Эсперанто Мальти Куҫар

Эсперанто вӑл-тӗнчери конструкциллӗ чӗлхе, 1887 ҫулта л.Л. Сменгоф тухтӑр, врач тата поляк йӑхӗнчен тухнӑ лингвист туса хатӗрленӗ. Ӑна пӗтӗм тӗнчери ӑнланулӑха тата пӗтӗм тӗнчери хутшӑнӑва пулӑшма, ҫавӑн пекех тӗрлӗ ҫӗршыври ҫынсемшӗн тухӑҫлӑ иккӗмӗш чӗлхе пулма туса хатӗрленӗ. Паян эсперантора 100 ытла ҫӗршывра темиҫе миллион ҫын калаҫать, вӑл тӗнчери нумай организацисемпе рабочи чӗлхе вырӑнне усӑ курать.

Эсперанто грамматики питӗ ансат шутланать, ӑна ытти чӗлхесемпе танлаштарсан чылай ҫӑмӑллатать. Ҫак ансатлӑх ӑна куҫарма уйрӑмах лайӑх май парать. Кунсӑр пуҫне эсперантона анлӑн йышӑннӑ, ӑна куҫару проекчӗсенче усӑ курма май панине ӑнланнӑ, унсӑрӑн вӗсене темиҫе чӗлхе кирлӗ пулнӑ пулӗччӗ.

Эсперанто ҫине куҫарни куҫару тӗнчинче уйрӑм вырӑн йышӑнать. Куҫару чӗлхипе ҫыхӑннӑ ытти куҫарусемпе танлаштарсан, эсперанто та, оригинал чӗлхипе те лайӑх пӗлекен куҫаруҫӑсем ҫине таянать. Ҫакӑ тӑлмачсене тӗп-тӗрӗс куҫарма нихӑш чӗлхене те, нихӑш чӗлхене те тӑхӑнса ҫӳреме юраманнине пӗлтерет.

Пӗр чӗлхерен эсперанта материал куҫарнӑ чухне пуҫламӑш чӗлхене тӗп-тӗрӗс куҫарнӑ тенине ӗненмелле. Ку ансат пулма пултарать, мӗншӗн тесен хӑш-пӗр чӗлхесем идиоматилле пуплевсем, сӑмахсемпе ӑнлавсем пур, вӗсене тӳрех эсперанто ҫине куҫарма май ҫук. Тен, ҫак чӗлхе нюансӗсене эсперанто ҫине куҫарнӑ чухне ҫапла палӑртасса шантарма ятарласа хатӗрленни тата опыт кирлӗ пулӗ.

Кунсӑр пуҫне, эсперантора паллӑ ӑнланусем е сӑмахсем валли эквивалентсем ҫук пулсан, ҫав идейӑсене уҫӑмлӑн та тӗп-тӗрӗс ӑнлантарса парас тесен, тавралӑхпа усӑ курмалла. Ку вӑл эсперанто ҫине куҫарнӑ куҫару ытти чӗлхесемпе ҫырнӑ куҫарусенчен чылай уйрӑлса тӑрать, унта пӗр пуплев е ӑнлану тӳрӗ эквивалентлӑ пулма пултарать.

Пӗтӗмӗшпе илсен, эсперанта куҫарни тӗнчери ӑнланулӑхпа коммуникацие пулӑшмалли уйрӑм та усӑллӑ инструмент шутланать. Оригинал чӗлхине те, эсперантона та тарӑн ӑнланакан тӑлмачсем ҫине шанса куҫарусене хӑвӑрт та тӗп-тӗрӗс пурнӑҫлама пултараҫҫӗ. Юлашкинчен, кӑткӑс ӑнланусемпе тата идиомпа усӑ курса, тӑлмачсем хӑйсен вӗҫев чӗлхин пӗлтерӗшне эсперанто ҫине куҫарнӑ чухне панӑ тесе шантарма пултараҫҫӗ.

Хӑш ҫӗршывсенче эсперанто чӗлхипе калаҫаҫҫӗ?

