Болгар Удмурт Кусараш

Пурымаш

Болгарий-влак шкешотан йылме да культуран улыт, нунышт кӱкшын аклалтыт. Болгарский-кечывалвел славян йылме, куштыжо 9 миллион утла еҥ уло тӱня мучко ойла. Пытартыш ийлаште тудо болгарий деч ӧрдыжтӧ илыше еҥ-влак коклаште палыме лийын, нуным йылмым тунемме да тудын дене пайдаланыме шотышто утларак кугу йӧным кучылтмо. Глобализаций кӱкшыт да эл-влак коклаште кыл кучымашым кумдаҥдымаш болгарский кусарыше йӧн дене утларак кӱлешан лиеш.

Болгарский кусарыме историй

Болгар йылме нунын экспанийыштын кышкарыштыже протокололгар - влакым пуртымо годым 9 курымышто нӧлталтеш. Илен-толын, болгар йылме 1878 ийыште болгарийын официал йылмыже дене шарлаш тӱҥалын. Кокымшо тӱнямбал сар деч вара йылме 1946 ийыште Калык Республикысе Болгарийын официал йылмыже лийын.

Таче болгар йылме Болгарийын официал йылмыже, тыгак Европысо ушемын официал йылмыже улеш. Тушто 11 миллион наре еҥ Болгарийыште да моло эллаште Балкан, тыгак уло тӱня мучко иммигрантский общинлаште ойла. Кусарышын суаплыкшылан кӧра тӱрлӧ йылме дене кутырышо еҥ-влак коклаште пайдале кылым ышташ йӧным ыштышашлан кугу йодмаш дене пайдаланат.

Болгар йылмыш кусарыме утларак кугу йӧн

Документ-влакым болгар йылмыш кусарымаш компаний-влаклан моткоч пайдале лийын кертеш, нунын клиентышт але партнёрышт уло. Маркетинг материалым да веб-сайтовым болгар йылмыш кусарымаш компаний-влаклан утларак кумда аудиторийым авалтен да регионысо социал клиент-влак дене кылым кучен кертеш. Тидыже тыгак лӱмын ыштыме аудиторийышт коклаште ӱшаным пеҥгыдемдаш полшен кертеш, нуно умылат да нунын йылме ден культурыштым пагалат, нунын дене кылдалташ тӧчышӧ еҥ-влакын йылмыштым да культурыштым пагалат. Кусарыме шотышто сай да ӱшанле йӧнла дене пайдаланен кертышт, предприятий-влак шке клиентыштым сайын умылен кертыт да болгар пазарыште паша лектышым кугемден кертыт.

Тылеч посна, Болгарий гыч иммигрант-влакын чотыштым кугемден толмек, кусарышын суаплыкшылан тӱрлӧ культурын представительже-влак коклаште кыл кучымаш утларак пайдаланен кертеш. Медицине документым, соглашенийым да моло официал формым болгар йылмыш кусарымаш документым чыла участник умыла да тудым чын акла манын, гарантироватлен кертеш. Пытартышлан, документ-влакым болгар йылмыш кусарымаш болгар йылмым нумалше-влакын йылмыштым да культурыштым арален кодаш полшен кертеш.

Иктешлымаш

Болгар йылмыш кусарыме суаплыкым эл-влак коклаште кушшо глобализаций да коммуникаций дене кылдалтше кугу йодмаш дене пайдаланат. Тиде суаплык регионышто социал клиент-влак дене кылым утларак кумда аудиторийым авалташ да социал клиент-влак дене кылым тӧрлаш тыршыше компаний-влаклан, тыгак культур-влак коклаште кыл кучымашым саемдаш полшышо иммигрант-влаклан пайдале лийын кертыт. Тыгай практике шотышто ешартыкыш кусарыме шотышто чын да ӱшанле йӧн дене пайдаланаш болгар йылме ден носитель-влакын йылмыштым да культурыштым арален кодаш полшен кертеш.

Могай эллаште болгар йылме дене ойлат?

Болгар йылме дене утларакшым Болгарийыште ойлат, но тушто вес эллаште тыгак Сербий, Черногорий, Йӱдвел Македоний, Румыний, Украин да Турций-Влак илат, тыгак пӱтынь тӱня мучко болгарский изи общинлаште диапор-влак улыт.

Болгар йылмын историйже могай?

