Ázirbaıjan Maorı Aýdarma

Ázirbaıjan tiline aýdarma tildik qyzmettiń mańyzdy salasy bolyp tabylady, óıtkeni eldiń ózinde halyqaralyq saıahatshylar arasynda tanymal tilder men mádenıetterdiń biregeı gıbrıdi qalyptasty. Ázirbaıjan birneshe túrli Shyǵys Eýropa jáne Ortalyq Azıa tilderiniń qıylysy bolyp sanalady, bul ázirbaıjan tiline aýdarma qyzmetin aımaqpen baılanysýǵa umtylatyn bıznes úshin taptyrmas etedi.

Ázirbaıjan tili-Ońtústik Kavkazda jáne Ortalyq Azıada, ásirese Ázirbaıjan Respýblıkasynda 10 mıllıon adam sóıleıtin aımaqtyq til. Ol túrik tilimen tyǵyz baılanysty jáne burynǵy Keńes Odaǵynyń basqa bólikterinde keń taralǵan. Ázirbaıjan tili birneshe elderde, sonyń ishinde Ázirbaıjan, Reseı, Belarýs, Moldova, Qazaqstan jáne Qyrǵyzstanda resmı til bolyp tabylady, bul aımaqta bıznes júrgizýdi josparlasańyz, ony túsiný úshin mańyzdy etedi.

Ázirbaıjan tilindegi aýdarmany basqa aýdarma túrlerinen ajyratatyn birneshe aspektiler bar. Ázirbaıjan tili-eki jazý júıesi men eki ózara túsinikti dıalektini qamtıtyn baı kúrdeli til. Ázirbaıjan jáne basqa tildermen jumys isteıtin aýdarmashylar úshin bul qıyn bolýy múmkin, óıtkeni ár tildiń ózindik erekshelikteri men núanstary bar. Mysaly, ázirbaıjan zat esimderiniń úsh nusqasy bar (Erkek, Áıel jáne orta jynys), bul ana tilinde sóılemeıtinder úshin qıyn bolýy múmkin. Sonymen qatar, kontekstke baılanysty bir nárseni aıtýdyń birneshe ádisi bar, sondyqtan dál jáne tıimdi aýdarma durys ton men mádenı elementterdi qabyldaýdy bildiredi.

Sonymen qatar, ázirbaıjan tili túrik tilimen óte tyǵyz baılanysty jáne olardyń arasynda kóptegen jalpy sózder men uǵymdar bar. Bul kez-kelgen tildi biletin aýdarmashylarǵa basqasyn tańdaýdy jeńildetedi, bul olarǵa Ázirbaıjan tilinen túrik tiline aýdarmalarmen jumys isteýge múmkindik beredi.

Siz aımaqta saıahattasańyz da, bıznes júrgizseńiz de, ázirbaıjan tiline aýdarma qyzmetteri sizdiń tájirıbeńizdi barynsha paıdalanýǵa kómektesedi. Eki tildiń de tájirıbeli spıkerlerimen jumys jasaı otyryp, siz ózińizdiń habarlamańyzdyń dál jáne kásibı túrde jetkizilýin qamtamasyz ete alasyz, bul Sizge jergilikti naryqpen baılanysta bolýǵa jáne eki jaqqa da tıimdi qarym-qatynas ornatýǵa kómektesedi.

Ázirbaıjan tilinde qaı elder sóıleıdi?

Ázirbaıjan tili negizinen Ázirbaıjanda jáne Irannyń keıbir bólikterinde sóıleıdi, biraq Reseı, Túrkıa, Irak, Grýzıa jáne Sırıa sıaqty elderde de sóıleıdi.

Ázirbaıjan tiliniń tarıhy qandaı?

