маныт. Шуко ий мучко тиде йылме шуко тӱрлӧ лингвистым да учёный-шамычым шымлыме предмет лийын, тудо курым тӱҥ шотышто пеш кугу культур историйым кучылтын.

Сондык йылме гыч кусарымаш тиде йылмым популярностьын да чынлан шотлымашын кӱлешан ужашыже лиеш. Йылмым нумалше-влакын изи числаыштым шотыш налын, рашемдаш кӱлеш: материал ден ресурс-влак сондык йылме дене пайдаланышт, чылалан раш лийже манын, сондык йылме дене пайдаланышт.

Сондык йылмыш кусарыме икмыняр тӱрлӧ йӧн уло, материал типын могай тип дене кусаралтеш. Мутлан, религий текст-влак кугу точностьым, тыгак религий символикым да ритуалым шинчымашым йодыт. Тӱшка кусарымаш чӱчкыдын йылме носитель-влак шукталт кертыт, тыгай годым чӱчкыдынак тиде областьыште лӱмын ыштыме шинчымашан профессионал кусарыше-влак йодыт.

Палемдаш кӱлеш: сондык йылме гыч кусарымаш - тиде мут веле огыл. Йылме культурын ужашыже улеш гын, тушто материалым сондык йылмышке сайын кусараш туныкташ шуко нюанс уло. Тидым раш пале кӱкшытан шинчымашым да йылмым кучылтмо опытым, тыгак верысе йӱлам да культурым умылымашым йодеш.

Кусарыме суаплыкым пуымо деч посна сунданский йылмым кызытсе условийыште илышынек да активнын аралаш моло йӧнат уло. Ик эн кӱлешан ӱзгар - Тиде Интернетыште улшо ресурс дене пайдаланаш куштылго. Тиде юзо-мутерым да Моло материалым ыштымаш ончыкта, Кудыжо кеч-могай интернетыш ушымаш уло. Йылме умбакыже вияҥеш, тыгай ресурсым йылме активнылыкшылан да тудым нумалше-влакын йодмашыштлан келшен толмышт полшен кертыт.

Сондык йылме гыч кусарымаш кызытсе тӱняште динамике да илышынек кодышт манын, кӱлешанлан шотлалтеш. Профессионал-влакын, тыгак йылмым нумалше-влакын тыршымыштлан кӧра йылме элыште вий ден кугешнымаш источник семын умбакыже шоген кертеш, тыгак культур-влак коклаште коммуникацийым саемдаш полшышаш.

Могай эллаште шондык йылме дене ойлат?

Сундан йылме дене Бантен ден Касвел провинцийлаште, Тыгак Рӱдӧ Яван южо ужашыштыже, индонезий провинцийлаште кутырат. Тушто тыгак Индонезийын, Сингапур Да Малайзийын моло ужашлаштыже илыше этнос сонданец-влакын изи чотышт ойла.

Сондык йылмын историйже могай?

Сунданский йылме-Тиде Индонезийыште илыше 30 миллион еҥ да Индонезийыште илыше, маныт, аклыме шотышто австронезий йылме. Тиде яванский йылме шарлыме шотышто кокымшо йылме, да 14 курым гыч тудо придворный литературын йылмыже лийын. Сондык йылме дене эн ондак палыме серыш - влак мемнан эран 11 курымыштыжо пуалтыт да тиде йылме 1500 ий деч шагал огыл жап улмо шотлалтеш. Сунданский йылме касвел малайский-полинезий ешын австронезий укшыжын да родыжо яванский да балий йылме-влаклан шотлалтеш. Сунданский кеч-кунамат мутланымаште коммерций йылме семын кучылталтеш, тыгак традициян куштымаште, курчак театрыште теньым (Ванг гек) да калык стильыште кумдан палыме кечапи сулинг семын кумдан палыме сымыктышым да культурым шарыме йӧн семын кучылталтеш. Тиде йылме тыгак курым-курым дене тунемме учрежденийлаште кучылталтын, а тошто рукопись-влак чӱчкыдынак сонданскийыште але сунданский да яванский йылме смессыште возалтыныт.

Сондык йылмым шымлымашке эн кугу надырым пыштыше 5 еҥ пура?

1. Сондык поэзийын Аваже "сондык поэзийын Лӱмлӧ сондык поэтесс улмыла палыме суньогар-влак 1700-шо ийлаште поэзий формо дене шыҥдарымым возымо.
2. А. А.Маркис (1914-1995), писатель, кусарыше да лингвист, сондык йылме нерген шинчымашын кугытшым ятырлан кумдаҥден да йылме образованийын икымше сондык академийжым негызлен.
3. Дардири М.Ариф (1917-1996) поэтын кумдан палыме произведенийже-влакым яванский гыч сондыкыш кусарен, 20 курымышто кызытсе сылнымутан литератур йылмым вияҥдымашке шке надыржым пыштен.
4. Профессор доктор Х. Кестман (1929-2016), активист да учёный, чыла типан йылме да литературышто пӧлеклалтше Бандунг, шуко книга да журнал статья-влакын авторышт сондык йылме нерген литературын факультетшым негызлен.
5. Сундан поэт (р.1934), кумдан палыме сунданский поэт да мер пашаеҥ, сунданский йылме денат, индонезий йылме денат шуко возен да сондык калыкын илыш-йӱлаже да культуржо нерген шке пашажым кугу пагалымаш дене пайдаланен.

