Indonezıa Belarýs Aýdarma

Indonezıa tiline aýdarma: jan-jaqty nusqaýlyq

Indonezıa tili Qazirgi álemdegi negizgi baılanys quraly bolyp tabylady, onyń sóıleýshileri 237 mıllıonnan asady. Osylaısha, Indonezıalyq aýdarma qyzmetteri óz mazmunyn álemdegi eń iri ekonomıkalardyń biriniń tiline aýdarǵysy keletin kompanıalarǵa da, jeke tulǵalarǵa da úlken suranysqa ıe. Bul jan-jaqty nusqaýlyqta biz Indonezıalyq aýdarma týraly bilýińiz kerek barlyq nárseni qarastyramyz, qaı dıalektilerde sóıleıtininen bastap Indonezıalyq aýdarmashylarmen jumys isteýdiń eń jaqsy tájirıbesine deıin.

Birinshiden, Indonezıa tiliniń ártúrli dıalektilerin túsiný mańyzdy. Bahastyń Indonezıalyq tili Úkimet pen bilim berý salasynda qoldanylatyn resmı til bolǵanymen, qarapaıym adamdar sóıleıtin kóptegen aımaqtyq dıalektiler bar. Mysaly, Iava tili Indonezıada eń kóp taralǵan til bolyp tabylady, ony halyqtyń tórtten úsh bóligi paıdalanady, al sýndan tilinde shamamen 17% sóıleıdi. Basqa aımaqtyq tilderge betavı, madýreze, mınangkabaý jáne Acheh tilderi jatady.

Indonezıa tilinen aýdarmashy izdegende, siz qoldanatyn qyzmet sizge qajet naqty dıalektimen tanys ekenine kóz jetkizý mańyzdy. Bul sizdiń aýdarmańyzdyń dál ekenine jáne túsinispeýshilikke jol bermeıtinine kóz jetkizýge kómektesedi. Sonymen qatar, kóptegen kásibı aýdarma búrolarynda ártúrli aımaqtyq dıalektilerge mamandanǵan aýdarmashylar bar, sondyqtan jobańyzǵa sáıkes aýdarmashyny tapqanyńyzǵa kóz jetkizińiz.

Indonezıalyq bilikti aýdarmashyny tapqannan keıin, aýdarma qyzmetterinen barynsha paıda alý úshin birneshe nusqaýlardy oryndaý kerek. Eń aldymen, aýdarmashyǵa sizdiń jobańyz týraly, onyń ishinde bastapqy materıal, siz qoldana alatyn kez-kelgen naqty termınologıa jáne maqsatty aýdıtorıa týraly tolyq aqparat berińiz. Tájirıbeli aýdarmashy sizge dál jáne mádenı erekshelikterge sáıkes aýdarmalardy usyný úshin osy aqparatpen jumys isteı alady.

Este saqtaý kerek taǵy bir mańyzdy tájirıbe - aýdarmashyǵa óz jumysyn oryndaýǵa jetkilikti ýaqyt berý. Aýdarmashyǵa bastapqy materıaldy oqýǵa jáne zertteýge, sondaı-aq aýdarmany qaraýǵa jetkilikti ýaqyt berilýi kerek. Eger siz olardy asyqtyrsańyz, sizdiń aýdarmalaryńyz zardap shegýi múmkin.

Sońynda, shyǵarylym aldynda aýdarmany eki ret tekserý árqashan jaqsy ıdeıa. Tájirıbeli ekinshi jup kóz kez kelgen qatelerdi nemese yqtımal túsinispeýshilikterdi olar taralmaı turyp ustaı alady.

Osy qadamdardy oryndaý arqyly siz Indonezıa tiline aýdarmańyzdyń dál jáne mádenı dástúrlerge sáıkes keletinine kóz jetkize alasyz. Durys aýdarmashynyń kómegimen siz Indonezıa tildi álemmen senimdi túrde sóılese alasyz. Sáttilik!

Indonezıa tilinde qaı elder sóıleıdi?