Эсперанто пӗр ҫӗршывра та официаллӑ йышӑну тумасть. Шутласа пӑхнӑ тӑрӑх, пӗтӗм тӗнчипе 2 миллиона яхӑн ҫын эсперантопа калаҫма пултарать, ҫавӑнпа та тӗнчери нумай ҫӗршывсенче ун ҫинчен калаҫаҫҫӗ. Вӑл германи, Япони, Польша, Бразили тата Китай пек ҫӗршывсенче ытларах сарӑлнӑ.

Эсперанто чӗлхин историйӗ мӗнле?

Эсперанто - тӗнчери конструкциллӗ чӗлхе, 19 ӗмӗр вӗҫӗнче поляксен офтальмологӗ Л.Л. Сменгоф тунӑ. Унӑн тӗллевӗ-культура, чӗлхе тата наци хушшинчи кӗпер хушшинче анлӑн усӑ куракан чӗлхе туса хатӗрлесси. Вӑл лингвистикӑлла ансат чӗлхе суйласа илнӗ, ун шучӗпе, ӑна хальхи чӗлхесенчен те ҫӑмӑлтарах пулнӑ пулӗччӗ.
Переменгоф Хӑйӗн чӗлхи Ҫинчен ҫырнӑ Пӗрремӗш кӗнекене "Unua Libro" ("Пӗрремӗш кӗнеке") (1887 ҫулхи июлӗн 26-мӗшӗнче Эсперанто тухтӑр псевдонимпа ("шанакан"тени мӗне пӗлтерет) пичетлесе кӑларнӑ. Эсперанто хӑвӑрт сарӑлнӑ, ӗмӗрсен чиккинче вӑл пӗтӗм тӗнчери юхӑм пулса тӑнӑ. Ҫак вӑхӑтра ку чӗлхепе пысӑк та ученӑйсем нумай ҫырнӑ. Тӗнчери пӗрремӗш конгресс 1905 ҫулта Францире пулса иртнӗ.
1908 ҫулта эсперантон пӗтӗм Тӗнчери ассоциацине (UEA) йӗркеленӗ, чӗлхене сарас тата пӗтӗм тӗнчери ӑнланӑва пулӑшас тӗллевпе йӗркеленӗ. 20-мӗш ӗмӗр пуҫламӑшӗнче темиҫе ҫӗршыв, официаллӑ пулӑшу чӗлхи вырӑнне, эсперантона йышӑннӑ, вара пӗтӗм тӗнчипе темиҫе ҫӗнӗ общество йӗркеленӗ.
Иккӗмӗш тӗнче вӑрҫи эсперантона аталантарма пусӑм кӳнӗ, анчах вӑл вилмен. 1954 ҫулта UEA Булон декларацине йышӑннӑ, унта эксперантӑн тӗп принципӗсемпе тӗллевӗсем ҫинчен ҫырнӑ. Кун хыҫҫӑн 1961 ҫулта эсперанто прависен Декларацине йышӑннӑ.
Паян эсперантора тӗнчипе темиҫе пин ҫын, пуринчен ытла хобби тесе калаҫаҫҫӗ, хӑш-пӗр организацисем ӑна ҫаплах тӗнчери практика чӗлхипе усӑ курма хавхалантараҫҫӗ пулин те.

Эсперанто чӗлхине аталантарас ӗҫе пысӑк тӳпе хывнӑ топ-5 ҫынна кам кӗрет?

1. Людовико Улӑштару-эсперанто чӗлхине йӗркелекен.
2. Вильям Олд-шотландири поэт тата автор, сӑмахран, "Адя" классикӑлла поэма эсперанто ҫине, ҫавӑн пекех ҫак чӗлхери ытти произведенисене те ҫырнӑ.
3. Хамфри Тонкин-америка профессорӗ тата пӗтӗм Тӗнчери ассоциацин президенчӗ пулнӑ эсперанто, эсперанто ҫине вун-вун кӗнеке ҫырнӑскер.
4. Л.Л. Сменгоф - Людовико Сменгоф ывӑлӗ тата "Фундамент де эсперанто" издатель, официаллӑ грамматикӑпа эсперанто словарьне.
5. Даскупта - инди авторӗ, редактор тата тӑлмачӑ, "Ансатлатнӑ грамматика эсперанто"грамматикӑпа тӗплӗ кӗнеке ҫырнӑскер, пулнӑ. Ҫавӑн пекех Ӑна Индире ҫав чӗлхене ҫӗнӗрен чӗртсе тӑратни тесе ҫырса хураҫҫӗ.

