Blog

Hint-Avrupa dil ailesinin İtalik grubundan olan dil. Lâtince, İ.Ö. 2. binyılda Kuzeybatı Avrupa’dan gelerek Latium’a yerleşmiş olan  kabilelerin dilidir. Roma’yı yöneten sınıfın konuştuğu Lâtincenin değişik biçimi, Romanın güçlenmesiyle  İtalya’nın edebiyat ve resmî dili hâline geldi. İ.Ö. 1. yüzyılda Romalı yazarların çabalarıyla Cumhuriyet dönemi sonunda ve imparatorluk dönemi başında Klasik Lâtince dili ortaya çıktı. Fakat Lâtin İmparatorluğu Akdeniz’in bir ucundan öbür ucuna yayılınca, alınan ülkelerin halkları tarafından konuşulan dillerle ilişki kuran bu Lâtince dili bozuldu; ayrıca Lâtinlerden ve Lâtin olmayanlardan meydana gelen Romalı pleblerin konuştuğu Halk Lâtincesi, resmî dillerini zamanla bozdu. Roma İmparatorluğu’nun son döneminde Lâtince dili birçok lehçeye bölündü. Cermen istilâları, bu bölünmeyi daha da hızlandırdı ve Lâtince, Roma İmparatorluğu’nun çeşitli bölgelerinde başka bir evrim geçirdi ve “Roman dilleri” adı verilen  birçok dil ortaya çıktı. Bugün ölü dil durumunda olan Lâtince dili, yalnızca Katolik Kilisesi’nde kullanılmaktadır.

Pluit.= Yağmur yağiyor.

Aestas est.= Hava sıcak.

Ventosum est.= Hava rüzgarlı.

Apricum est.= Hava güneşli.

Serenum est.= Hava güzel.

Nubilum est.= Hava bulutlu.

Ningit.= Kar yağiyor.

Frigidum est.= Hava soğuk.

Vir senex est.= Adam yaşlı.

Pueri sunt validi.= Oğlanlar güçlü.

Puer est magnus.= Oğlan büyük.

Viri sunt senes. Adamlar yaşlı.

Puella est parva.= Kız küçük.

Domus parva est.= Ev küçük.

Puellae parvae sunt.= Kızlar küçük.

Equi albi sunt.= Atlar beyaz.

Salve= Merhaba

Benigne!= Çok teşekkürler

Gratias ago= Teşekkürler

Ad breve= Görüşmek üzere

Salve= İyi sabahlar

Felicitas= Bol şans

Salutatio= Bir şey değil

Vale= Hoşça kal

Petrus apellor.= Benim adım Peter.

Caelebs sum.= Bekarım.

Fessa sum.= Yorgunum.

In Britannia nata sum.= İngiltere’de doğdum.

Ex Canada provenio.= Kanada’dan geliyorum.

Valeo.= Ben ıyiyim.

In Canada natus sum.= Ben Kanada’da doğdum.

Ex Germania provenio.= Ben Almanya’dan geliyorum.

Latince dili sentetik ve bükümlü bir dildir.  Çekimler sık sık kelime sonunda değişir fakat özellikle fiillerde olmak üzere çok kompleks hale gelebilir.

Latince dilinde belirlilik artikelleri bulunmaz. belirli ve belirsiz durumlar aynı şekilde yazılır.

Latince dilinde sözdizimi özne-nesne-yüklem şeklindedir. Fakat her zaman bu sözdizimi uygulanmaz. Şiirde ise ihimal edilebilir.

Latince’de sıfatlar isimlerden önce ya da sonda gelebilir. Ancak bazı sıfatlarda isimden önce gelir.

 

Filler

Fiillerin çekimleri fiil çekimidir, düzenli fiiller 4 ana çekimdedirler.

Filler şahıs, çokluk, zaman, çatı(etken, edilgen) ve kip(şart, dilek vs gibi) gibi çekimlenir.

Latince’de toplamda altı zaman bulunur : şimdiki, hikaye birleşik, bitmişlik, geçmiş zamanın hikayesi, gelecekte bitmişlik.

Latince’de çatı etken ve edilgen çatı dır.

Latince’de istek, bildirme, emir, mastar kipleri bulunur.

İsimler

İsimlerin(özel isimler de dahil), zamirlerin ve sıfatların çekimleri isim çekimidir ve Latince’de isimler 5 ayrı çekim dizisine girebilirler.

İsimler çokluk ve hal eki alırlar.

İsimlerin aldığı hal ekleri ; yalın, seslenme, belirtme, tamlayan, yönelme, çıkma. Ayrıca bazı isimlerde çıkma durum eki de görülür.

İsimler üç cinsiyete göre çekimlenebilir : eril, dişil ve nötr.

İsimler iki çokluk durumu şeklinde çekimlenir; tekil ve çoğul.