Тутарла Пӑру Куҫар

Тутар чӗлхи-Раҫҫей Федерацийӗн составне кӗрекен Тутарстан Республикинче калаҫакан чӗлхе. Ку тӗрӗк чӗлхи, тӗрӗк, узбек тата казах чӗлхипе хурӑнташлӑ тӗрӗк чӗлхи. Ун ҫинче Азербайджан, Украинӑпа Казахстанри хӑш-пӗр чаҫсенче те калаҫаҫҫӗ. Тутар чӗлхи Тутарстанри официаллӑ чӗлхе шутланать тата вӗренӳ тата патшалӑх управленийӗн сферинче усӑ курать.

Раҫҫей империне анлӑлатса тутарстан составне кӗнӗ шкулсенче, районсенче вӗренмелли тутар чӗлхи обязательно пулса тӑчӗ. Ҫакӑ кулленхи пурнӑҫра унпа усӑ курассине чакарма пулӑшнӑ, анчах 1990-мӗш ҫулсенче чӗлхе ҫӗнӗрен чӗрӗлсе тӑрассине тӳссе ирттернӗ, мӗншӗн тесен унпа усӑ курассине хавхалантарас тӗлӗшпе вӑй хунӑ.

Куҫару патне ҫитсен документсене тутарла куҫарма пултаракан темиҫе вариант пур. Тутар чӗлхине куҫармалли чи сарӑлнӑ меслет-тутар чӗлхинчен профессиллӗ тӑлмача тара тытасси. Ҫак пахалӑха вӗсем чӗлхе нюансӗсемпе паллашаҫҫӗ. Професси тӑлмачӗсем юридически, медицина тата финанс куҫарӑвӗ евӗр уйрӑм облаҫсенче опытлӑ, ҫавӑнпа та вӗсем тӗрӗс куҫарӑва тивӗҫтерме пултараҫҫӗ.

Тепӗр вариант-автоматизациленӗ куҫару программипе усӑ курасси. Ҫак программӑсене чӗлхе йӑтса ҫӳрекенсем пулманнисене документсене хӑвӑрт та тӗп-тӗрӗс куҫарма пулӑшмалла. Вӗсем алгоритмӑпа пӗр чӗлхерен теприн ҫине ҫын хутшӑнмасӑр усӑ кураҫҫӗ. Анчах ку программӑсем документа тӗрӗсленӗ пек тӗрӗс мар пулма пултараҫҫӗ.

Ҫавӑн пекех онлайн-куҫару службисем те пур, вӗсем акӑлчанларан тутарла тӗрӗс куҫарма пултараҫҫӗ. Ҫак пулӑшусем час-часах чи йӳнӗ вариант пулса тӑраҫҫӗ, анчах вӗсем професси тӑлмачӗн пулӑшӑвӗн пахалӑхне те шантарма пултараймаҫҫӗ. Тутарла хӑвӑрт та хаклах мар йышӑну шыратӑр пулсан, ку лайӑх вариант пулма пултарать. Анчах эсир авторитетлӑ сервиспа тӗп-тӗрӗс усӑ курнине ӗненни кирлӗ.

Тутар чӗлхине куҫарма эсир мӗнле маршрут суйласа илнине пӑхмасӑрах малашлӑхри вӑй-хӑватран хӑтӑлас тесен тӗп-тӗрӗс тивӗҫтермелле. Професси куҫарӑвӗ, яланхи пекех, ҫак тӗллеве пурнӑҫламалли чи лайӑх меслет шутланать, анчах тӑкаксене пула онлайн-куҫару е компьютер программисем пулӑшма пултараҫҫӗ.

Хӑш ҫӗршывсенче тутарла калаҫаҫҫӗ?

Тутарла ытларах Раҫҫейре калаҫаҫҫӗ, унта ӑна йӑтса ҫӳрекенсем 6 миллион ытла ҫын шутланать. Унта Азербайджан, Казахстан, Кыргызстан, Турци тата Туркменистан йышши ытти ҫӗршывсенче те калаҫаҫҫӗ.

Тутар чӗлхин историйӗ мӗнле?