Эсперанто чӗлхин структури мӗнле йӗркеленнӗ?

Эсперанто вӑл-конструкциллӗ чӗлхе, ку вӑл ӑна регулярлӑ, логикӑллӑ тата ансат вӗренес тесе юри туса хатӗрленине пӗлтерет. Ку агглютинативлӑ чӗлхе-ҫӗнӗ сӑмахсем тымарсемпе аффикссен пӗрлешӗвӗсем пулса тӑнине, чӗлхе ҫутҫанталӑк чӗлхисене вӗренессинчен чылай ҫӑмӑлтарах пулнине пӗлтерет. Унӑн сӑмахӗсен тӗп йӗрки европӑри ытти чӗлхесенчи пекех: субъект-глагол-ОБЪЕКТ (SVO). Грамматика питӗ ансат, мӗншӗн тесен пурнӑҫра паллӑ е паллӑ мар артикль ҫук, генеральнӑй уйрӑмлӑхсем те ҫук. Кунта та нимӗнле пӑсӑклӑх та ҫук, ку вара эсир правилӑсене вӗренсе вӗсене кирек мӗнле сӑмах ҫумне те усӑ курма пултарассине пӗлтерет.

Эсперанто чӗлхине тӗрӗс меслетпе мӗнле вӗренмелле?

1. Эсперанто чӗлхин никӗсӗсене вӗренме тытӑнӑр. Грамматика, словарь запасӗн никӗсӗсене тата произведенисене вӗренӗр. Интернетра Duolingo, Lernu тата La Lingvo Internacia йышши тӳлевсӗр ресурссем нумай.
2. Чӗлхепе усӑ курӑр. Чӗлхе йӑтса ҫӳрекен эсперантопа е онлайн-эсперанто ушкӑнӗнче калаҫӑр. Май килнӗ таран эсперанто мероприятийӗсемпе семинарӗсене ҫӳрӗр. Ҫакӑ сире чӗлхене лайӑхрах вӗренме тата опытлӑ носительсенчен каялла ҫыхӑну илме пулӑшӗ.
3. Кӗнекесене вулӑр та эсперанто ҫине фильмсем пӑхӑр. Ҫакӑ сире чӗлхе ӑнланӑвне аталантарма тата сӑмах запасне ӳстерме пулӑшӗ.
4. Хӑйпе калаҫакана тупӑр е эсперанто курсӗ витӗр тухӑр. Чӗлхепе тӑтӑшах практикациленме пултаракан ҫын пулмалла - питӗ лайӑх вӗренмелли меслет.
5. Чӗлхепе час-часах усӑ курӑр. Кирек мӗнле чӗлхене те ирӗклӗн тыткаламалли чи лайӑх меслет-унпа час-часах усӑ курмалла. Туссемпе хутшӑнатӑр-и эсир е электронлӑ ҫырусем ҫыратӑр-и, май килнӗ таран ытларах эсперантопа усӑ курӑр.

Мальт чӗлхипе куҫарни ҫынсене Мальт чӗлхипе культурине, утравсене Вӑтаҫӗр тинӗсри Сицилирен кӑнтӑралла ӑнланма май парать. Мальт чӗлхин официаллӑ чӗлхи-латинла саспаллисемпе ҫырнӑ мальт, семит чӗлхи. Мальтийский араб евӗрлӗ пулсан та, унӑн хӑш-пӗр уйрӑмлӑхсем пур, вӗсене пула чӗлхе йӑтса ҫӳрекенсене ӑна мальтийский ҫине куҫармасӑр ӑнланма йывӑр.

Мальт чӗлхин вӑрӑм истори пур, ӑна финикипе римлянсене йӗрлесе тупма пулать. Мальт чӗлхине аталантарма темиҫе ӗмӗр хушши итали, акӑлчан тата француз чӗлхисем витӗм кӳнӗ. Ҫавна пула чӗлхе нюансӗсене пӗтӗмӗшпех ӑнланас тесен мальтийскине куҫару илес пулать.