Indonezıa-Indonezıanyń resmı tili, sonymen qatar Shyǵys Tımorda jáne Malaızıanyń keıbir bólikterinde sóıleıdi.

Indonezıa tiliniń tarıhy qandaı?

Indonezıa tili, sondaı-aq bahasa Indonezıa dep atalady, Indonezıanyń resmı tili bolyp tabylady jáne onyń tamyry malaı tiliniń eski túrine jatady. Ejelgi Malaı dep atalatyn túpnusqa malaı tili bizdiń zamanymyzdyń 7 ǵasyrynan bastap Malaı arhıpelagynyń kóp bóliginde qoldanylǵan. Ýaqyt óte kele ıslamnyń saýdasy men taralýy tilge odan ári áser etti jáne ol qazirgi kezde kóptegen malaı tilderi men dıalektileri dep atalatyn tilge bólindi. 19 ǵasyrda golandıalyq otarlaýshylar bul tilge malaızıalyq dep atalatyn birqatar qaryzǵa alynǵan sózderdi engizdi. Aqyr sońynda, 20 ǵasyrda bul til qazirgi Indonezıa dep atalatyn tilge aınaldy. Bul til Indonezıa ultynyń resmı tili retinde 1945 jyly el táýelsizdik alǵannan keıin jarıalandy, sodan beri til Jańa leksıka men emleni engizý arqyly damı berdi.

Indonezıa tilin úırenýge eń kóp úles qosqan 5 adamnyń qataryna kim kiredi?

1. Amır Sharıfýddın (1861-1916): ol "Indonezıa ádebıetiniń ákesi" degen atpen tanymal boldy jáne birneshe kórnekti shyǵarmalar jazdy, sonyń ishinde "Rangkaıan Pýısı dan proza" (óleńder men prozalyq prozalar tizbegi).
2. Raden Mas Soevardı Soerdjanıngrat (1903-1959): ol qazirgi Indonezıa tiliniń negizin qalaýshy bolyp sanalady jáne Indonezıa tiliniń sózdigin qurýǵa jaýapty boldy.
3. Pramoedá Ananta Toer (1925-2006): Toer ındonezıalyq jáne goland tilderinde kóptegen kitaptar jazǵan áıgili Indonezıalyq jazýshy jáne tarıhshy boldy. Ol sonymen qatar Indonezıa tilinde zamanaýı jazý stılin damytýǵa kómektesti.
4. Muhammed Iamın (1903-1962): ol Indonezıa Respýblıkasyn qurýda mańyzdy ról atqarǵan Indonezıalyq saıasatker jáne jazýshy boldy. Ol sondaı-aq Birtutas ulttyq til qurýǵa kómektesetin til reformasy týraly kóp jazdy.
5. Emha Aınýn Nadjıb (1937 -): "Gýs Mýs" degen atpen de belgili, ol Indonezıa ádebıetiniń damýy týraly kóp jazǵan aqyn jáne esseıst. Onyń jumysy ázil-ospaqty jáne fılosofıalyq túsinikteri úshin jıi maqtalady.

Indonezıa tiliniń qurylymy qalaı jumys isteıdi?

Indonezıa tiliniń qurylymy úlken malaı-polınezıalyq til tobynyń tarmaǵy bolyp tabylatyn avstronezıalyq tilder otbasyna negizdelgen. Bul salystyrmaly túrde qarapaıym sıntaksısi jáne gramatıkalyq erejeleri az sýbektıvti-etistik-Obektilik til. Sózderdiń kópshiligi búgilmeıdi, al etistikterdiń shaqtary kómekshi etistikter arqyly belgilenedi. Indonezıa tili sonymen qatar sóıleýdiń ártúrli bólikterine kóptegen jurnaqtar men prefıksterdi qosatyn aglútınatıvti til bolyp tabylady. Bul tilde genderlik aıyrmashylyqtar joq jáne konversıanyń úsh negizgi formasy bar.