Сондык йылмын структуржым кузе ыштыме?

Сунданский йылме-тиде 39 миллион наре еҥ кутырымо австронезий йылме, Тыште Утларакшым Индонезийыште Ява островын касвел ужашыштыже. Тудо австронезий йылме ешын малайский-полинезий группышкыжо пура да яванский, мадуруз да балий йылме дене чак кылдалтын.
Сонданский-ТИДЕ SV (субъект-глагол-объект) йылме, Глагол-влак терминлаште аргументышт дене лица, числа да тукым шотышто келшат. Лӱм мут-влак падеж дене огыт вашталт, тушто рашемдыме але раш палыдыме артиклей уке. Кум урлык (пӧръеҥ, ӱдырамаш да кыдалаш) да кок числа уло. Сунданский йылме глагол аффикс-влакым, тидын шотыштак икмыняр жап маркер да моло аспектуал маркер-влакым ятырак чумырен шога. Йылмыште тыгак кӱлешлыкым ончыктымо йӧн семын мут радам кучылталтеш.

Кузе сунданский йылмым утларак чын йӧн дене тунемаш?

1. Сондык йылмын носительжым муза да эреак тудын дене мутланыза. Те йылмым практиковатлен да ваш-ваш тунемаш полшен кертше йолташ лийыда.
2. Тиде йылме дене икмыняр книгам але аудиториалым налза да тудым шкевуя тунемаш тӱҥалза. Сай ресурсым грамматике, тунемме книга, пашазе тетрадь да аудиовизись-влак пуртат.
3. Йылме курсыш але шке репетитор-влак дене частный занятийыш возыза, нунышт персонализацийлен туныкташ да мӧҥгешла кылым ыштен кертыт.
4. Те ямде лийыда гын, Индонезийыш коштмашым ыштыза да тӱрыснек йылмыш пурен ончыза. Тыгеракын, те йылмым туныктышо-влак дене мутланымаште колышт-колышт тунемын кертыда.
5. Онайн-ресурсым, вл-сайт гай формым да илышкыл сетьым кучылтса, йылмым носитель-влак дене кутырен келшаш да тыланда туныктымаште ешартыш материалым муаш полшышо ешартыш материалым муаш.

Зулус йылмыш кусарымаш-африканский йылмыш кусарыме популяр формо, тудо йылмым да культурым келге умылымашым кусарыше деч йодеш. Тиде кусарыме тип чӱчкыдынак коммерций, юридический ден медицине документ-влаклан кучылталтеш. Тудо тыгак образований сферыште документ-влакым кусараш школ тунемме книга-влакым кучылталтеш.

Пагулын йылмыже Африкын ятыр районлаштыже, поснак Кечывалвел Африкыште кумдан шарлен. Тӱняште тиде йылмым 11 миллион утла нумалше шотлалтеш манын шотлен лукмо. Тиде тудым тӱняште эн кумдан кучылталтше йылме-влак кокла гыч иктыжым ышта. Уэш зулус йылме гыч кусарыме суаплыклан йодмаш.

Кусарышым зулус йылмыш кусараш кусарыме годым икмыняр факторым шотыш налаш кӱлеш. Кусарыше эн ончычак йылмым сайын кучышаш да йылмын культур нюансше-влак дене палыме лийшаш. Тидлан гарантий пуалтеш: кусарымаш тӱҥалтыш материалын кӱлешлыкшым чын да чын пуа. Тылеч посна кусарыше келшен толшо кусарымашым налашлан шке стильшым келыштарен моштышаш.

Чын кусараш йӧным ыштышашлан тӱрлӧ ошкыл уло. Кусарыше икымше кечылаште текст дене сайын палыме лийшаш да раш пален налшаш: тудо мут ден фразын значенийыштым умыла. Вараже текстыште кеч-могай йоҥылышын але келшыдымашын улмыштым тергышаш да кеч-могай тӧрлатымашым пуртышаш улыт.

Умбакыже кусарыше текстыште илен кертше кеч-могай культур проблемым палышаш да нуным зулус йылмыш кусараш тӧчен ончышаш. Тидым англичан йылме дене шарыдыме идио але кутырымо ой-влакым кучылтмаш пуртен кертеш. Пытартышлан кусарыше лӱмын ыштыме аудиторий нерген кеч-кунамат пален налшаш да тудын йымалне шке стильжым ылыжтышаш. Тиде лудшылан текстым сайынрак умылаш полша.

Колтымо оксам Maslauslaurlausurlalius-ойлыманат огыл, тудо кӱкшӧ да ӱшанле кусарен кертеш. Тиде кусарыме тип чӱчкыдынак деловой ден юридический документлаште кучылталтеш, туштыжо чын улмыжо обязательно шотлалтеш. Тудат книгам да моло тунемме материалым ышташ кучылталтеш. Культур ойыртемым шотыш налын, точно кусарен, зулус кусарыше-влак чын передачым гарантлен кертыт.