Тутар чӗлхи, хусан тутарӗ пекех паллӑ тутар чӗлхи, кипчак ушкӑнӗн тӗрӗк чӗлхи пулса тӑрать, ун ҫинче ытларах Тутарстан Республикинче, Раҫҫей Федерацийӗн регионӗнче калаҫаҫҫӗ. Унпа раҫҫейӗн ытти пайӗсенче, Узбекистанра тата Казахстанра та калаҫаҫҫӗ. Атӑлҫи пӑлхарсем ислам йышӑнса хальхи тутарсем пулса тӑрсан, тутар чӗлхин историйӗ 10 ӗмӗре ҫитет. Ылтӑн Орда тапхӑрӗнче (13-15 ҫ.) тутарсем монголсен пуҫ пулса тӑнӑ, тутар чӗлхи монголсемпе перси чӗлхисен вӑйлӑ витӗмне сӑнаса пӑхма пуҫланӑ. Вӑл тӗрӗк чӗлхин ытти диалекчӗсемпе, ҫавӑн пекех арабсемпе перси заемствийӗсемпе ҫыхӑннӑ контакт пирки чӗлхе ӗмӗр-ӗмӗрех пысӑк улшӑнусем тӳснӗ. Ҫавна пула вӑл хӑйӗн ҫывӑх тӑванӗсенчен уйрӑм чӗлхе пулса тӑнӑ, регионти нумай диалектсем тухнӑ. Тутарла ҫырнӑ пӗрремӗш кӗнеке 1584 ҫулта "Дивань-и Люгати-т-тӗрӗк"ятлӑ пичетленсе тухнӑ. 19 ӗмӗртен пуҫласа тутар чӗлхи Раҫҫей империне, Унтан Совет Союзне йышӑннӑ. Вӑл тутарстанра совет саманинче официаллӑ статус илнӗ, анчах сталинла тапхӑрта пусӑрӑнчӑкпа тӗл пулнӑ. 1989 ҫулта тутар алфавитне кириллицӑран латиницӑна куҫарнӑ, 1998 ҫулта Тутарстан Республики тутар чӗлхине официаллӑ тесе пӗлтернӗ. Паян ку чӗлхепе унчченхи пекех раҫҫейре, ытларах тутар общинин 8 миллион ытла ҫын калаҫать.

Тутар чӗлхине аталантарас ӗҫе пысӑк тӳпе хывнӑ топ-5 ҫынна кам кӗрет?

1. Габдулла Тукай (1850-1913): узбек, вырӑс тата тутарла ҫырнӑ тутар поэчӗ тата драматург тутар чӗлхипе литературине популяризацилес ӗҫре пысӑк вырӑн йышӑнса тӑнӑ.
2. Мирказизи аляскри (17 ӗмӗр): тутар ҫыравҫи, тутар чӗлхин чаплӑ грамматикине ҫырнӑскер, ӑна поэзи ҫырӑвӗн хӑйне евӗрлӗ стильне туса хатӗрлеме хушса ҫырнӑскер.
3. Асканави текахира (1885-1951): тутар ученӑйӗпе лингвист, тутар чӗлхин тӗпчевӗсем унӑн аталанӑвӗшӗн татӑклӑ пӗлтерӗшлӗ пулнӑ.
4. Машмедьяр Зарнакаев (19 ӗмӗр): Тутар писателӗ тата поэт, хальхи тутар словарӗ ҫырнӑскер, тутар чӗлхине стандартизацилеме пулӑшнӑскер.
5. Илдар Файзи (1926-2007): тутар писателӗпе журналист, тутарла вун-вун калавсемпе кӗнекесем ҫырнӑскер тата тутар литература чӗлхине чӗртес ӗҫе пысӑк тӳпе хывнӑскер.

Тутар чӗлхи тытӑмӗ мӗнле йӗркеленнӗ?

Тутар чӗлхи тытӑмӗ иерархинична, типлӑ агглютинативлӑ морфологи. Вӑл тӑватӑ падежран (менельник, ашшӗ-амӑшӗ, эрехпе локативлӑ) тата виҫӗ ӑруран (арҫын, хӗрарӑм тата вӑтам йӑхран) тӑрать. Глаголсем сӑн-питпе, хисеппе, кӑмӑл туртӑмӗпе пӗрлешеҫҫӗ, чӗрчунсем вара падеж тӑрӑх, йӑхпа хисеп тӑрӑх тайӑлаҫҫӗ. Чӗлхере посологсемпе пайсен кӑткӑс системи пур, ҫав система анспектсене, направление тата модаллӑха пӗлтерме пултарать.

Тутар чӗлхине тӗрӗс меслетпе мӗнле вӗренмелле?

