Armán Kosa Aýdarma

Armán tiline aýdarma qazirgi álemdik naryqta barǵan saıyn qundy bola túsýde. Elder bir-birimen belsendi qarym-qatynas jasaı otyryp, jazbasha aýdarma qyzmetteri úlken suranysqa ıe ekeni belgili boldy. Armán tili-búkil álem boıynsha 6 mıllıonnan astam adam sóıleıtin til jáne ol kóptegen ártúrli halyqtar mádenıetiniń mańyzdy bóligi bolyp tabylady. Bul ony basqa elderdegi tutynýshylarmen baılanys ornatýǵa kómektesetin qundy bıznes quralyna aınaldyrady.

Armán tiline aýdarma qyzmetteriniń suranysqa ıe bolýynyń sebepteriniń biri-olardyń elder men tilder arasyndaǵy baılanys alshaqtyqtaryn joıý qabileti. Armenıa Eýropa men Azıa arasyndaǵy qıylysta ornalasqan, ıaǵnı ol ártúrli mádenıetter men tildermen jıi qıylysady. Tildiń ózi de óte erekshe, bul ony kórshi tilderden ońaı ajyratýǵa múmkindik beredi. Bul jiberilgen habarlamalardyń maqsatty aýdıtorıaǵa dál jetkizilýin qamtamasyz etýge kómektesedi.

Onyń mádenı mańyzdylyǵynan basqa, armán tilin qarym-qatynas tili retinde qoldanýdyń kóptegen praktıkalyq artyqshylyqtary bar. Bul ártúrli jaǵdaılarda qoldanýǵa bolatyn ońaı beıimdeletin til. Sonymen qatar, bul úırenýge salystyrmaly túrde qarapaıym til, ıaǵnı til tájirıbesi az adamdar bul tildi qoldanýda óte sátti bola alady. Sonymen qatar, keıbir basqa tilderden aıyrmashylyǵy, armán tiliniń uzaq jazbasha tarıhy bar, ıaǵnı til úırenýshilerge kómektesetin kóptegen baspa materıaldary men resýrstar bar.

Aqyrynda, armán aýdarmashylary úlken tájirıbe men senimdilikke ıe. Tildiń tanymaldyǵy artqan saıyn aýdarma mamandarynyń sany da artyp keledi. Kóptegen aýdarmashylar belgili bir salalarǵa mamandanǵan, ıaǵnı bıznes olardyń qajettilikterine sáıkes keletin aýdarmashyny taba alady. Tildiń núanstaryn túsiný tájirıbesi bul aýdarmashylardy óz habarlamalaryn beıtanys tilde dál jetkizýge tyrysatyn kompanıalar úshin baǵa jetpes etedi.

Jalpy, armán tiline aýdarma halyqaralyq deńgeıde bıznes júrgizetin kásiporyndar, mekemeler jáne jeke tulǵalar úshin óte qundy aktıv bolyp tabylady. Bul kóptegen qarym-qatynas múmkindikterin ashyp qana qoımaıdy, sonymen qatar Mádenıetter men ulttar arasyndaǵy mádenı kópir retinde qyzmet etedi. Jahandanýdyń ósýimen armán aýdarmashylary men aýdarma qyzmetterine degen qajettilik óse beredi.

Armán tilinde qaı elder sóıleıdi?

Armán tili-Armenıa men Taýly Qarabahtaǵy resmı til. Sondaı-aq, Reseı, Amerıka Qurama Shtattary, Lıvan, Fransıa, Grýzıa, Sırıa, Iran jáne Túrkıa sıaqty kóptegen elderdegi armán dıasporasynyń ókilderi sóıleıdi.

Armán tiliniń tarıhy qandaı?

