Монгол Белорусь Тылбаастаа

Монголия - киин Азияҕа биллэр уонна үйэлээх култуураны уонна үгэстэри иҥэриммит дойдута. Монгол курдук биллиилээх, дьон кинини илдьэ сылдьар тумус туттар, бодоруһар уустук буолуон сөп. Ол эрээри монгол тылыттан тылбаас өҥөтүгэр ирдэбил улааппыт олохтоох дьону кытта бодоруһар тэрилтэлэргэ.

Монгол-Алтай тыла Монголияҕа уонна Кытайга, ону тэҥэ Россия, Хотугу Корея уонна Казахстан курдук атын дойдуларга 5 мөлүйүөн кэриҥэ киһи киирэр. Кириллицаны туһанан бэйэтин ураты дьикти диалектарыгар уонна акценнарыгар суруллубут.

Дьыала монголтан тылбаас тиийдэҕинэ проблема тылга олоҕурбут стандартизированнай тиһик суох диэн буолар. Ону специалистарга-лингвистэргэ докумуону уонна аудиозаписей чуолкай тылбаастааһын ыарахаттардаах буолуон сөп. Ону таһынан монгол тыла олох саҥатыгар, диалективнай варианнарыгар уларытыылары, уларытыылары, этиини олоххо киллэрбэккэ, тыл чэрчитинэн үлэлээбэккэ кыайар- хотор кыахтанар.

Бүтэһиктээх тылбаастар чуолкайдарын мэктиэлиир инниттэн монгол тылыттан тылбаас профессиональнай сулууспаларыгар тыл анал диалектарын кытта билсэр уопуттаах лингвист- носители үлэлииллэр, культураҕа тимири угуу кэмэ кэллэ. Кинилэр олохтоох суолталаах тыллары чинчийиини уонна тылбаас суолтатын быһаарыыга тирээн турар суолталаах матырыйаалы сыыйа быһаарыыга бүтүн ньымалары туһаналлар.

Профессиональнай лингвистэргэ тиэкис эбэтэр этэр тыл ис хоһоонугар дьайар буолан, тыл культурнай тоноҕоһун уонна олохтоох үгэстэрин аахтахха наада. Холобур, ытыктабыллаах титуллары, этикеттэри регионтан көрөн уларытыахха сөп, онон олохтоох форманы сөптөөх биэриигэ дьоһун суолталаах.

Онон монгол тылыгар тылбаас стандартизированнай системата суох буолан араас ыарахаттары кытта ситимнээх. Уопуттаах тылбаасчыттар бу ыарахаттары өйдүүллэр уонна култуура уонна олохтоох сиэр- майгы нюстэрин көрдөрөр үрдүк хаачыстыбалаах тылбаастары оҥорорго, билиилэрин- көрүүлэрин туһаналлар. Ити предприятиеларга, тэрилтэлэргэ уонна чааһынай дьоҥҥо тыл харгыстарын туораан, бииргэ үлэлэһэргэ көдьүүстээхтик сибээстээх.

Монгол тылыгар туох дойдуларга этэллэрий?

Монгол тылыгар сүрүннээн Монголияҕа этэллэр, ол эрээри Кытайга, Россияҕа, Казахстаҥҥа уонна киин Азия атын чаастарыгар бааллар.

Монгол тылын историята хайдаҕый?

Монгол тыла 13 үйэ силис тардар аан дойдуга биир саамай былыргы тыллартан биирдэстэрэ. Ол Алтай тыла монгол-манчжур тылларыгар киирэр уонна уруулуу уйгурскай, кыргыз уонна казах тылларыгар киирэр.
Монгол тылын туһунан саамай эрдэ суругунан былыргы монголлар "кистэлэҥ историяларыгар" 12 үйэ баар. Бу тыл монгол империятын салайыытынан туттуллар уонна Монголия 18- с үйэҕэ диэри сүрүн литературнай тылын Монголияҕа көспүтэ. Кини литератураны суруйууга 20- с үйэ саҥатыгар диэри туһаммыта.
Аныгы монгол тыла 19- с үйэттэн ордук эрдэ сайдыбыта уонна Монголия официальнай тылын быһыытынан 1924 сыллаахха ылыллыбыта. Кини 1930- с сыллартан саҕалаан нуучча, Кытай уонна английскай тыллартан элбэх саҥа терминнэри туттубута.
Билигин Монголия сорох олохтоохторо классическай монгол тылыгар билигин да этэллэр эрээри, дойдуга дьон үксэ аныгы монгол тылын туһаналлар. Монгол тылыгар Россия сорох чаастарыгар, Кытайга уонна ис Монголияҕа эмиэ этэллэр.