Indonezıa tilin eń durys jolmen qalaı úırenýge bolady?

1. Indonezıanyń jaqsy oqýlyǵyn alyńyz jáne ony muqıat oqyp shyǵyńyz. Sózdik qoryńyzdy, aıtylýyńyzdy jáne etistikterdi biriktirýdi umytpańyz.
2. Múmkindiginshe Indonezıa tilindegi sabaqtarǵa qatysyńyz. Bul sizge durys gramatıka men aıtylymdy úırenýge kómektesedi, sonymen qatar ana tilinde sóıleıtindermen sóılesýge múmkindik beredi.
3. Tildi jaqsy meńgerý úshin Indonezıalyq fılmderdi nemese teleshoýlardy qarańyz.
4. Indonezıalyq mýzyka men podkasttardy tyńdańyz. Muny óz úıińizdiń yńǵaılylyǵynda jasaýǵa bolady jáne siz tildi jaqsy bilesiz.
5. Indonezıa tilindegi kitaptardy oqyńyz. Bul oqýdy túsinýdi jaqsartýdyń jáne sózdik qoryńyzdy keńeıtýdiń tamasha tásili.
6. Indonezıalyq sóıleýshilermen sóılesýge mashyqtanyńyz. Múmkin bolsa, qyzyqty tájirıbe alý jáne ana tilinde sóıleıtindermen tájirıbe alý úshin Indonezıaǵa baryńyz.
7. Anda-sanda úzilis jasańyz. Kez kelgen tildi úırený jalyqtyrýy múmkin, sondyqtan qajet kezde úzilis jasańyz jáne oqý kezinde kóńil kóterýdi umytpańyz!

Belarýs-Reseı, Ýkraına, Polsha, Lıtva jáne Latvıamen shektesetin Shyǵys Eýropa eli. Qujattardy, ádebıetterdi jáne veb-saıttardy belarýs tiline aýdarý belorýstar men basqa halyqtar arasyndaǵy ǵana emes, sonymen birge eldiń ishindegi halyqaralyq qatynastardyń mańyzdy bóligi bolyp tabylady. 10 mıllıonǵa jýyq halqy bar osy alýan túrli eldegi qoǵamnyń barlyq salalarymen tıimdi qarym-qatynas jasaý úshin belarýs tiline tıimdi aýdarma jasaı bilý mańyzdy.

Belarýssıanyń resmı tili-belarýs tili jáne jazýdyń eki negizgi ádisi bar, olardyń ekeýi de aýdarmada jıi qoldanylady: latyn álipbıi jáne kırıllısa. Latyn álipbıi latyn tilinen shyqqan, Rım ımperıasynyń tili jáne kóptegen batys elderinde qoldanylady; ol polák alfavıtimen tyǵyz baılanysty. Sonymen qatar, grek alfavıtinen shyqqan jáne monahtar jasaǵan kırıll alfavıti orys tilimen tyǵyz baılanysty jáne Shyǵys Eýropa men Ortalyq Azıanyń kóptegen elderinde qoldanylady.

Belarýssıalyq aýdarmashy bastapqy mátinniń maǵynasyn dál jetkizý úshin eki alfavıtti de jaqsy bilýi kerek. Aýdarmashy dál aýdarma jasaý úshin Belarýssıa gramatıkasy men leksıkasyn, sondaı-aq Belarýssıa mádenıetin jaqsy bilýi kerek.

Eger aýdarmashy tildi túsinse jáne habarlamany dál jetkize alsa, aǵylshyn tilinen belarýs tiline nemese Belarýs tilinen aǵylshyn tiline aýdarý qıyn emes. Alaıda, Belarýssıadan nemis, fransýz nemese ıspan sıaqty basqa tilge aýdarǵysy keletinder úshin qıyndyq birshama qıyn. Sebebi aýdarmashyǵa habarlamany Belarýs tilinde joq sózderdi nemese sóz tirkesterin paıdalanyp aýdarma tiline aýdarý qajet bolýy múmkin.