Armán tiliniń ejelgi tarıhy bar, ol bizdiń dáýirimizge deıingi 5 ǵasyrdyń basynda, ol alǵash ret eski armán túrinde jazylǵan kezden bastalady. Bul eń kóne úndi-eýropalyq tilderdiń biri jáne Armenıa Respýblıkasynyń resmı tili bolyp tabylady. Tilge Armán patshalyǵy men onyń mádenıeti qatty áser etti jáne onyń kóptegen termınderi áli kúnge deıin qoldanylady.
Ǵasyrlar boıy til birqatar evolúsıalardan ótti, sonymen qatar grek, latyn, parsy jáne túrik sıaqty basqa tilderdiń yqpalynda boldy. 19 ǵasyrda armán tili aıtarlyqtaı jandandy, óıtkeni sol kezdegi ǵalymdar búkil armán dıasporasynda jáne odan tys jerlerde qoldanýǵa bolatyn standarttalǵan nusqany jasaý úshin kóp jumys jasady.
Búginde bul tilde 8 mıllıonǵa jýyq adam sóıleıdi jáne Amerıka Qurama Shtattaryndaǵy, Kanadadaǵy, Germanıadaǵy, Fransıadaǵy jáne Reseıdegi kóptegen armán qaýymdastyqtarynyń negizgi tili bolyp tabylady. Ol birneshe hrıstıandyq konfesıalarda lıtýrgıalyq til retinde de qoldanylady.

Armán tilin úırenýge eń kóp úles qosqan 5 adamnyń qataryna kim kiredi?

1. Mesrop Mashtos-armán alfavıtin jasaýshy 2. Movses Horenası-armán tarıhy men ádebıetiniń izashary 3. Ovanes Týmanán-aqyn, proza jazýshysy jáne qoǵam qaıratkeri 4. Grıgor Narekası-9 ǵasyrdaǵy mıstıkalyq aqyn 5. Mkrtıch Nagash-qazirgi armán ádebıetiniń alǵashqy jazýshylarynyń biri

Armán tiliniń qurylymy qalaı?

Armán tiliniń qurylymy aglútınatıvti, ıaǵnı sózderdi ózgertý jáne gramatıkalyq erekshelikterdi bildirý úshin affıksterdi nemese jurnaq tárizdi prefıksterdi qoldanady. Qurylymdyq jaǵynan armán tili úndieýropalyq tilder otbasynyń basqa tilderine uqsas. Onda kóptegen zat esimder, kóńil-kúıler men etistik shaqtary, sondaı-aq esimdikter men etistik formalarynyń edáýir sany bar. Armán tilinde daýyssyz mýtasıalardyń keń júıesi bar.

Armán tilin qalaı durys úırenýge bolady?

1. Armán tiliniń jaqsy kýrsyn tabyńyz. Eger siz ony jaqyn jerden taba alsańyz, onlaın nemese betpe-bet kýrsty izdeńiz. Kýrstyń jan-jaqty ekenine jáne gramatıka, sóılem qurylymy men sózdik qorynyń negizderin qamtıtynyna kóz jetkizińiz.
2. Armán tilin úırenýge kirisińiz. Armán fılmderi men teleshoýlaryn kórińiz, armán mýzykasyn tyńdańyz, armán kitaptary men gazetterin oqyńyz jáne armán tilinde sóıleıtindermen sóılesýge tyrysyńyz.
3. Jattyǵý, jattyǵý, jattyǵý. Qatelikter jiberýden qoryqpańyz, bul úırenýdiń jalǵyz joly. Kún saıyn birneshe mınýt bolsa da, armán tilin úırenýge ýaqyt bólińiz.
4. Nusqaýlyq retinde onlaın resýrstardy paıdalanyńyz. Internette armán tilin úırenýge kómektesetin kóptegen resýrstar bar. Tildi oqytýǵa arnalǵan veb-saıttar men forýmdardy, sondaı-aq paıdaly qoldanbalar men podkasttardy izdeńiz.
5. Bilimińizdi tekserý úshin kartalardy paıdalanyńyz. Armán sózdiginiń sózdik kartalaryn jasańyz jáne progresti baǵalaý úshin ózińizdi únemi tekserip otyryńyz.
6. Basqa oqýshylarmen sóılesińiz. Armán tilin úırenetin basqa adamdarmen onlaın nemese jeke sóılesińiz. Sol tildi Úırenetin basqa bireýmen sóılesý sizdi yntalandyrýǵa jáne qatysýǵa kómektesedi.