Монгол тылын үөрэтиигэ саамай улахан кылааты киллэрбит топ- 5 киһиттэн кимнээх киирэрий?

1. Наталья Гаврилан – лингвист уонна Гарвард университетын монгол тылын профессора 2. Гомбоев Очирбат – Монголия урукку премьер- министрэ уонна монгол тылыгар аан дойду үрдүнэн биллэр эксперт 3. Джамсран-монгол тылын уонна литературатын ытыктабыллаах профессора 4. Болмаа Тумбаатар-аныгы монгол синтаксиһын уонна фонология уһулуччулаах теоретига 5. Бодо Вебер- информатика профессора уонна инновационнай ааҕар- суоттуур средствоны монгол тылыгар таһаарааччы

Монгол тылын структурата хайдах оҥоһуллубутай?

Монгол тыла монгол тылыгар сыһыаннаах уонна агглютинативнай структуранан буолар. Бу тылы үөскэтии сүрүн бириинсибинэн силис тардыы, икки силис тардыы эбэтэр баара буолааччы тыллары холбооһун буолар. Монгол тылыгар субъектар тыллара бэрээдэгэ баар, оттон поселлар падеж курдук функциялары бэлиэтииргэ туттуллар.

Монгол тылын ордук сөпкө үөрэтиэххэ сөбүй?

1. Төрдүттэн саҕалаа. Тыл сүрүн дорҕооннорун үөрэтиэххитин уонна тылы хайдах сөпкө этэргитин итэҕэтиэҕиҥ. Монгол тылларынан үчүгэй кинигэни ылан үөрэтиҥ уонна хас да сыл устата барыҥ.
2. Монгол тылын грамматикатын кытта билсиҥ. Монгол грамматикатын ылан быраабыланы үөрэтиҥ.
3. Монгол курдук кэпсэтэргэ практикаланыҥ. Онлайн ресурсаларын туһаныҥ, кинигэлэр курдук аудиопрограммалар уонна онлайн-репетитордар тыллары практикалыырга уонна тупсарарга.
4. Тыл саппааһын үөрэтиҥ. Үчүгэй тылдьыты салайыҥ уонна күннэтэ тылдьыт саппааһын саҥа тылынан толоруҥ. Кинилэр кэпсэтиилэригэр туһанарга практикаланаргытын умнумаҥ.
5. Монгол тылын ааҕыҥ уонна истиҥ. Кинигэлэри ааҕыҥ, киинэлэри көрүөҥ уонна монгол тылыгар сыһыары истиҥ. Ити эһиэхэ тылы кытта билсиһэр ордук, тыл саппааһын өссө кэҥэтэргэ көмөлөһүөҕэ.
6. Репетиторы Булуҥ. Омук тылын үөрэтиигэ чахчы туһалаах буолуон сөп. Эһиэхэ индивидуальнай болҕомтону ууран, инникитин өссө тупсарарга көмөлөһөр опыттаах репетиторы буларга кыһаллыҥ.

Беларусь-Россия, Украинаны, Польшаны, Литваны уонна Латвияны кытта быысаһар илин дойдута. Белоруссия тылыгар докумуоннары, литератураны уонна веб- сайттары тылбаастааһын Белоруссия уонна атын норуоттар икки ардыларыгар эрэ буолбакка, дойду иһигэр дьоһун суолталаах сорҕото буолар. Нэһилиэнньэҕэ 10 мөлүйүөн кэриҥэ киһи бу араас дойдуга общество бары салааларын көдьүүстээхтик бодоруһар туһугар Белоруссия тылынан тылбаастыырга улахан суолталаах.

Беларусь официальнай тыла Беларусь буолар, онон суруйуу икки сүрүн ньымата баар, иккиэн үгүстүк тылбаастанар: Латинскай алфавит уонна кириллица. Латинскай алфавиты латиницаттан, Рим империятыгар киирэр уонна арҕаа дойдуларга туттуллар; кини польскай алфавиты кытта ыкса сибээстээх. Ол быыһыгар Греция алфавитыттан тахсан монахам айыллыбыт кириллица нуучча тылын кытта ыкса сибээстээх уонна Илин Эуропа уонна киин Азия үгүс дойдуларыгар туһаныллар.