Belarýssıalyq aýdarmashylardyń taǵy bir problemasy-kóptegen sózder men sóz tirkesteriniń kontekstke baılanysty birneshe aýdarmalary bolýy múmkin. Sonymen qatar, keıbir jaǵdaılarda aǵylshyn jáne Belarýs tilderinde múldem basqa maǵynaǵa ıe sózder bar, sondyqtan aýdarmashy bul aıyrmashylyqty bilip, aýdarmasyn sáıkesinshe túzetýi kerek.

Aqyrynda, belarýs tiline aýdarǵanda mádenı kontekstke muqıat nazar aýdarý jáne kez kelgen qorlaıtyn nemese mádenı sezimtal emes termınder men sóz tirkesterinen aýlaq bolý óte mańyzdy. Habarlamany Belarýs tilinde dál jetkizý úshin aýdarmashy tildiń núanstarymen, onyń gramatıkalyq qurylymdarymen jáne Belarýssıa qoǵamynyń mádenı kontekstimen tanys bolýy kerek.

Tapsyrma qandaı bolsa da, belarýs tiline aýdarý qıyn kásiporyn bolýy múmkin, biraq durys bilim men tájirıbe bolsa, ol sátti bolýy múmkin. Tildiń qalaı jumys isteıtinin túsiný jáne mádenı konteksttiń mańyzdylyǵyn moıyndaı otyryp, tájirıbeli belarýssıalyq aýdarmashy tildik alshaqtyqty joıýǵa jáne maǵynaly baılanystar ornatýǵa kómektesedi.

Belarýs tilinde qaı elder sóıleıdi?

Belarýs tili negizinen Belarýssıada jáne Reseıdiń, Ýkraınanyń, Lıtvanyń, Latvıanyń jáne Polshanyń keıbir aımaqtarynda sóıleıdi.

Belarýs tiliniń tarıhy qandaı?

Belarýs halqynyń bastapqy tili ejelgi shyǵys slaván tili boldy. Bul til 11 ǵasyrda paıda boldy jáne 13 ǵasyrda quldyraǵanǵa deıin Kıev Rýsi dáýiriniń tili boldy. Osy ýaqyt ishinde oǵan shirkeý slavándary men basqa tilder qatty áser etti.
13-14 ǵasyrlarda til eki túrli dıalektke bóline bastady: Belarýs tiliniń Soltústik jáne Ońtústik dıalektileri. Ońtústik dıalekt Lıtva Uly gersogtiginde qoldanylatyn ádebı tildiń negizin qalady, ol keıinirek eldiń resmı tiline aınaldy.
Máskeý kezeńinde, 15 ǵasyrdan bastap, belarýs tiline orys tili odan ári áser etti, al qazirgi belarýs tili óz kontýryn ala bastady. 16-17 ǵasyrlarda tildi kodıfıkasıalaý jáne standarttaý áreketteri jasaldy, biraq bul kúsh-jiger nátıjesiz boldy.
19 ǵasyrda belarýs tili aýyzeki jáne ádebı til retinde qaıta jandandy. 1920 jyldary ol Keńes Odaǵynyń resmı tilderiniń biri retinde tanyldy. Alaıda 1930 jyldardaǵy stalındik qýǵyn-súrgin bul tildiń qoldanylýynyń tómendeýine ákeldi. Ol 1960 jyldardyń sońynda qaıta jandandy jáne sodan beri Belarýssıanyń is júzinde resmı tili boldy.

Belarýs tiliniń damýyna eń kóp úles qosqan 5 adamnyń qataryna kim kiredi?