Hosa-bul aımaqtaǵy mıllıondaǵan adamdar sóıleıtin Ońtústik Afrıkanyń resmı tili. Ol bantý tildik otbasynyń bóligi jáne kóptegen dıalektileri bar. Kóptegen adamdar úshin hosa tilin úırený qıyn; degenmen, ony hosa tilinde sóıleıtindermen sóıleskisi keletinder úshin aýdarýǵa bolady.

Xhosa-ny aǵylshyn tiline aýdarǵysy keletinder úshin eń mańyzdy faktor-tájirıbeli aýdarmashyny tabý. Aýdarmashy eki tildi de bilýi kerek, sonymen qatar tildiń núanstaryn túsinýi kerek. Bul aýdarmanyń dáldigin qamtamasyz etedi.

Oraqty aýdarǵan kezde aýdarmashy ártúrli oraq dıalektilerimen jáne ilespe gramatıkamen tanys bolýy kerek. Bul aýdarylǵan mátinniń túpnusqa tiline jáne onyń mádenıetine sáıkes keletinine kóz jetkizýge kómektesedi. Kontekstke baılanysty aýdarma kezinde mádenı erekshelikterdi de eskerý qajet bolýy múmkin.

Kóptegen aýdarmalar eki tilde de balamalardy izdeýdi qamtıdy. Sózbe-sóz aýdarma keıde jumys isteı alatyn bolsa da, kóbinese aýdarmashy sózderdiń artyndaǵy maǵynany eskerip, sol habardy jetkizetin balamany tabýǵa tyrysýy kerek. Órimde aýdarmashy maqal-mátelder men ıdıomalardy qoldanýǵa nazar aýdarýy kerek, óıtkeni olardyń keıbireýleri aǵylshyn tiline tikeleı aýdarmasy joq.

Órimnen aǵylshyn tiline aýdarǵanda kómektesetin birqatar resýrstar bar. Google Translate jáne Microsoft Translator sıaqty onlaın aýdarma qyzmetteri mátindi jyldam aýdarýdy qamtamasyz etedi. Alaıda, bul qyzmetter jetildirilmegen jáne eń dál aýdarmalardy usyna almaıdy.

Dálirek aýdarma úshin WordFluent sıaqty qyzmetter kásibı aýdarmashylardy nemese avtomattandyrylǵan aýdarma júıesin (CAT) usyna alady. WordFluent Xhosa mátinin taldaý jáne ony aǵylshyn tilindegi balamamen salystyrý úshin kúrdeli baǵdarlamalyq júıeni paıdalanady. Bul kez-kelgen mádenı núanstardyń eskerilýin jáne aýdarmanyń dál jáne oryndy bolýyn qamtamasyz etýge kómektesedi.

Xhosa aýdarmasyna qandaı tásildi tańdasańyz da, sizdiń maqsattaryńyz úshin eń dál aýdarmany qamtamasyz etý úshin bárin muqıat oılastyrǵan jón. Qolmen nemese kompúterlik aýdarmany tańdaǵanyńyzǵa qaramastan, aýdarmashy sátti aýdarma úshin hosa tili men aǵylshyn tilin bilýi kerek. Qajetti bilimmen Siz Xhosa aýdarmasy sizdiń habarlamańyzdy dál jetkizetinine kepildik bere alasyz.

Qaı elderde hosa tilinde sóıleıdi?

Qosýly hosa negizinen Ońtústik Afrıkada jáne az dárejede Zımbabvede sóıleıdi.

Hosa tiliniń tarıhy qandaı?