Болгар йылме шуко да тӱрлӧ историй уло. Кызытсе Болгарийын 7 курымыштыжо илыше, кызытсе российын территорийыштыже илыше тюрк калыкан регионышкыжо первый гана пуртымылан шотлалтеш. Нунын кутырымо йылмышт акрет годсеколгар але кугезе руваш йылме семын палыме лийын да тиде районыш 4 курымышто керылт пурышо гунн-влакын йылмышт гыч лийын манын, тудым шотленыт.
Курым мучко булгар йылме тӱҥ калык-влакын славян йылмышт, чӱчкыдынак эрвел-кечывалвел-кечывалвел йылмышт, тидын шотыштак македон да серб йылмышт дене варналтын. Тиде варыш кокла курымласе болгар йылме гаяк палыме лийын, тушкыжо кок возымо черке черке, литератур йылме, православий черке, болгар йылме кучылталтше литератур йылме, болгар йылме гыч ышталтын.
19 курым тӱҥалтышлан кызытсе болгар йылмын стандарт формыжо лектын, черке чаплавянский, тыгак болгар литератур йылмат вашталтын. 19-ше да 20 курым мучко болгар йылме кызытсе Республикысе Болгарийын официал йылмыж дене тӱвыт вашталтын, кугу модернизацийым чытен.

Болгар йылмым шымлымашке эн кугу надырым пыштыше 5 еҥ пура?

1. Кирилл ден Мефодий 2. Болгар кугыжа Симеон 3. Мерчиарский Паись 4. Константин Преславский 5. Болгарий Гыч Йыван Пӱгыльман

Болгар йылмын структуржым кузе ыштыме?

Болгар йылмын структуржо тыгаяк моло славян йылме-влакын структурышт. Тиде флектив йылме, туштыжо пале мут да пале мут-влак предложенийыште нунын функцийышт шот дене тӱрлӧ мучашан улыт. Глагол-влакат жап да лица шот дене тӱрлӧ мучашан улыт. Моло славян йылме семынак, болгар йылмыште лӱм мут ден пале мут-влакын куд падежышт уло: лӱм мут, аклыше, инструментал, предложений да звательный падеж. Правил семын: субъект-глагол-объект, но предложенийын структуржо але пералталт кертеш.

Кузе болгар йылмым утларак чын йӧн дене тунемаш?

1. Болгар йылме курсым эртыза: курсым Эртымаш-болгар йылмым тунемаш эн пайдале йӧн. Чын, тендан курс деч эн кугу задачым налаш чыла занятийыш мийыза да каҥашымаште активнын участвоватлыза.
2. Онайн-ресурсым кучылтса: шуко чапле онайн-ресурс Уло, кудыжо тыланда болгар йылмым тунемаш полша. Шуко сайт оҥай урокым да мероприятийым, грузитлыме паша лист ден аудиофайл-влакым, тыгак грамматике правил-влакым раш умылтарен шогаш темлат. Южо вл-сайт-влак болгар йылме носитель-влак дене илыше жапым темлат.
3. Шоналтен ончыза: Йылмым Шымлаш кӱлеш. Болгар йолташ-влакым муын ончыза але болгар культурыш грузитлыза. Болгар радиом колыштса да болгарский фильмым ончыза, музыкым колыштса да болгар йылме дене книгам кузе-гынат чӱчкыдынрак лудса.
4. Практикыште шогыза, практиковатлыза: те негызым кузе гына тунем налыда, эн кӱлешаным, мом ыштыман - тидым умбакыже шуяш! Йылме носитель-влак дене болгарла кузе-гынат шукырак ойлаш тыршыза да шке прогрессым аралаш манын, сайн-ресурсым кучылтса.

Одо кусарымаш-текстым ик йылме гыч удмурт йылмыш кусарыме процесс. Одо йылме-тиде финн-угор йылме, туштыжо удмурт-влак рӱдӧ Российыште верланыше Удмурт йылме маныт. Тиде йылме поян историй да культуран, Тыгак Удмурт Республикыште официал йылме дене шотлалтеш. Тиде йылме тӱнясе ятыр ужашлаште ситыдымын палыме огыл гынат, тиде регионын шочшыжо улшылан, але одо калыкын йылмыже, культурыжо да историйже улшылан эн кӱлешан йылме шотлалтеш.

Паша удмурт йылмыш кусарымашке шумеке, сай переводым ышташ кӱлеш. Тидым йылме да культур контекстан удмурт йылмым опытан кусарыше-влакын полшымышт дене ышташ лиеш. Кусарыше йылмын грамматикыжым, орфографийжым да семантикыжым раш кусарен моштышаш. Тылеч посна, текстым оригинал деке эн кугу йӧн дене лишемдышаш да мутын нюансшым тӱрыс кучылтын моштышаш улыт.