Ázirbaıjan tiliniń tarıhy bizdiń zamanymyzdyń 8 ǵasyrynan bastalady, oǵyz (túrki) taıpalary Ortalyq Azıaǵa alǵash qonystanǵan kezde. 13 ǵasyrǵa qaraı Ázirbaıjan búkil aımaqtaǵy parsy mádenıeti men tiliniń negizgi ortalyǵyna aınaldy. 19 ǵasyrdaǵy orys-parsy soǵystary kezinde Ázirbaıjan tilin orys ımperıasy orys tiliniń paıdasyna basqan. KSRO ydyraǵannan keıin Ázirbaıjan óziniń táýelsizdigin jarıalady jáne ázirbaıjan tili resmı túrde eldiń resmı tili retinde tanyldy.
Sodan beri ázirbaıjan tili birneshe reformalardan ótti jáne tildi tiri qaldyrýǵa jáne ony odan ári standarttaýǵa baǵyttalǵan til saıasaty qabyldandy. Bul Ázirbaıjanda, sondaı-aq Túrkıa, Grýzıa jáne Iran sıaqty aımaqtaǵy basqa elderde mıllıondaǵan adamdar sóıleıtin tildiń qaıta jandanýyna ákeldi. Sonymen qatar, ázirbaıjan tili búkil álem elderinde tanymal shet tiline aınalýda.

Ázirbaıjan tiliniń damýyna eń kóp úles qosqan 5 adamnyń qataryna kim kiredi?

1. Myrza Fatalı Ahýndov-Ázirbaıjan jazýshysy, dramatýrg, fılosof jáne aǵartýshy. Onyń jumysy 19 ǵasyrdyń aıaǵy men 20 ǵasyrdyń basynda ázirbaıjandardyń ulttyq oıanýyna áser etti.
2. Mamed Saıd Ordýbadı-ol qazirgi Ázirbaıjan ádebıetiniń atasy jáne onyń eń kórnekti izashary bolyp sanalady.
3. Muhammed Fızýlı-16 ǵasyrdaǵy ázirbaıjan aqyny jáne jazýshysy. Ol klasıkalyq Ázirbaıjan ádebıetiniń negizin qalaýshy bolyp sanalady.
4. Rasýl Rza-ol 20 ǵasyrdyń basynda Ázirbaıjan tilin damytýda mańyzdy tulǵa boldy. Ol Ázirbaıjan tilin damytý qozǵalysynyń belsendi qatysýshysy boldy jáne ol úshin alfavıt qurýda mańyzdy ról atqardy.
5. Nızamı Gandjevı-búkil ádebıettegi eń uly romantıkalyq aqyndardyń biri retinde tanymal 12 ǵasyrdaǵy parsy aqyny. Ol parsy jáne ázirbaıjan tilderinde jazdy jáne onyń keıbir jumystary fransýz jáne orys sıaqty basqa tilderge aýdaryldy. Onyń poezıasy Ázirbaıjan mádenıetine uzaq áser etti.

Ázirbaıjan tiliniń qurylymy qalaı?

Ázirbaıjan tili ortasha kúrdeli qurylymǵa ıe. Bul aglútınatıvti til, ıaǵnı maǵynanyń ózgerýin kórsetý úshin sózdiń negizine jurnaqtar qosady. Bul proses agglútınasıa dep atalady. Mysaly," ıaz - "(jazý)" ıaza-m " bolady (Men jazamyn). Ázirbaıjan tili daýysty dybystardyń úılesimdiligin de qamtıdy, oǵan sáıkes sózder men jurnaqtar sózdegi ornyna baılanysty belgili bir daýysty dybystarmen sáıkes kelýi kerek. Gramatıkalyq turǵydan ázirbaıjan tili eki urpaqtan turady, úsh jaǵdaı jáne jeti shaq.

Ázirbaıjan tilin qalaı durys úırenýge bolady?

1. Alfavıtpen tanysýdan bastańyz. Ázirbaıjan tilinde 33 áripten turatyn latyn grafıkasyna negizdelgen Ázirbaıjan alfavıti qoldanylady.
2. Til negizderin úırený úshin oqýlyqty nemese onlaın oqýlyqty tabyńyz. Gramatıka, sóılem qurylymy jáne leksıka tildi túsiný úshin mańyzdy.
3. Til úırenýge batyryńyz. Ázirbaıjan tilindegi jazbalardy tyńdańyz, ázirbaıjan tilindegi beıneler men fılmderdi kórińiz jáne sóılesýlerde onymen sóılesýge kúsh salyńyz.
4. Únemi jattyǵý jasańyz. Siz úırengen barlyq nárseni qarap shyǵýdy jáne jattyǵýdy umytpańyz. Jattyǵýlarmen jumys isteý jáne ana tilinde sóıleıtindermen áńgimelesýge qatysý sizdiń bilimińizdi nyǵaıtýǵa kómektesedi.
5. Tárbıeshimen jumys jasańyz. Tárbıeshi sizge óz qarqynyńyzben úırenýge jáne úlgerimińizdi baǵalaýǵa kómektesedi. Olar sondaı-aq usynystar bere alady jáne kez kelgen suraqtaryńyzǵa jaýap bere alady.
6. Internettegi resýrstardy paıdalanyńyz. Sizdiń oqýyńyzdy tolyqtyra alatyn kóptegen onlaın sabaqtar men resýrstar bar.

