Tatar Horvat Aýdarma

Tatar tili-negizinen Reseı Federasıasynyń quramyna kiretin Tatarstan Respýblıkasynda sóıleıtin til. Bul túrik, ózbek jáne qazaq sıaqty basqa túrki tilderine qatysty túrki tili. Ol Ázerbaıjan, Ýkraına jáne Qazaqstannyń keıbir bólikterinde de aıtylady. Tatar tili Tatarstannyń resmı tili bolyp tabylady jáne bilim berý jáne memlekettik basqarý salasynda qoldanylady.

Reseı ımperıasynyń keńeıýimen tatar tili Tatarstan quramyna kiretin aýdandardaǵy mektepterde oqýǵa mindetti boldy. Bul onyń kúndelikti ómirde qoldanylýynyń tómendeýine ákeldi, biraq 1990 jyldary til qaıta jandandy, óıtkeni ony qoldanýdy yntalandyrý úshin kúsh salyndy.

Aýdarma týraly aıtatyn bolsaq, qujattardy tatar tiline aýdarǵysy keletinder úshin birneshe nusqa bar. Tatar tiline aýdarma jasaýdyń eń keń taraǵan tásili-tatar tilinen kásibı aýdarmashyny jaldaý. Munyń artyqshylyǵy-dáldik, óıtkeni olar tildiń núanstarymen tanys bolady. Kásibı aýdarmashylar ádette zańdy, Medısınalyq jáne qarjylyq aýdarma sıaqty belgili bir salalarda tájirıbege ıe, sondyqtan olar naqty aýdarmany qamtamasyz ete alady.

Taǵy bir nusqa - avtomattandyrylǵan aýdarma baǵdarlamasyn paıdalaný. Bul baǵdarlamalar ana tilinde sóılemeıtin adamdarǵa qujattardy tez jáne dál aýdarýǵa kómektesýge arnalǵan. Olar algorıtmderdi adamnyń aralasýynsyz sózder men sóz tirkesterin bir tilden ekinshi tilge sáıkestendirý úshin paıdalanady. Alaıda, bul baǵdarlamalar aýdarmashynyń qujatty tekserýi sıaqty dál bolmaýy múmkin.

Sondaı-aq aǵylshyn tilinen tatar tiline dál aýdarmany qamtamasyz ete alatyn onlaın aýdarma qyzmetteri bar. Bul qyzmetter kóbinese eń arzan nusqa bolyp tabylady, biraq olar kásibı aýdarmashynyń qyzmetterimen birdeı sapaǵa kepildik bere almaıdy. Eger siz tatar tiline aýdarýdyń jyldam jáne arzan sheshimin izdeseńiz, bul jaqsy nusqa bolýy múmkin. Degenmen, dáldikti qamtamasyz etý úshin bedeldi qyzmetti paıdalanǵanyńyzǵa kóz jetkizý mańyzdy.

Tatar tiline aýdarý úshin qandaı baǵytty tańdasańyz da, bolashaqta yqtımal problemalardy boldyrmaý úshin dáldikti qamtamasyz etý mańyzdy. Kásibı aýdarma ádette osy maqsatqa jetýdiń eń jaqsy tásili bolyp tabylady, biraq eger shyǵyndar máselesi týyndasa, onlaın aýdarma qyzmetteri nemese kompúterlik baǵdarlamalar kómektese alady.

Tatar tilinde qaı elder sóıleıdi?

Tatar tilinde negizinen Reseıde sóıleıdi, onda 6 mıllıonnan astam adam sóıleıdi. Ol Ázerbaıjan, Qazaqstan, Qyrǵyzstan, Túrkıa jáne Túrikmenstan sıaqty basqa elderde de aıtylady.

Tatar tiliniń tarıhy qandaı?