Hosa tili-nıgero-Kongo otbasynyń ngýnı-bantý tili. Ol zýlý, svatı jánedebelemen birge Ońtústik Afrıka tilder tobyna kiredi. Hosa tili ejelgi shyqqan, biraq oǵan resmı ataýyn 19 ǵasyrda eýropalyq mısıonerler bergen. Hosa tili bizdiń zamanymyzdyń 5 ǵasyrynda Ońtústik Afrıkanyń shyǵys Keıp provınsıasynda paıda bolǵan dep esepteledi. Hosa tili sonymen qatar zýlý men svatı sıaqty Ońtústik Afrıka men Zımbabvede sóıleıtin basqa ngýnı tilderimen ortaq.
Hosaǵa 19 ǵasyrda afrıkaans tili engizilgennen beri goland tili qatty áser etti, degenmen ol óziniń bastapqy formasynyń kóp bóligin saqtap qaldy. Hosa tilin hosa taıpasy eýropalyqtar otarlaǵanǵa deıin qoldanǵan jáne jazbasha til retinde tanylǵan alǵashqy jergilikti tilderdiń biri bolǵan. Hosa tili basqa Ońtústik Afrıka tilderine de aıtarlyqtaı áser etti jáne búginde ol eldiń on bir resmı tiliniń biri bolyp tabylady.

Hosa tiliniń damýyna eń kóp úles qosqan 5 adamnyń qataryna kim kiredi?

1. Djon Tengo Djabavý: hosa ádebıetin kópshilikke qol jetimdi etý úshin jumys istegen Ońtústik Afrıka zıalysy jáne baspageri.
2. Nonzızı Mgkveto: hosa aqyny jáne áıel mádenıeti men quqyqtaryn kórsetetin shyǵarmalar jazǵan belsendi.
3. Enoh Sontonga: Ońtústik Afrıkanyń "Nkosi Sikelel' iAfrica " ulttyq Ánuranyn jazǵan kompozıtor jáne aqyn.
4. Sol kóılek: Ońtústik Afrıkanyń baıyrǵy ulttyq kongresiniń negizin qalaýshy múshesi (keıinirek Afrıka ulttyq kongresi dep atalady) jáne aǵylshyn tilinde "Mhýdı"atty roman jazǵan alǵashqy qara ońtústik afrıkalyq.
5. Manzını Zınzo: Hosanyń áńgimelerin, fólkloryn jáne ánderin jazý úshin jazbasha tildi qoldanǵan alǵashqy jazýshylarynyń biri.

Hosa tiliniń qurylymy qandaı?

Hosa tili óte dáıekti negizgi qurylymǵa ıe jáne alty túrli fonemadan turady: daýyssyz, daýysty, uzyn daýysty, dıftońtar, y dıftońtary jáne shertýler. Tilde sýbekt-etistik-obekt sózderiniń reti qoldanylady jáne sózderdiń kópshiligi prefıks pen jurnaq arqyly jasalady. Sondaı-aq, zat esimder men etistikterdiń konúgasıasynyń kúrdeli júıesi bar.

Órý tilin eń durys jolmen qalaı úırenýge bolady?

1. Hos kitabyn alyp, odan úırenýdi bastańyz. Teach Yourself Xhosa jáne Essential Xhosa sıaqty kóptegen jaqsy resýrstar bar.
2. Xhosa boıynsha onlaın kýrsty nemese oqýlyqty tabyńyz. Siz BBC, Busuu jáne Mango Languages tildik kýrstary sıaqty kóptegen tegin onlaın kýrstardan óte alasyz.
3. Hosa tilinde sóıleıtindermen dostasyńyz. Ana tilinde sóıleıtindermen sóılesý-kez-kelgen tildi úırenýdiń eń jaqsy tásilderiniń biri. Baılanys úshin hosa ana tilin tabý úshin Tandem nemese Conversation Exchange sıaqty qoldanbalardy paıdalanýǵa bolady.
4. Xhosa mýzykasyn tyńdańyz jáne Xhosa fılmderin kórińiz. Tyńdaý jáne baqylaý - bul tildi úırenýdiń taǵy bir tamasha tásili, ásirese mádenı kontekstti aıtýǵa jáne túsinýge qatysty.
5. Hosa tilinde sóıleýge mashyqtanyńyz. Tildi úırenýdiń eń jaqsy tásili-onymen sóılesýge mashyqtaný. Aımaǵyńyzdaǵy Xhosa kezdesýlerin izdeńiz nemese tájirıbe alý úshin onlaın suhbattasýshyny tabyńyz.