1. Пахалӑхлӑ материалпа усӑ курма май пуррине ӗненӗр – Интернетра тата кӗнеке магазинӗсенче тутар чӗлхине вӗренмелли питӗ лайӑх ресурссем пур, ҫавӑнпа та чи пахалӑхлӑ материалпа усӑ курма май пуррине ӗненӗр.
2. Алфавитпа паллашӑр – тутар чӗлхине кириллица ҫырнӑ, ҫавӑнпа та чӗлхене вӗрениччен эсир уйрӑм алфавитпа паллашнине ӗненӗр.
3. Произведение тата ударенисене вӗренӗр – тутар чӗлхинче уҫӑ сасӑсемпе ударенисене улӑштармалли кӑткӑс системӑпа усӑ кураҫҫӗ, ҫавӑнпа та хӑвӑр сӑмахӑра практикацилӗр, ударлӑ тата пусӑмсӑр уҫӑ сасӑсем хушшинчи уйрӑмлӑха уйӑрса илме вӗренӗр.
4. Грамматика правилисемпе тата структурипе паллашӑр – базӑри грамматикӑпа предложени тытӑмӗсене Лайӑх ӑнланни кирек мӗнле чӗлхене те алла илесси ҫинчен сӑмах пынӑ чухне тӗп вырӑн йышӑнать.
5. Итлӗр, пӑхӑр та вулӑр – Итлени, пӑхса тухни, тутарла вулани сире чӗлхе янӑранине хӑнӑхма, ҫавӑн пекех словарь запасӗпе тата сӑмахсемпе ӗҫре усӑ курма пулӑшать.
6. Калаҫусем ирттерӗр – Тутарла калаҫакан Такампа Тӑтӑшах калаҫатӑр, - кирек мӗнле чӗлхене те вӗрентме чи лайӑх меслет. Малтан вӑраххӑн та ӑнланмалла калама тӑрӑшӑр, йӑнӑшсем тума ан хӑрӑр.

Телугӑна Андхр инди штачӗн официаллӑ чӗлхи Теҫҫӗ, Ун ҫинче пӗтӗм Индири миллионшар ҫын калаҫать, Ҫав шутра Карнатаки, Тамилнад тата Махарштрсен хӑш-пӗр пайӗсенче те. Ҫапах та, вӑл анлӑн усӑ курнӑ пулин те, пӑру ҫине куҫару илни нумай ҫынсемшӗн, уйрӑмах ют ҫӗршывсенче пурӑнакансемшӗн, йывӑрлӑх пулма пултарать.

Телее, хальхи вӑхӑтра пӑру ҫине пахалӑхлӑ куҫарусем илмелли шанчӑклӑ вариантсем пур. Професси пулӑшӑвӗсем пур, вӗсем ӗҫ докуменчӗсене те англирен телугӑна е пачах урӑхла куҫарма шантарса сӗнеҫҫӗ. Ку ӗҫре опытлӑ куҫаруҫӑсемпе усӑ кураҫҫӗ, куҫарнӑ документсем пурте оригиналлӑ содержание упранӑ пекех тӗрӗс те пахалӑхлӑ пуласса шантараҫҫӗ.

Телеуг ҫине тӗрӗс куҫарусем илни бизнесшӑн тӗнчери ҫитӗнӳсен пӗлтерӗшлӗ пайӗ пулса тӑрать. Вӗсен докуменчӗсене ҫӗршыври вӑй-хӑват клиенчӗсемпе ӗҫтешсене лайӑхрах ҫавӑрса илес тесен тӗрӗс куҫарнине ӗненмелле. Тӗрӗс куҫарусем вӗсене хӑйсен рынокне ӑнӑҫлӑн сарма ҫеҫ мар, хаклӑ йӑнӑшсем патне илсе ҫитерме пултаракан вӑй-хӑватпа йӑнӑшсенчен хӑтӑлма та пулӑшӗҫ.

Хӑйсен докуменчӗсене куҫарас текенсем патне ҫитсен, пӑру ҫине куҫарни те пысӑк пӗлтерӗшлӗ. Ҫакӑ юридически тӗп-тӗрӗс тума кирлӗ ытти документсене виза, гражданство, ӗҫ е ытти документсем илме заявлени паракансемшӗн уйрӑмах пӗлтерӗшлӗ пулма пултарать.