Tatar tili, sondaı-aq qazan tatar tili retinde belgili, negizinen Reseı Federasıasynyń Tatarstan Respýblıkasynda sóıleıtin qypshaq tobynyń túrki tili. Ol Reseıdiń, Ózbekstannyń jáne Qazaqstannyń basqa bólikterinde de aıtylady. Tatar tiliniń tarıhy 10 ǵasyrdan bastalady, Edil bolgarlary Islamdy qabyldap, qazirgi tatarlarǵa aınaldy. Altyn Orda kezeńinde (13-15 ǵasyrlar) tatarlar mońǵol bıliginde boldy, al tatar tili mońǵol jáne parsy tilderiniń yqpalyn sezine bastady. Ǵasyrlar boıy til túrki tiliniń basqa dıalektilerimen, sondaı-aq arab jáne parsy qaryzdarymen baılanysyna baılanysty úlken ózgeristerge ushyrady. Nátıjesinde ol óziniń jaqyn týystarynan erekshelenetin erekshe tilge aınaldy jáne kóptegen aımaqtyq dıalektiler paıda boldy. Tatar tilinde jazylǵan alǵashqy kitap 1584 jyly "dıvan-ı Lúgatı-túrik"degen atpen jaryq kórdi. 19 ǵasyrdan bastap tatar tilin belgili bir dárejede Reseı ımperıasy, sodan keıin Keńes Odaǵy moıyndady. Ol Keńes Odaǵy kezinde Tatarstanda resmı mártebege ıe boldy, biraq stalındik kezeńde basyldy. 1989 jyly tatar alfavıti kırıllısadan latyn álipbıine aýystyryldy, al 1998 jyly Tatarstan Respýblıkasy tatar tilin resmı dep jarıalady. Búginde bul tilde Reseıde, negizinen Tatar qaýymy arasynda 8 mıllıonnan astam ana tilinde sóıleıtinder sóıleıdi.

Tatar tiliniń damýyna eń kóp úles qosqan 5 adamnyń qataryna kim kiredi?

1. Gabdýlla Týkaı (1850-1913): ózbek, orys jáne tatar tilderinde jazǵan jáne tatar tili men ádebıetin nasıhattaýda mańyzdy ról atqarǵan tatar aqyny jáne dramatýrgi.
2. Aláskára Mırgazızı (17 ǵ.): tatar jazýshysy, poetıkalyq jazýdyń erekshe stılin damytqan tatar tiliniń dáýirlik gramatıkasynyń avtory.
3. Tegahıra Askanavı (1885-1951): tatar tilin zertteý onyń damýy úshin óte mańyzdy bolǵan tatar ǵalymy jáne lıngvısi.
4. Mashammedár Zarnakáev (19 ǵ.): alǵashqy zamanaýı tatar sózdigin jazǵan jáne tatar tilin standarttaýǵa kómektesken tatar jazýshysy jáne aqyny.
5. Ildar Faızı (1926-2007): tatar tilinde ondaǵan áńgimeler men kitaptar jazǵan jáne tatar ádebı tiliniń jandanýyna aıtarlyqtaı úles qosqan tatar jazýshysy jáne jýrnalısi.

Tatar tiliniń qurylymy qalaı?

Tatar tiliniń qurylymy ıerarhıalyq, tıptik aglútınatıvti morfologıasy bar. Onda tórt jaǵdaı (nomınatıvti, genıtatıvti, aıyptaýshy jáne lokatıvti) jáne úsh tuqym (erkek, áıel jáne orta) bar. Etistikter bet, san jáne kóńil-kúı boıynsha jalǵanady, al zat esimder is, jynys jáne San boıynsha eńkeıedi. Tilde aspekt, baǵyt jáne modáldilik sıaqty aspektilerdi bildire alatyn kúrdeli postelogtar men bólshekter júıesi bar.

Tatar tilin eń durys jolmen qalaı úırenýge bolady?

