| a | * Seslenme bildirir. |
| a | * (a:) Şaşma, hatırlama, sevinme, acıma, üzülme, kızma gibi duyguları güçlendirir, cümlenin başında veya sonunda kullanılır. |
| a / e | * Çekimli fiilin sonuna gelerek anlamıpekiştirir. |
| -a- / -e- | * İsimden fiil türeten ek. |
| -a / -e | * Yönelme durumu eki: dağa, eve, yola, öne. Ünlü ile biten isimlerden sonra araya y sesi girer. |
| -a / -e | * Fiilden zarf türeten ek: yaza yaza, gide gide, koşa koşa, düşe kalka, güle oynaya. Ünlü ile biten fiillerden sonra araya y sesi girer: yaşaya yaşaya, bekleye bekleye, okuya okuya, yürüye yürüye. Bu ek göre, kala, geçe, sapa örneklerinde kalıplaşmıştır. |
| a, A | * Türk alfabesinin birinci harfi, ses bilimi bakımından kalın ünlülerin düz ve geniş olanını gösterir. * Nota işaretlerini harflerle gösterme yönteminde lâ sesini bildirir. |
| ab | * Su. |
| aba | * Yünden, dövülerek yapılan kalın ve kaba kumaş. * Bu kumaştan yapılmışyakasız ve uzun üstlük. * Bu kumaştan yapılmış olan. * Eskiden dervişlerin giydiği abadan yapılmış, önü açık hırka. * Abla. * Anne. |
| aba altından değnek (sopa) göstermek | * yumuşak görünmekle birlikte yine de gözünü korkutmak. |
| aba gibi | * (kumaşiçin) kaba ve kalın. |
| aba güreşi | * Aba giyilerek ve bele kuşak bağlanarak yapılan bir tür güreş. |
| aba vakti yaba, yaba vakti aba | * kişi, ihtiyaçlarınıvaktinden önce ve ucuz olduğu zaman karşılamalıdır. |
| abacı | * Aba yapan veya satan kimse. * Abadan giyecek yapan veya satan kimse. * Bedavacı, asalak. |
| abacıkebeci, ara yerde sen neci? | * “anlamadığın bu işe ne karışıyorsun?” anlamında kullanılan bir söz. |
| abacılık | * Aba yapma veya satma işi. * Abadan giyecek yapma veya satma işi. |
| abadî | * Kalınca ve açık saman renginde, yarımat bir yazı kâğıdı türü. |
| abajur | * Işığı bir yere toplamak, doğrudan doğruya gözlere vurmasını önlemek için kullanılan lâmba siperi. * Genellikle üzeri siperli masa lâmbasıveya ayaklı lâmba. |
| abajurcu | * Abajur yapan veya satan kimse. |
| abajurculuk | * Abajurcunun işi veya mesleği. |
| abajurlu | * Abajuru olan. |
| abaküs | * Sayı boncuğu, çörkü. |
| abalı | * Abası olan, aba giymişolan. |
| abandırma | * Abandırmak işi. |
| abandırmak | * Bir kimsenin bir yere abanmasını sağlamak. * Bir hayvanıyere çöktürmek. |
| abandone | * Dövüşemeyecek duruma gelen (boksör). |
| abandone etmek | * dövüşemeyecek duruma getirmek. |
| abandone olmak | * dövüşemeyecek duruma gelmek. |
| abanî | * Sarımtırak dallınakışlarla işlenmiş bir tür beyaz, ipek kumaş. * Bu kumaştan yapılmış. |
| abanma | * Abanmak işi. |
| abanmak | * Eğilerek bir şeyin, bir kimsenin üzerine kapanmak. * Bir yere veya bir kimseye yaslanmak, dayanmak. * Bir şeyin veya bir kimsenin üzerine çöküp çullanmak. * Birine yük olarak onun sırtından geçinmeye bakmak. |
| abanoz | * Abanozgillerin ağır, sert ve siyah renkli tahtası. |
| abanoz gibi | * çok sert. |
| abanoz kesilmek | * sertleşerek dayanıklılığı artmak. * kirden matlaşmak, rengini kaybetmek. |
| abanozgiller | * İki çeneklilerden, sıcak ülkelerde yetişen ve kerestesine abanoz denilen bir bitki familyası. |
| abanozlaşma | * Abanozlaşmak durumu alma. |
| abanozlaşmak | * Ağaç ve benzeri maddeler uzun süre suda kalarak kararmak. * (insan) uzun süre güneşte kalarak kararmak, yanmak. |
| abartı | * Abartma, mübalâğa. |
| abartıcı | * Bir şeyi olduğundan büyük veya çok gösterme huyunda olan (kimse), abartmacı, mübalâğacı. |
| abartıcılık | * Abartıcı olma durumu, abartmacılık, mübalâğacılık. |
| abartılı | * Olduğundan fazla gösterilen, mübalâğalı. |
| abartılma | * Abartılmak işi. |
| abartılmak | * Abartmak işine konu olmak, mübalâğa edilmek. |
| abartısız | * Olduğundan fazla gösterilmeyen, mübalâğasız. |
| abartış | * Abartmak işi veya biçimi. |
| abartma | * Abartmak işi, mübalâğa. |
| abartmacı | * Abartıcı, mübalâğacı. |
| abartmacılık | * Abartıcılık, mübalâğacılık. |
Kategori: SÖZLÜK
-
Türkçe Sözlük A Sayfa 1