Мальт чӗлхине тӗп-тӗрӗс куҫарас ӗҫ ҫитсен темиҫе юрӑхлӑ вариант пур. Ҫыру куҫарӑвӗн професси службисем кирек мӗнле документсене те, текстсене те, ӗҫ докуменчӗсенчен пуҫласа юридически тата медицина докуменчӗсемпе вӗҫленичченех чӗлхе-ҫӑварпа куҫарас енӗпе пулӑшу пама пултараҫҫӗ. Куҫару професси службипе ӗҫлени текста малтанхи пӗлтерӗшпе шухӑшне упраса хӑварас тӗлӗшпе тӗп-тӗрӗс куҫарасса шантарать.

Эсир экономика вариантне шыратӑр пулсан, онлайн-куҫару пулӑшӑвӗсем сӗнекен веб-сайтсем нумай. Ку веб-сайтсене, мальтийскине шута илсе, тӗрлӗ чӗлхепе куҫараҫҫӗ. Онлайн-куҫару службисем тӗрӗс куҫарӑва тивӗҫтерме пултараҫҫӗ пулсан та, вӗсем культура нюансӗсене яланах шута илмеҫҫӗ. Ҫавӑнпа мальтийскине цифра куҫарӑвӗсемпе ансат документсемпе текстсем валли усӑ курни лайӑхрах.

Юлашкинчен, онлайн пек те, пичет пек те усӑ курма пултаракан мальтипе акӑлчанла словарьсем нумай пур. Ҫак словарьсем сире сӑмах куҫарӑвӗсене, ҫавӑн пекех грамматикӑпа произведени енӗпе усӑллӑ канашсем пама пултараҫҫӗ. Словарьсен куҫарӑвӗсем усӑллӑ пулма пултараҫҫӗ пулсан та, вӗсем, яланхи пекех, калӑпӑшӗпе ҫырлахнӑ, кӑткӑс документсемпе усӑ курмалла мар.

Мальтийский ҫине мӗнле куҫару кирлӗ пулсан та, сирӗн нушасем валли тӗрӗс решени тупмалла. Онлайн-куҫару сервисӗсемпе словарьсем база куҫарӑвӗсемшӗн усӑллӑ пулсан, профессиллӗ куҫару службисем сире пысӑк тухӑҫлӑ куҫарусем пама пултараҫҫӗ. Эсир суйланине пӑхмасӑрах мальт чӗлхи ҫине куҫарни Сире Мальт чӗлхипе культурине лайӑхрах ӑнланма пулӑшать.

Хӑш ҫӗршывсенче мальт чӗлхипе калаҫаҫҫӗ?

Мальти чӗлхипе пуринчен ытла Мальт чӗлхипе калаҫаҫҫӗ, анчах унта Ытти ҫӗршывсенчи мальти диаспорӗн членӗсем те, Австрали, Канада, Германи, Итали, Пӗрлешӳллӗ Королевство тата Пӗрлешӳллӗ Штатсем пекех, калаҫаҫҫӗ.

Мальт чӗлхин историйӗ мӗнле?

Мальт чӗлхи питӗ вӑрӑм та тӗрлӗ истори пур, ӑна пирӗн эрӑри 10 ӗмӗрте кӑтартаҫҫӗ. Вӑл ҫурҫӗр Африкӑран вӑтам ӗмӗрсенче куҫса килнӗ ҫынсем каланӑ сикула-арабла диалектсенчен аталаннӑ тесе шутлаҫҫӗ, каярахпа вӗсем итали, француз, испани тата акӑлчан чӗлхисене вӑйлӑ витӗм кӳнӗ. Мальт утравӗ хӑйӗн историйӗ тӑршшӗпех тӗрлӗ державӑсен аллинче пулнӑ пирки, утрав ҫине оккупациленӗ державӑсен тӗрлӗ сӑмахӗсемпе пуплевӗсене хӑй ӑшне ҫавӑрса илнӗ. Ҫавна пула мальт чӗлхи Европӑри Чи университет чӗлхисенчен пӗри пулса тӑрать, унӑн лексиконӗ вара унӑн историйӗн пӗр пайӗ пулса тӑнӑ мӗнпур культура элеменчӗсене тытса тӑрать.

Мальт чӗлхине вӗренес ӗҫе пысӑк тӳпе хывнӑ топ-5 ҫынна кам кӗрет?