1. Sapaly materıalǵa qol jetkize alatynyńyzǵa kóz jetkizińiz – ınternette jáne kitap dúkenderinde tatar tilin úırenýge arnalǵan kóptegen tamasha resýrstar bar, sondyqtan eń sapaly materıalǵa qol jetkize alatynyńyzǵa kóz jetkizińiz.
2. Alfavıtpen tanysyńyz – tatar tili kırıllısada jazylǵandyqtan, til úırenýge kirispes buryn biregeı alfavıtpen tanysqanyńyzǵa kóz jetkizińiz.
3. Aıtylym men ekpindi úırenińiz-tatar tilinde daýysty jáne býyndyq ekpindi ózgertýdiń kúrdeli júıesi qoldanylady, sondyqtan aıtylymdy jattyqtyryńyz jáne ekpindi jáne ekpinsiz daýystylardyń arasyndaǵy aıyrmashylyqty tanýdy úırenińiz.
4. Negizgi gramatıkalyq erejeler men qurylymdy tekserińiz – negizgi gramatıka men sóılem qurylymyn jaqsy túsiný kez-kelgen tildi meńgerýge kelgende mańyzdy.
5. Tyńdańyz, kórińiz jáne oqyńyz – tatar tilinde Tyńdaý, kórý jáne oqý sizge tildiń dybysyna úırenýge kómektesedi, sonymen qatar sózdik pen sóz tirkesterimen jumys isteýge mashyqtanady.
6. Áńgimelesý-tatar tilinde sóıleıtin adammen únemi sóılesý-kez-kelgen tildi úırenýdiń eń jaqsy tásili. Aldymen baıaý jáne anyq sóıleýge tyrysyńyz jáne qatelikter jiberýden qoryqpańyz.

Horvat tiline aýdarma: Adrıatıka tilimen tanystyrý

Horvat tili Horvatıa men Bosnıa-Gersegovınada resmı til bolyp tabylady, biraq Serbıada, Chernogorıada, kórshi elderde jáne tipti búkil álemde shaǵyn Horvat azshylyqtary sóıleıdi. Sondyqtan kóptegen jeke tulǵalar men kásiporyndar tildik alshaqtyqty joıý úshin Horvat aýdarmashylarynyń qyzmetine júginedi.

Horvat tili-ońtústik slaván tili, negizinen latyn jáne German tamyrlarynan alynǵan. Bul Horvatıanyń resmı tili jáne Bosnıa men Gersegovınadaǵy azshylyqtyń resmı tili. Horvat tili úndi-eýropalyq tilder otbasynyń bóligi bolyp tabylady jáne orys, polák jáne Cheh sıaqty basqa slaván tilderimen ortaq.

Jalpy tamyrlarynyń arqasynda Horvat tilin basqa slaván tilderiniń spıkerleri salystyrmaly túrde ońaı úırenedi. Onyń gramatıkasy men sóılem qurylymynda kóptegen uqsastyqtary bar. Slaván elderi arasynda basqa slaván tilderin biletinderdiń Horvat tilin túsinýin jeńildetetin kóptegen mádenı uqsastyqtar bar.

Basqa slaván tilderimen tájirıbesi joq adamdar úshin Horvat tilin úırený áli de ońaı bolýy múmkin. Ár túrli mádenı áserine baılanysty horvat tili basqa tilderden sózderdi alady jáne kóptegen qaryzǵa alynǵan sózderge ıe. Horvat tilinde fonetıkalyq alfavıt bar, bul ony keıbir basqa tildermen salystyrǵanda úırenýdi jeńildetedi.

Horvat tilinde geografıalyq ornalasýyna, sondaı-aq Áleýmettik jáne mádenı faktorlarǵa baılanysty ózgeretin birneshe dıalektiler bar. Bul dıalektiler qashan jáne qaı jerde aıtylatynyna baılanysty sózdik qory men aıtylýy boıynsha ár túrli bolýy múmkin.

Horvat tilindegi aýdarmalardyń dáldigin qamtamasyz etýdiń eń jaqsy tásili - tildi jetik biletin jáne dıalektilermen tanys kásibı aýdarmashynyń qyzmetterin paıdalaný. Bul aýdarmalardyń dál, túsinikti jáne qatesiz bolýyn qamtamasyz etedi. Kásibı aýdarmashylar aýdarmalardyń maqsatty aýdıtorıanyń qajettilikterine sáıkes kelýin qamtamasyz etý úshin qosymsha konteksttik jáne mádenı aqparat bere alady.