Maorı-Jańa Zelandıanyń baıyrǵy tili jáne Maorı halqynyń resmı tili. Oǵan búkil álem boıynsha, negizinen Jańa Zelandıanyń Soltústik jáne Ońtústik araldarynda 130 000-nan astam adam sóıleıdi. Maorı polınezıalyq til bolyp sanalady jáne Maorı mádenıeti men murasy úshin mańyzdy. Sońǵy jyldary Maorı tilindegi aýdarma qyzmetteri Maorı turǵyndarymen baılanysqysy keletin nemese til týraly kóbirek bilgisi keletin kásiporyndar, uıymdar jáne jeke tulǵalar arasynda tanymal bola bastady.

Maorı tiline aýdarý qıyn proses, óıtkeni til kontekstke óte táýeldi jáne jaǵdaıǵa baılanysty óte tez ózgerýi múmkin. Sondyqtan tildi biletin jáne onyń núanstaryn túsinetin kásibı aýdarmashyny jaldaý mańyzdy. Kásibı Maorı aýdarmashylary kóbinese ana tilinde sóıleıdi jáne tildiń mádenı aspektileri boıynsha keń daıyndyqtan ótedi.

Maorı tiline aýdarýdyń qıyndyǵyna baılanysty bul qymbatqa túsýi múmkin. Degenmen, bul áli de turarlyq. Siz naqty aýdarma alyp qana qoımaı, mádenıetter arasyndaǵy baılanysty jaqsartasyz, túsinistikti arttyrasyz jáne qarym-qatynasty tereńdetesiz.

Maorı tilindegi aýdarmashymen jumys isteý kezinde múmkindiginshe kóp kontekst berý mańyzdy. Buǵan boljamdy aýdıtorıa, maqsat jáne kez kelgen basqa tıisti aqparat kiredi. Bul sizdiń aýdarmańyzdyń dál jáne túsinikti bolýyn qamtamasyz etýge kómektesedi.

Jalpy, Maorı tilindegi aýdarma qyzmetteri mádenıetter arasyndaǵy alshaqtyqty joıýǵa jáne bıznes pen qarym-qatynas úshin jańa múmkindikter ashýǵa kómektesedi. Maorı tilinen kásibı aýdarmashyny jaldaý arqyly sizdiń habarlamańyz dál jáne qurmetpen jetkiziletinine senimdi bola alasyz.

Maorı tilinde qaı elder sóıleıdi?

Maorı-Jańa Zelandıanyń resmı tili. Sondaı-aq, Avstralıa, Kanada jáne AQSH-taǵy maorı qaýymdastyqtary sóıleıdi.

Maorı tiliniń tarıhy qandaı?

Maorı tili 800 jyldan astam ýaqyt boıy Jańa Zelandıada sóılep, qoldanylyp keledi, bul ony álemdegi eń kóne tilderdiń birine aınaldyrady. Onyń shyǵý tegi aralǵa alǵash ret 13 ǵasyrda ata-babalarynyń tilin alyp kelgen polınezıalyq mıgranttardan bastaý alady. Ǵasyrlar boıy bul til basqa jergilikti tildermen jáne dıalektilermen asımılásıalanǵan kezde damydy jáne ózindik erekshelikterine ıe boldy. Bul til 1800 jyldardyń basyna deıin hrıstıan mısıonerleri mátinderdi maorı tiline aýdara bastaǵanǵa deıin aýyzsha dástúrlermen shekteldi. Jańa Zelandıa 1900 jyldardyń ortasynda demokratıa men ultshyldyqqa bet burǵan kezde tilge resmı mártebe berildi jáne Jańa Zelandıanyń ulttyq biregeıliginiń mańyzdy bóligi boldy. Búgingi tańda maorı tili búkil elde keńinen qoldanylady jáne búkil eldegi mektepterde oqytylady.