Удмурт йылмыш кусарымаш культур кокласе кӱрылтмашым сеҥаш да тӱрлӧ регионысо еҥ-влаклан шансым икте-весыштлан умылен мошташ полшен кертеш. Тидым кеч-могай областьыштат, тидын шотыштак бизнес, литератур ден тӱшкаувер йӧн-влакат практически кучылталтын кертыт. Тудат тыгак одо калыкын культур ден историйжым аралаш кучылталтын кертеш, тудын историйжым да йӱкшым утларак кумдан аудиторийлан колын кертеш.

Чумыр налмаште, удмурт йылмыш кусарымаш марий калыкын йылме ден культуржым умылашлан ӱшаныдыме пайдале инструмент лийын кертеш. Удмурт текстым умылен, тиде марий калыкын йылме ден культуржым аклаш да нунын опытыштым весемдаш утларак кугу аудиторийлан йӧным пуэн кертеш. Тылеч посна тиде культур-влак коклаште ваш-ваш умылымашлан полшышо да икте-весе нерген утларак пален налын кертеш.

Могай эллаште удмурт йылме дене ойлат?

Удмурт йылме дене тӱҥ шотышто Россий Юл воктене верланыше Удмурт Республикыште ойлат. Тушто тыгак Российын моло ужашлаштыже, тыгак пошкудо эллаште, Казахстан Гай беларусь да Финляндийлаште кутырат.

Одо йылмын историйже могай?

Удмурт йылме урал йылме ешын членже да финн-угор йылме-влак дене чак кылдалтын. Тушто 6800000 еҥ, утларакшым Удмурт Республикыште (Россий) да тудын кундемыште ойлалтыт. Тудын возымо формыжо кириллецеш негызлалтше письма системым ыштыме 18 курымышто руш православий священник-влаклан кодификациян лийын. Письман тиде системыже 19-ше да 20-шо курым жапыште утларак кумдаҥын да саемын, тидыже кызытсе письмам шочыктымашке конден. Одо йылме кызытат регионлаште, ял (ола) удмурт-влак коклаште кучылталтеш, тыгак школ ден университетлаште туныкталтеш.

Кӧ удмурт йылмым вияҥдымашке эн кугу надырым пыштыше 5 еҥ пура?

1. Василий Иванович Алымов-лингвист да автор удмурт йылме дене моткоч шуко пашам ыштен, тудо йылме грамматикым йӧршешлан возен да тымарте кучылталтше шуко правилым да келшыкым рашемден.
2. Вячеслав Иванович Иванов-удмурт йылме да культур шотышто моткоч кугу пашам ыштен, тидын шотыштак йылмын чумыр грамматикыже да удмурт поэзийын структуржым шымлен моштен.
3. Нина Витальевна Кирсанова - Удмурт йылме шотышто новатор, тудо икымше книгам тиде йылме дене возен да икымше украинла-удмурт мутерым ыштен.
4. Михаил Романович Павлов-удмурт йылме, литератур да фольклор областьыш суапле надыржылан Палыме, регионысо тӱҥ калык-влакын мурыштым возен да документацийлен возышо ик эн ончыч лийын.
5. Ольга Валериановна Фёдоровна-удмурт йылмым да культурым тунемме ик еҥ, тудо икымше газетым удмурт йылме дене лудын да грамматикым да моло тунемме материалым возен.

Удмурт йылмын структуржым кузе ыштыме?

Удмурт йылме-финн ден эстон йылме дене чак кылдалт шогышо урал йылме, тудо коми-зырянский ден пермяк йылме дене икмыняр икгайлык уло. Тудын структурыжо агглютинатив морфологий дене ышталтеш, мутын тӱрлӧ значениян аффиксым ушымо йӧн дене ышталтмыжым ончыкта. Йылме йоҥйӱк да йыгырмут системе дене ойыртемалтеш. Глагол-влакын спряженийышт ятыр йыгырмут, тӱрлӧ наклонений, аспект да жапын, тыгак ышталтше ден ыштыдыме формо коклаште тӱҥ ойыртем.

Кузе удмурт йылмым утларак чын йӧн дене тунемаш?

1. Йылме дене палыме лияш тӱҥалза. Алфавит да ойлымаш нерген пален налза, тыгак грамматике нерген негыз представленийым налза.
2. Шӱмбел одо ресурсым лудса да колыштса. Верысе увер-влакым колыштса да тиде йылме дене музык ден телепрограммым возаш кумылаҥза.
3. Удмурт йылме дене мутланымаш да возен налза. Онлайн-формо да практикын чатше-влак дене пайдаланен, йылмысе партнёрым муза.
4. Удмурт йылме курсым эртыза. Одо йылме курсым темлыше йылме институт-влак шукын улыт, теат нунын онлайныштым муын кертыда.
5. Культурыш да йылмыш грузитлыза. Удмуртий дек мийыза да верысе диалект ден культур нерген шукырак пален налаш йылме носитель-влак дене кутырыза.