1. Fransısk Skorına (1485-1541): kóbinese "Belarýssıa ádebıetiniń ákesi" dep atalady, Skorına latyn jáne Cheh tilderinen belarýs tilderine hrıstıan mátinderiniń alǵashqy baspageri jáne aýdarmashysy boldy. Ol belarýs tilin jandandyrdy jáne bolashaq jazýshylardy osy tilde jumys isteýge shabyttandyrdy.
2. Sımeon Poloskıı (1530-1580): teolog, aqyn jáne fılosof, Poloskıı til, tarıh, mádenıet, din jáne geografıa salasyndaǵy kóp qyrly eńbekterimen tanymal. Ol Belarýs ádebıetiniń kanondyq shyǵarmalaryna aınalǵan Belarýs tilinde birneshe mátin jazdy.
3. Ianka Kýpala (1882-1942): aqyn jáne dramatýrg, Kýpala Belarýssıada da, orys tilinde de jazdy jáne 20 ǵasyrdyń eń mańyzdy belarýssıalyq aqyny retinde tanymal.
4. Iakýb Kolas (1882-1956): aqyn jáne prozashy, Kolas eldiń batys bóliginde sóıleıtin Belarýs tiliniń dıalektisinde jazdy jáne tilge kóptegen jańa sózder men sóz tirkesterin engizdi.
5. Vasılıı Bykov (1924-2003): aqyn, dramatýrg, senarıst jáne dıssıdent, Bykov keńestik okýpasıa kezinde Belarýssıadaǵy ómirdi sıpattaıtyn áńgimeler, pesalar men óleńder jazdy. Onyń kóptegen shyǵarmalary qazirgi Belarýssıa ádebıetindegi eń mańyzdylardyń biri bolyp sanalady.

Belarýs tiliniń qurylymy qalaı?

Belarýs tili shyǵys slaván tilder tobyna kiredi jáne orys jáne ýkraın tilderimen tyǵyz baılanysty. Bul kúshti fleksıalyq til, sózderdiń ártúrli formalary birqatar maǵynalardy bildirý úshin qoldanylady, sonymen qatar aglútınatıvti til, ıaǵnı kúrdeli sózder men sóz tirkesteri basqa sózder men morfemalarǵa affıkster qosý arqyly jasalady. Gramatıkalyq turǵydan bul negizinen SOV (sýbekt-obekt-etistik) sóz reti boıynsha jáne erler de, áıelder de qoldanady jynystar jáne kópshe jaǵdaılar. Aıtylý turǵysynan bul slaván tili, keıbir cheh jáne polák áserleri bar.

Belarýs tilin qalaı durys úırenýge bolady?

1. Resmı til kýrsynan ótińiz: Eger siz belarýs tilin úırenýge baısaldy bolsańyz, onlaın nemese betpe - bet til kýrsyn bastaýdyń jaqsy joly. Til kýrsy sizge tildiń negizderin úırenýge jáne daǵdylaryńyzdy damytýǵa qurylym berýge kómektesedi.
2. Súńgý: tildi shynymen úırený jáne ony erkin meńgerý úshin tilge súńgýge múmkindiginshe kóp ýaqyt jumsaý kerek. Belarýs mýzykasyn tyńdańyz, Belarýs fılmderi men teleshoýlaryn kórińiz, Belarýs kitaptaryn, blogtary men maqalalaryn oqyńyz — belarýs tilin estýge jáne qoldanýǵa kómektesetin barlyq nárse.
3. Tájirıbe: tildi meńgerý úshin sóıleý men tildi tyńdaýǵa ýaqyt bólý kerek. Tilde sóıleýdi úırenýdiń birneshe ádisi bar-siz til tobyna qosyla alasyz, tildik seriktes taba alasyz nemese ana tilinde sóıleıtindermen jattyǵý úshin til úırenýge arnalǵan qosymshalardy qoldana alasyz.
4. Keri baılanys alyńyz: tilde sóıleý jáne tyńdaý jattyǵýlaryn jasaǵannan keıin, ony durys qoldanǵanyńyzǵa kóz jetkizý úshin keri baılanys alý mańyzdy. Siz ana tilinde sóıleıtinderden keri baılanys alý úshin til úırený qoldanbalaryn paıdalana alasyz nemese tipti sizge jeke usynystar men keri baılanys bere alatyn onlaın tárbıeshini taba alasyz.