Maorı tilin úırenýge eń kóp úles qosqan 5 adamnyń qataryna kim kiredi?

1. Ser Apırana Ngata: ol Maorı Parlamentiniń birinshi múshesi boldy (1905-1943) jáne Maorı tilin memlekettik bilim berýde resmı qoldaný jáne kitaptardy sol tilge aýdarý arqyly jandandyrýdyń qozǵaýshy kúshi boldy.
2. Te Rangı Hıroa (Ser Pıter Henare): ol Maorı mádenıetin nasıhattaýǵa qatysqan jáne Maorı tilin qoǵamnyń barlyq salalarynda qoldanýǵa kómektesken maorıdiń mańyzdy kóshbasshysy boldy.
3. Dam Nganeko Mınhınnık: ol Maorı radıosynyń, festıválderdiń jáne bilim berý múmkindikteriniń damýyna úlken áser etti jáne 1987 jylǵy maorı tili komısıasy týraly Zańnyń damýyna áser etti.
4. Kokakaı Hıpango hanym: ol Jańa Zelandıa Joǵarǵy Sotynyń sýdıasy bolǵan alǵashqy Maorı áıeli boldy jáne maorı tiliniń jandanýyn qoldaýymen erekshelendi.
5. Te Taýra Vır jáne Te Reo Maorı (maorı tili jónindegi Komısıa): maorı tili jónindegi Komısıa maorı tilin nasıhattaý jáne saqtaý úshin jumys isteıdi. 1987 jyly qurylǵannan beri komısıa Jańa resýrstardy, oqytý ádisterin jáne bilim berý bastamalaryn ázirleý arqyly tildiń jandanýyna yqpal etýde mańyzdy ról atqardy.

Maorı tiliniń qurylymy qalaı jumys isteıdi?

Maorı tili-polınezıalyq Til jáne onyń qurylymy kóptegen zat esimdermen jáne shekteýli etistiktermen sıpattalady. Ol sıntetıkalyq gramatıka dep atalatyn sózderdiń belgili bir maǵynalaryna silteme jasaý úshin jurnaqtar júıesin paıdalanady. Ol sondaı-aq maǵynaly sózderdi qalyptastyrý úshin qoldanylatyn dybystar men býyndardyń keń aýqymyn qamtıdy. Sózderdiń reti salystyrmaly túrde erkin, degenmen ol belgili bir kontekste qatal bolýy múmkin.

Maorı tilin eń durys jolmen qalaı úırenýge bolady?

1. Maorı tili men mádenıetine enińiz: Te Vananga Aotearoa nemese jergilikti iwi sıaqty maorı tili sabaqtaryna qatysýdan bastańyz. Maorı tili men ádet-ǵurpy jıi qoldanylatyn mádenı kontekstti túsiný mańyzdy.
2. Maorı tilinde múmkindiginshe tyńdańyz, kórińiz jáne oqyńyz: Maorı tilindegi radıony tabyńyz (mysaly, RNZ Māori), Maorı tilindegi teledıdarlyq baǵdarlamalar men fılmderdi kórińiz, Maorı tilindegi kitaptardy, komıksterdi jáne áńgimelerdi oqyńyz jáne estigenińizdi jáne kórgenińizdi qaıtalańyz.
3. Tilde sóılesýge mashyqtanyńyz: Maorı tilinde sóıleıtindermen, mysaly, otbasymen nemese dostarymen baılanysýǵa nemese Maorı men kohanga reoǵa (balalarǵa maorı tilin erte úıretý ortalyqtary) arnalǵan is-sharalarǵa qatysýǵa múmkindik tabýǵa tyrysyńyz.
4. Úırenýge kómektesetin onlaın resýrstardy paıdalanyńyz: Maorı tiliniń sózdikteri, baspa jáne aýdıo oqýlyqtar, YouTube arnalary jáne Maorı tilin úırenýshilerge úlken qoldaý kórsetetin áleýmettik medıa toptary sıaqty kóptegen onlaın resýrstar bar.
5. Kóńil kóterińiz: tildi úırený qyzyqty jáne paıdaly áreket bolýy kerek, sondyqtan synaqtan ótpeńiz – birte-birte jasańyz jáne saıahattan lázzat alyńyz!