Белоруссия тылбаасчыта төрүт тиэкис ис хоһоонун чуолкайдык тиэрдэр туһугар алфавиты икки ардыгар үчүгэйдик ырытыахтаах. Тылбаасчыт Белоруссия грамматикатын уонна лиэксикэтин олус үчүгэйдик баһылыахтаах, ону тэҥэ Белоруссия култууратын билэн- көрөн, чопчу тылбаас оҥорон таһаарыахтаах.

Тылбаасчыт тылын өйдүүр уонна чуолкайдык билэр буоллаҕына английскай эбэтэр белорусскайы кытта тылбаас олус уустук буолбатах. Ол гынан баран, немецкэй, французскай эбэтэр Испан курдук, белорусскайы атын тылынан тылбаастыан баҕалаахтар ахсааннара аҕыйах. Бу тылбаасчыт Белоруссия тыла суох тылбаас тылын- өһүн, тылын- өһүн туһанан, тылбаас тылын- өһүн туһанарга туһаныллыан сөп.

Белоруссия тылбаасчыттара көрсөр өссө биир проблеманан үгүс тыл уонна этиилэр оннуттан көрөн хас да тылбаастаныахтарын сөп эбит. Ону таһынан сорох түгэннэргэ английскай уонна Белоруссия тылларыгар олох араас суолталаах тыллар бааллар, онон тылбаасчыт бу разницаны уонна сөп түбэһиннэрэн бэйэтин тылбаастарын көннөрүөхтээх.

Дьэ, Белоруссия тылынан тылбаастаатахха ханнык да өһүргэтиилээх эбэтэр культурнай итэҕэс- быһаҕас тиэрминнэри эбэтэр фразтары тумнууга улахан суолталаах. Белоруссия тылыгар иһитиннэриини чуолкайдык биэрэргэ, тылбаасчыт тыл нюансаларын, кини грамматическай структураларын уонна Белоруссия обществотын культурнай декстарын кытта билсиэхтээх.

Ханнык соруктан тутулуга суох, Белоруссия тылын уустук тэрилтэ буолуон сөп эрээри, наадалаах билии- көрүү, уопут баар буоллаҕына ситиһиилээх буолуон сөп. Тыл олохтоммутун өйдөөн, култуура суолтатын билинэн, уопуттаах тылбаасчыт тыл алдьаныытын туоратарга уонна суолталаах сибээстэри олохтуурга көмөлөһүөн сөп.

Ханнык дойдуларга Белоруссия тылынан саҥаралларый?

Белоруссияҕа уонна Арассыыйа сорох оройуоннарыгар, Украина, Литва, Латвия уонна Польша тылларыгар этэллэр.

Белоруссия тылын историята хайдаҕый?

Белоруссия норуота былыргы илин- славянскай тыл этэ. Бу тыл 11- с үйэлэргэ үөскээн, 13- с үйэҕэ чугаһаан кэлиэхтээҕэ. Бу кэм устата церковнославянскай уонна атын тылларга күүстээх сабыдыаллаабыта.
13-14 үйэлэргэ тыл икки араас диалектарга арахсар буолла: хотугу уонна соҕуруу диалектар белорус тылын. Соҕурууҥҥу кэпсэтии лөглөй литературнай тылга олоҕурар, кэлин дойду официальнай тыла буолбут.
Москватааҕы периодка 15- с үйэттэн саҕалаан белорус тыла нуучча тылын салгыы сабыдыалыгар түбэстэ уонна аныгы Белоруссия тыла бэйэтин очеркаларын ылары саҕалаата. 16-17- с үйэлэргэ тыл кодификациялыырга уонна стандартыырга холоноллоро, ол эрээри ити кыһамньылар тиһэҕэр үөтэлээбэтэхтэрэ.
19- с үйэҕэ Белоруссия тыла кэпсэтии уонна литературнай буолан хаалбыта. 1920- с сылларга Советскай Союз официальнай тылларыттан биирдэстэрэ билиллибитэ. Ол эрээри 1930- с сыллар сталинскай репрессиялара бу тылы туһаныы сарбыйыыга тиэрдибиттэрэ. Кини 1960- с сыллар бүтүүлэригэр сөргүтүллүбүтэ уонна ол кэмтэн ыла Беларусь официальнай тылынан де- факто буолбута.