Пӑру ҫине пахалӑхлӑ куҫарусем мӗншӗн илнине пӑхмасӑр яланах приоритет пулмалла. Чӗлхе йӑтса ҫӳрекен тӑлмач-предприятисем те, уйрӑм ҫынсем те хӑйсен докуменчӗсене кашнинчех тӗрӗс те професси тӗлӗшӗнчен куҫарасса шанма пултараҫҫӗ.

Хӑш ҫӗршывсенче пӑру чӗлхипе калаҫаҫҫӗ?

Пӑру ҫинче пуринчен ытла Индире калаҫаҫҫӗ, Унта Вӑл Андхр Штатӗнче-Мӑн Аслашшӗ, Теланган тата Янсем хушшинче официаллӑ чӗлхе пулса тӑрать. Ун ҫинче Карнатак, Тамилнад, Махарштр, Чхаттисгарх тата Одиша штатӗнчи нумайрах общинӑсем калаҫаҫҫӗ, унта Индин союзлӑ территорийӗ пулса тӑракан Пудучерри штатӗнче нумайӑшӗ калаҫаҫҫӗ.

Пӑру чӗлхин историйӗ мӗнле?

Телугӑн чӗлхи 10 ӗмӗрти санскрит никӗсӗ ҫинче литература произведенийӗсенче пӗрремӗш хут ҫуралчӗ, ҫавӑнтанпа ватӑ телугӑран вӑтам телугӑна, унтан хальхи чӗлхе телеуга патне эволюциленчӗ. Пӑру ҫине чи малтан ҫырса хунисене пирӗн эрӑри 5 ӗмӗрте параҫҫӗ, Вӗсене Андхр Штатӗнчи Ашрам районӗнчи Анантапур ҫӗр хӑвӑлӗсенче тупнӑ. Ҫак тапхӑрта ку чӗлхепе юридически тата коммерци ҫырӑвӗсем валли усӑ курнӑ.
Вӑтам ӗмӗрсенчи пӑру санскрита та, практика та вӑйлӑ витӗм кӳнӗ, ҫав тапхӑрти поэтсем те ҫав чӗлхене юратни ҫинчен ҫырнӑ. Ҫавӑн пек произведенисен тӗслӗхӗсем Наннайин "Махабхарачӗсем"," басава пуранам "Палкурики Сомана тата Тикканнӑн" Рукмангада Чарарра " пулса тӑраҫҫӗ.
17-18 ӗмӗр тӑршшӗпех литература пӑру ҫинче аталаннӑ, Би редди, Сӑр, Атукури Молла, Чиннаясури, Чиннай Сури Тата Кандукури Веересалинг Пантула писательсем чӗлхепе литературине аталантарас тӗлӗшпе пысӑк тӳпе хывнӑ. 1875 ҫулта Мадрас университечӗ литературӑна телугӑпа вӗрентме пуҫланӑ, ҫакӑ ӑна инди университечӗн пӗрремӗш университечӗ тунӑ.
Паян телеуга Дравиди чӗлхипе тата Индири официаллӑ чӗлхесенчен пӗри пулса тӑрать. Вӑл Андхр Штатӗнче, Ҫавӑн пекех Карнатакӑн, Тамилнадпа Ориссӑн чикӗ хӗрринчи регионӗсенче, Ҫавӑн пекех Махарштрӑн, Чхаттисгархӑн тата Джаркхандӑн хӑш-пӗр пайӗсенче анлӑн усӑ курать.

Пӑру чӗлхине вӗренес ӗҫе пысӑк тӳпе хывнӑ топ-5 ҫынна кам кӗрет?