Могай эллаште пагулын йылме дене ойлат?

Пагулын йылмыштыже утларакшым Кечывалвел Африкыште, тыгак Зимбабвыште, Чодыра, Малавий, Мозамбикыште да Свазилендыште ойлалтыт.

Зулус йылмын историйже могай?

Пагулын йылмыже, тыгак пагуллан палыме, бантлан йылме шотлалтеш,кудыжо кечывалвел группо банту, нигеро-конголез ешын. Тиде Эн кумдан кучылталтше йылме Кечывалвел Африкыште, куштыжо чумыр налмаште 11 миллион еҥ ойла. Пагулын йылмыже шӱдӧ ий гыч лекше поян историй уло.
Йылме историй-влакым рӱдӧ Африка гыч 16 курымышто возымо нгунян племяж марте шымлен лекташ лиеш. Нгуня калык тӱрлӧ тӱшкалан шелалте, пагулын йылмыже диалект гыч вияҥе, туштыжо Кызытсе Квазулын территорийыштыже ойлат-Натале. Но 1818 ийыште гына Зулус йылме Пьер Жубер лӱман французский протестант миссионерлан икымше гана возалтын. Тиде чынже денак йылмын стандартизацийлан негызым пышталтын.
19 курым жапыште зулус йылме умбакыже вияҥмым чытен. Утларак сай: тиде йылме дене "Инкондло януу" да "Амазиау зулу" (зулусский муро) ден " Амазиау зуло мут — влак) палыме кок литератур произведений савыкталтын. Тылеч посна, тиде жапыште зулус йылме миссионер школлаште туныктымо йылме шотеш луктын.
Таче зулус йылме дене шуко ресурс пура, йылме кечывалвел африкан культурын кӱлешан ужашыжым умбакыже шуя.

Кӧ пагулын йылмым вияҥдымашке эн кугу надырым пыштыше 5 еҥ пура?

1. Джон Дубе (1871-1946) - педагог да политике лидер, кудыжо зулус йылмым ышташ полшышо, возен пуымо мутерым да грамматикын тунемме книгаже-влакым возен пуэн.
2. Олым Кампаний (1872-1959) - зулус йылмым стандартизацийлаш полшышо да тудлан эн кугу грамматике системым ыштен.
3. Бенедикт (1906-1947) - поэт, прозаик да педагог, кудыжо зулус йылме дене стандартизироватлыме литератур формым ямдыла, тиде йылме дене возен.
4. Дж. Б. Пейрес (1924-2005) - зоулым шымлыше антрополог ден шымлыше, культур да историй дене новатор пашам автор.
5. Бенедикт Картрайт (1925-2019) - зулус йылме нерген шуко возышо миссионер ден технолог) - тудым вияҥдымашке кугу надырым пуэн.

Зулус йылмын структуржым кузе ыштыме?

Пагулын йылмыже бантлан йылмын структуржым уэш ешара, тудыжо субъект-глагол-ОБЪЕКТ (SV) мут радам дене каласалтеш. Тиде аффикс-влак нунын значенийыштым але грамматике функцийым вашталташ мут деке ешарат манмым ончыктышо агглютинатив йылме. Тушто лӱм мут, префикс ден суффикс-влакын классышт кучылталтыт. Зулус йылмыштат кум тонн (кужу, начар да шагалрак) системе уло, нунат мутын значенийжым вашталтен кертыт.

Кузе зулус йылмым утларак чын йӧн дене тунемаш?

1. Тӱҥ гыч тӱҥалза: зулус алфавит ден ойлымаш-влакым тунемза. Ончалза янайн-аудиовозись-влак зоян йылме дене возымо, нуно тыланда буква ден мутым чын ойлаш полшат.
2. Мут шапашым вияҥдымаште пашам ыштыза. Книгам лудса, зулус йылме дене телео ден фильм-влакым ончыза але Интернетыште мут шапаш спискым ончыза.
3. Кутырымо йылме дене пагуллан йылмым туныктышо-влак дене практикылыза. Колтымо-Влакым зулус йылме дене занятийыш возыза, иктаж-кӧм муза, кӧ дене мутланаш лиеш гын, Але Йылме алмашташ Приложений-Влакым Ойлыманат Огыл: Maelamellamallliiii.
4. Теле радиопрограммым, кӱвуйым да муро-влакым колыштса. Культур да йылме дене палыме лиймаш тыланда тиде йылме илыш ситуацийлаште кучылталтме нерген представленийым налаш полша.
5. Зулус йылмын тӱрлӧ диалектше-влакым тунемза. Умылыза, кушто тӱрлӧ термин ден грамматике структур-влак верланеныт.
6. Йылмым шымлаш Инструмент-Влакым кучылтза, Neris Але Meri Semes, нуно тыланда зулусский лексикым да грамматикым тунемаш полшат.
7. Шке ончыкыда изирак сеҥымашан цельым шындыза. Кужу жаплан пашам ыштыза да мотивацийым арален кодаш прогрессым эскерыза.
Сайын кодса!