Топ- 5 киһилээх, белорус тылын сайдыытыгар саамай улахан кылааты киллэрбит топ- 5 киһи кимнээҕий?

1. Франция Скорина (1485-1541): "Белоруссия литературатын аҕата" диэн үгүстүк ааттанар, Скорина латиницалаах уонна чех тылыгар христианскай тиэкистэри тылбаасчыт уонна тылбаасчыт этэ. Кини бу тылга Белоруссия тылын сөргүтүү уонна инники суруйааччылары бу тылынан үлэлэтэргэ суруллар.
2. Симеон Полоцкай (1530-1580): Богосов, поэт уонна философ. Белоруссия литературатын каноническай айымньыларынан буолбут Белоруссия хас да тиэкиһин суруйбута.
3. Янка Купал (1882-1942): Поэт уонна драматург, Купал как белорусском, так на русском языках и широко известный Белорусский поэт быһыытынан.
4. Якуб Колас (1882-1956): Поэт уонна прозаик, Колас дойду арҕаа өттүгэр саҥарыллар Белоруссия тылын диалектыгар суруйан, тылга элбэх саҥа тыллары, этиилэри киллэрбитэ.
5. Василий Быков (1924-2003): Поэт, драматург, сценарист уонна диссидент, Быков сэбиэскэй оккупация кэмигэр олорбут кэпсээннэрин, пьесаларын уонна хоһооннорун суруйбута. Кини айымньылара үгүстэрэ аныгы Белоруссия литературатыгар биир дьоһун суолталаах дииллэр.

Белорус тылын структурата хайдах оҥоһулунна?

Белоруссия тыла Илиҥҥи омуктар бөлөхтөрүгэр киирэн нуучча уонна Украинскай тыллары кытта ыкса сибээстээх. Бу күүскэ флективнай тыл, ол аата тыл араас көрүҥүн хас да суолтаны тылга туттулларын, ону тэҥэ уустук тыллар уонна тыл холбоһуктара атын тылларга уонна морфемаларга сыһыарыылар эбиллиилэрин көрдөрөр. Грамматическай бу сүнньүнэн сүнньүнэн (субъект-объект-туохтуур) тыл бэрээдэгинэн уонна эр киһи уонна дьахтар уустарын уонна элбэх түһүктэрин тутталлар. Айымньы өттүттэн көрдөххө, ити славянскай уонна Польша сабыдыалларынан аатырар.

Белорус тыла ордук сөпкө үөрэтэрий?

1. Официальнай курсу ааспыккыт: белорус тылын үөрэтиигэ дьоһуннаахтык сыһыаннаһар буоллаххытына онлайн- или очень языковой курс буолар. Тыл курса эһиэхэ тыл төрдүн чинчийэргэ уонна үөрүйэхтэргитин сайыннарарга структураны биэрэргэ көмөлөһүөн сөп.
2. "Дьиҥ- чахчы тыллары үөрэтэн, көҥүллүк баһылыыр туһуттан, тылга таһыллыаххыт ордук бириэмэ наада. Белоруссия муусукатын истиҥ, Белоруссия киинэлэрин уонна тэлэбиидэнньэтин көрүҥ, Белоруссия кинигэлэрин, блогун уонна ыстатыйаларын ааҕыҥ-эһиэхэ тугу истэргитигэр уонна туһалыырга көмөлөһүөххүт барыта.
3. Практика: тылы баһылыырга бириэмэни кэпсэтии уонна истии наада. Тылга туттуллар хас да ньымалар бааллар-эһиги тыл бөлөҕөр кыттыаххытын сөп, тыл партнерын булуоххутун эбэтэр тылы туттааччылары кытта туттуохха сөп.
4. Төттөрү сибээһи ылыаххыт: кэпсэтии тылын уонна аудованиетын тылгытыгар киирбиккитин кэннэ, сөпкө туһаммыккытын итэҕэйэн, төттөрү сибээһи ылыаххыт наадалаах. Вы можете использовать приложения для изучения языка, чтобы получить обратную связь от носителей языка, или даже найти онлайн-репетитора, который сможет предоставить вам индивидуальные рекомендации и обратную связь.