1. Веман: веман-телугӑри паллӑ поэт, мистик тата философ. Адвайт-Ведант вӗрентӗвне палӑртакан витӗмлӗ те витӗр куракан сӑввисемпе вӑл пуринчен те паллӑ. Вӑл пӑру культурипе литературине пысӑк тӳпе хывнӑ.
2. Наннай: Наннайя - санскрита пӗлекен, грамматик тата писатель, 11 ӗмӗрте пурӑннӑскер. Вӑл пӑру ҫинче литература ашшӗ шутланать, мӗншӗн тесен вӑл пӑру ҫинче литературӑн чи ир пулакан тӗслӗхӗсене ҫырнӑ тесе шутлаҫҫӗ.
3. Тиккан Сомайяджи: Тиккан Сомайяджи 14 ӗмӗрти телеугу ҫинче поэт тата комментатор пулнӑ. Ун ҫумне "Махабхаратсем" телуга ҫине ҫырнӑ, ӑна "Тиккан Махабхаратам"тесе ҫырнӑ. Вӑл ҫавӑн пекех Бхагавад-Гите, Бхагават-пуана тата Упанишадӑсем патне комментарисем ҫырнӑ.
4. Аннамачарья: Аннамачарья-хавхалантаракан поэт тата 15 ӗмӗрте пурӑннӑ святой. Вӑл Тирапатири Венкатешвар Хуҫин мухтавӗшӗн 32000 ытла юрӑ хайланӑ, ӑна пурте "Шри санкиртансем"тесе ят панӑ. Ку юрӑсем Халӗ Те Кӑнтӑр Индири пӗтӗм храмсенче юрлаҫҫӗ.
5. К.П. Браун: Чарльз Филипп Браун британи индологӗ тата телуга чӗлхипе нумай ӗҫленӗ филолог пулнӑ. Вӑл пӗрремӗш телугӑна-акӑлчанла словарь тунӑ та санскритран телеугӑна темиҫе классикӑлла произведени куҫарнӑ. Вӑл чӗлхепе литературӑна аталантарассишӗн пысӑк тӳпе хывнине пӑру паян та астӑваҫҫӗ.

Пӑру чӗлхин тытӑмӗ мӗнле йӗркеленнӗ?

Телугӑна-агглютинативлӑ чӗлхе, ку сӑмахсем база е тымар формине суффикссем хушнипе йӗркеленнине пӗлтерет. Сӑмахран, "йытта", "куккук", "йытӑсене" тенине пӗлтерекен сӑмах - "куккук"тенине пӗлтерет. Структура енчен, телеугӑра VSO (субъект-объект) сӑмахсен йӗркипе усӑ кураҫҫӗ тата ӑрусемпе падежсен уйрӑмлӑхӗпе усӑ кураҫҫӗ. Унӑн виҫӗ тӗп падеж пур: тӳрӗ, тайлӑк, локативлӑ. Унсӑр пуҫне унта глаголсен тӑватӑ сӑпачӗ тата хисеплӗ ятсен кӑткӑс системи пур.

Пӑру чӗлхине тӗрӗс меслетпе мӗнле вӗренмелле?

1. Телугу чӗлхине вӗренмелли курс витӗр тухӑр: онлайн рет Пур - тата сире пӑрӑва вӗрентме пулӑшакан куҫлӑхлӑ курссем пур. Вӗсенчен пӗрин ҫине ҫырӑнӑр, чӗлхе ҫинчен тӗпӗ-йӗрӗпе каласа парӑр, ҫакӑ сире ӑнӑҫу тума хавхалантарать.
2. Калаҫмалли пӑрӑва вӗренӗр: пӑрӑва ирӗклӗн тыткалама, калаҫу контексӗнче чӗлхе мӗнле ӗҫленине ӑнланни кирлӗ. Чӗлхе йӑтса ҫӳрекен пӑрӑва итлеме тытӑнӑр та вӗсен хыҫҫӑн тепӗр хут калама тӑрӑшӑр.
3. Грамматика практикин ресурсӗсемпе усӑ курӑр: калаҫу телугин никӗсне алла илсенех, глаголсен тата предложени тытӑмӗнчи кӑткӑсрах анспектсене вӗренме тытӑнӑр. Кӗнекесене, хаҫатсене, статьясене телеугӑпа вулани-хӑйӗн грамматикӑлла хӑнӑхӑвӗсене практикацилемелли питӗ лайӑх меслет.
4. Онлайн-ресурссемпе усӑ курӑр: веб-сайтсенчен Нумайӑшӗ вӗренӳ мероприятийӗсем, чӗлхепе культура ҫинчен информаци сӗнеҫҫӗ. Ытти вӗренекенсемпе паллашма, вӗренӳри ӗҫтешсене тупса ыйтусем пама телеуга чӗлхипе форумсене кӗрсе тухӑр.
5. Культурӑна тиенӗр: кирек мӗнле чӗлхене те Вӗренмелли Чи Лайӑх меслет - культурӑна путса ларасси. Телеуго музыкине итлӗр, фильмсене пӑхӑр, мероприятисемпе фестивальсене ҫӳрӗр, урапа тӑхӑнса ҫӳрекенсемпе туссем уҫӑр, чӗлхе ирӗклӗ пултӑр.