Horvat tiline aýdarma qyzmetteri tildik alshaqtyqty joıýǵa jáne bıznesińizdi nemese ónimińizdi jańa naryqtarǵa shyǵarýǵa kómektesedi. Qujattardy, broshúralardy, veb-saıttardy nemese mazmundy aýdarý qajet pe, bilikti maman sizdiń maqsatty aýdıtorıańyzǵa jetýge kómektesedi. Kásibı aýdarmashylar Sizge jergilikti mádenıet pen ádet-ǵurypty túsinýge kómektesedi, osylaısha siz jańa naryqtaǵy klıenttermen jáne seriktestermen jaqsy qarym-qatynas jasaı alasyz.

Horvat tiline aýdarý arqyly Adrıatıka tilin úırený arqyly siz ósý men tabysqa jetýdiń jańa múmkindikterin asha alasyz. Horvat tiline aýdarýdyń kásibı qyzmetteri til men mádenı alshaqtyqty joıýǵa kómektesedi, osylaısha siz óz habarlamańyzdy álemmen bólise alasyz.

Horvat tilinde qaı elder sóıleıdi?

Horvat tili Horvatıa, Bosnıa jáne Gersegovınada, sondaı-aq Serbıa, Chernogorıa jáne Slovenıanyń keıbir bólikterinde resmı til bolyp tabylady. Ol Avstrıa, Vengrıa, Italıa jáne Rýmynıadaǵy keıbir azshylyq qaýymdastyqtarda da keń taralǵan.

Horvat tiliniń tarıhy qandaı?

Horvat tili-11 ǵasyrdan bastaý alatyn ońtústik slaván tili. Ony erte orta ǵasyrlarda qazirgi Horvatıa aýmaǵynda qonystanǵan ońtústik slaván halqy-erte horvattar qoldanǵan. Bul til Shyǵys Eýropanyń slaván halyqtary qoldanatyn eski slaván tilinen shyqqan.
Ýaqyt óte kele horvat tili erekshe formaǵa ıe bola bastady jáne keıinirek ádebıette, sondaı-aq kúndelikti ómirdiń basqa aspektilerinde qoldanyldy. 16 ǵasyrda horvat tili belgili Horvat sózdigin jarıalaý arqyly belgili bir dárejede standarttaýǵa qol jetkizdi.
Aqyrynda, horvat tili Avstrıa-Vengrıa ımperıasynyń quramyna kirdi jáne 19 ǵasyrda odan ári standarttaldy, serb tiline óte uqsas boldy. Birinshi dúnıejúzilik soǵystan keıin serbter, horvattar jáne slovender patshalyǵy quryldy, keıinirek Iýgoslavıa dep ataldy. Horvat tili 1991 jyly táýelsizdigin jarıalaı otyryp, Horvatıanyń resmı tili bolǵanǵa deıin salystyrmaly túrde ózgerissiz qaldy.
Sodan beri til damı berdi, emlege, tynys belgilerine ózgerister engizildi, tipti sózdikke jańa sózder qosyldy. Búginde Horvatıa, Bosnıa jáne Gersegovına, Serbıa, Avstrıa, Vengrıa, Italıa jáne Shveısarıada turatyn 5,5 mıllıonǵa jýyq adam horvat tilinde sóıleıdi.

Horvat tilin úırenýge eń kóp úles qosqan 5 adamnyń qataryna kim kiredi?