1) Антон Вассалли Микиэль (1764-1829): "мальт чӗлхин Ашшӗ" ятлӑ Паллӑ Вассали мальти лингвисчӗ, философ тата филолог пулнӑ, вӑл мальт чӗлхине чи малтан стандартизациленӗ.
2) Карм Псайла (1871-1961): Мальтӑн Наци поэчӗ тата Пӗрремӗш поэчӗ, Псайла мальт чӗлхипе нумай ҫырнӑ, чӗлхери темиҫе ҫӗнӗ сӑмах хушса популяризациленӗшӗн яваплӑ пулнӑ.
3) Аззопарди Мускат Мускат (1927-2007): Преподаватель, лингвист тата мальт литературине тӗпчекен, Аззопарди мальт чӗлхипе нумай ҫырнӑ, Ҫавӑн пекех литературӑпа литература тӗпчевӗ пысӑк литература тӗпчевӗ ирттернӗ, ку чӗлхене хальхи литература мальт чӗлхишӗн никӗс пулса тӑнӑ.
4) Антон ван лир (1905-1992): Священник-иезуит, Ван Лир ҫирӗммӗш ӗмӗрти мальт чӗлхипе литература енӗпе малта пыракан фигурӑсенчен пӗри пулнӑ, ҫак чӗлхе валли тӗрӗс ҫырав тытӑмӗ туса хурассишӗн яваплӑ.
5) Джо Фригиери (1936-2020): мальт поэчӗ тата писатель, фригиери акӑлчан чӗлхипе те, мальт чӗлхипе те нумай ҫырнӑ, хальхи мальт чӗлхине аталантарас ӗҫе пысӑк тӳпе хывнӑ, ҫавӑн пекех мальт поэзийӗн чи лайӑх авторӗсенчен пӗри шутланнӑ.

Мальт чӗлхин тытӑмӗ мӗнле йӗркеленнӗ?

Мальт чӗлхин тытӑмӗ араб чӗлхи евӗрлӗ, унта виҫӗ килӗшӳллӗ тымартан тӑракан сӑмахсем тӑваҫҫӗ. Структура та франци тата итали чӗлхисене вӑйлӑ витӗм кӳрет, унта латинла йӑхран тухнӑ темиҫе аффикс пур чухне те пысӑк артикль хушать. Мальт чӗлхи те икӗ хутлӑ, ҫакӑ вӑл пӗртен-пӗр йышра е иккӗллӗ формӑра пӗлтерӗшлӗ, паллӑ тата глаголсем пӗрлешме пултарнине пӗлтерет.

Мальт чӗлхине тӗрӗс меслетпе мӗнле вӗренмелле?

1. Мальти грамматикипе произведенисен никӗсӗсене вӗренме пуҫлӑр. Онлайн-ресурссене тата грамматика правилисене ӑнлантарса паракан вӗренӳ пособийӗсене шырӑр, ҫавӑн пекех ӑнланмалли сӑмахсене тӗрӗс каламалла.
2. Чӗлхепе улӑштармалли юлташ е практика валли ушкӑн тупӑр. Мальтилле калаҫакан ҫынпа калаҫни-вӗренмелли чи лайӑх меслет.
3. Итлӗр мальти радионе, фильмсемпе телевизон программисене. Чӗлхе ҫине пӑхӑр та хӑвӑр мӗн илтнине тепӗр хут каласа пама тӑрӑшӑр.
4. Duolingo приложенийӗпе словарь запасӗпе грамматикӑпа усӑ курӑр. Чӗлхе хӑнӑхӑвӗсене практикацилеме структура мелӗ пурри усӑллӑ пулма пултарать.
5. Мальтиецсен темиҫе тусне ертсе килӗр. Ку, паллах, чӗлхене вӗренмелли чи лайӑх меслет, мӗншӗн тесен вӑл сире аутентлӑ калаҫусем, ҫавӑн пекех чӗлхе йӑтса ҫӳрекенсемпе хутшӑнусем туса парӗ, вӗсем сире вӗренме пулӑшма хатӗр.
6. Пултаратӑр пулсан, Мальтӑна кӗрсе тухӑр. Ача-пӑча чӗлхине, культурине, ҫынсене тиенӗр. Ҫапла вара, эсир чӗлхене чылай хӑвӑртрах вӗренсе ҫитӗр!