1. Marko Marýlıch (1450-1524) - qazirgi Horvat ádebıetiniń atasy jáne alǵashqy uly Horvat jazýshysy bolyp sanalǵan Marýlıch poezıa, drama jáne dinı traktattardy qosa alǵanda, ártúrli janrlarda shyǵarmalar jazdy. Onyń eń tanymal shyǵarmasy - "Djýdıta", Eski ósıet kitabyna negizdelgen epıkalyq poema Djýdıt.
2. Ivan Gýndýlıch (1589-1638) - jemisti aqyn, "Osman" ulttyq eposynyń jáne "Dýbravka"pesasynyń avtory. Ol horvat tiliniń elementterin óz shyǵarmalaryna engizgen alǵashqy Horvat avtorlarynyń biri boldy.
3. Djore Drjıch (1508-1567) - Drjıch Horvat teatrynyń alǵashqy Horvat dramatýrgi jáne negizin qalaýshy retinde tanymal. Onyń pesalarynda qara ázil, satıra jáne ulttyq sananyń kúshti sezimi jıi kezdesedi.
4. Matıa Antýn Relkovıch (1735-1810) - Relkovıch horvat tilinde birinshi bolyp jaza bastady, bul adamdarǵa túsiný men oqýdy jeńildetti. Ol sonymen qatar Ǵylym, fılosofıa jáne saıasat sıaqty ártúrli taqyryptarda kóptegen kitaptar, broshúralar men maqalalar jazdy.
5. Petar Preradovıch (1818-1872) - Preradovıchti romantıkalyq óleńderi men patrıottyq ánderi úshin "Horvat Baırony" dep ataıdy. Ol ulttyq birlikti, ásirese Horvatıanyń eki bóligi arasyndaǵy jáne Horvat tiliniń damýyna qosqan úlesi úshin este qaldy.

Horvat tiliniń qurylymy qalaı jumys isteıdi?

Horvat tili-úndieýropalyq til jáne ońtústik slaván tilder tobyna kiredi. Ol bolgar, cheh, polák jáne orys sıaqty basqa slaván tilderine uqsas qurylymǵa ıe. Horvat etistikteri tulǵa men shaqqa sáıkes jalǵanady, zat esimder men syn esimder jynysyna, sanyna jáne jaǵdaıyna qaraı eńkeıedi jáne alty gramatıkalyq jaǵdaı bar. Ol latyn álipbıin qoldanady jáne onyń jazý júıesi fonematıkalyq bolyp tabylady, ıaǵnı ár árip bir erekshe dybysqa sáıkes keledi.

Horvat tilin eń durys jolmen qalaı úırenýge bolady?

1. Negizderden bastańyz: tildi úırenýdi bastamas buryn gramatıka, aıtylym jáne Horvat alfavıti týraly negizgi túsinikke ıe bolý mańyzdy. Jaqsy oqýlyqtan nemese Pimsleur sıaqty kýrstan bastańyz nemese Horvat tilin ózińiz úırenińiz.
2. Horvat tilin tyńdańyz: Horvat podkasttary men shoýlaryn tyńdaý - til úırenýdiń jáne onymen jaqynyraq tanysýdyń eń jaqsy tásilderiniń biri. YouTube-te naqty aıtylý jáne gramatıka sabaqtary bar kóptegen beıneler bar-múmkindiginshe qarańyz!
3. Ana tilinde sóıleýshimen jattyǵý: ana tilinde sóıleýshimen sóılesý - tildi úırenýdiń eń paıdaly jáne qyzyqty tásilderiniń biri. Siz tildik seriktesti jelide nemese óz qalańyzda ońaı taba alasyz.
4. Horvat ádebıetin oqyńyz: Horvat tilindegi kitaptardy, maqalalar men jýrnaldardy taýyp, olardy únemi oqyp otyryńyz. Sizge sáıkes janrdy taýyp kórińiz jáne oqýdy bastańyz!
5. Sózdik qoryn úırený úshin kartalardy paıdalanyńyz: kartalar jańa sózderdi úırenýge kelgende, ásirese Horvat sıaqty tilder úshin tamasha qural bolyp tabylady, munda bir sózge qatysty kóptegen ártúrli sózder bar.
6. Ózińizdi batyryńyz: tildi meńgerýdiń eń jaqsy tásili - oǵan basyńyzdy batyrý - múmkindiginshe Horvatıaǵa baryńyz nemese horvat tilinde fılmder kórińiz jáne mýzyka tyńdańyz.
7. Kóńil kóterińiz: Horvat tilin úırený qyzyqty jáne paıdaly áreket bolýy múmkin-bul prosesti jaqsy kóretinińizge kóz jetkizińiz jáne ózińizge tym kóp qysym jasamańyz.