Азербайджанский. Тылы билээччи Тылбаастаа

Азербайджан тылыгар тылбаас аан дойду айанньыттарыгар киэҥник биллибит ураты гибрид тыллаах- өстөөх уонна култууралаах омук тыллара үөскээбиттэрэ. Азербайджан хас да араас Илиҥҥи уонна киин Азиатскай тыллары кириэстии ааҕыллар, ону ааһан региону кытта бодоруһарга дьулуспут компанияларга солбуллубат өҥөлөрү оҥорор.

Азербайджан тыла Соҕуруу Кавказка уонна киин Азияҕа, ордук Азербайджан Республикатыгар 10 мөлүйүөннээх региональнай тыл буолар. Кини турецкай тылы кытта ыкса сибээстээх уонна урукку Советскай Союз атын чаастарыгар киэҥник тарҕаммыт. Азербайджан, Азербайджан, Беларусь, Молдова, Казахстан уонна Кыргызстан дойдуларыгар киллэрэн, эһиги региоҥҥа бизнеһи ыытар былааннааххыт туһунан дьоһун суолталаах тыл буолар.

Азербайджан тыла атын да көрүҥнэриттэн тылбаастанар хас да аспектар бааллар. Бу икки сурук- Бичик уонна икки хардарыта өйдөбүнньүк диалектар ситимнэригэр киирэр уустук тыл. Бу хас биирдии тыл тус уратылаах, уратылаах буолан, Азербайджан уонна да атын тыллары кытта үлэлиир тылбаасчыттарга судургута суох буолуон сөп. Холобур, эр дьон үс варианнарыгар диэри (эр киһи, дьахтар уонна орто биис уустара), ону ааһан тыл тутатына судургута суох буолуон сөп. Ону таһынан чопчу этиилэртэн тутулуга суох хас да ньымалар бааллар, онон чопчу уонна көдьүүстээх тылбаас сөптөөх тоннаны уонна культурнай элеменнэри таба туттуу сатабылын көрдөрөр.

Ити кэмҥэ Азербайджан тыла туроктары кытта ыкса сибээстээх, олор ортолоругар уопсай тыл, өйдөбүллэр элбэхтэр. Ити ханнык баҕарар тылы кытта билсиһэн, атын киһини талан, кинилэри үлэнэн туроктарга тылбаастаан үлэлииргэ көҥүллэнэр.

Эһиги региоҥҥа бараргытыттан тутулуга суох, эбэтэр бизнеһи салайаҕыт дуу, Азербайджаҥҥа көһөрүү өҥөтө эһиги уопуккутуттан муҥутуур көдьүүһэ эһиэхэ көмөлөһүөҕэ. Тылларын икки ардыларыгар уопуттаах носители кытта үлэлэһэн, эһиги иһитиннэриигит чопчу уонна профессиональнай рыногы кытта сибээстээх буоларыгар уонна икки өттүттэн барыстаах сыһыаны тутаргытыгар көмөлөһүөххүтүн сөп.

Азербайджан тылын ханнык дойдуларга этэллэрий?

Азербайджаҥҥа уонна Иран сорох чаастарыгар сүрүннээн Россия, Турция, Ирак, Грузия уонна Сирия курдук дойдуларга этэллэр.

Азербайджан тылын историята хайдаҕый?

Азербайджан тылын историята биһиги эрабыт 8 үйэтигэр тахсар, огузтар (тюрк) омуктар киин Азияҕа аан бастаан олохсуйбуттар. 13- с үйэҕэ Азербайджан бүтүн региоҥҥа Персия култууратын уонна тыл улахан киинэ буолбута. 19- с үйэҕэ нуучча- перс сэриилэрин саҕана Азербайджан тылын туһаныы Арассыыйа империятын нуучча тылын туһатыгар хам баттаммыта. ССРС ыһыллыытын кэнниттэн, Азербайджан, Азербайджан тыла дойду официальнай тылынан билиниллибитэ.
Ол кэмтэн ыла аҕыйах реформа ылыллан, тылы тыыннаах хаалларыыга уонна салгыы стандартизацияҕа туһаайыллыбыт тыл политиката ылыллыбыта. Бу билигин мөлүйүөнүнэн киһи Азербайджаҥҥа, Грузия уонна Иран курдук регион атын дойдуларыгар тыл сөргүтүүгэ тирэҕирэр. Ону таһынан Азербайджан тыла аан дойду үрдүнэн киэҥник тарҕанар омук тыла эмиэ элбээн иһэр.

Саха тылын сайдыытыгар саамай улахан кылааты киллэрбит топ- 5 киһиттэн кимнээх киирэрий?

1. Мирза Фатали Ахундов-Азербайджан суруйааччыта, драматург, философ уонна педагог. Кини үлэтин 19- с уонна 20- с үйэ саҥатыгар национальнай уһуктууга сабыдыаллаабыта.
2. Мамед Сид Ордубин-кини билиҥҥи Азербайджан литературатын аҕатынан, ону таһынан саамай биллэр пионерынан ааҕыллар.
3. Мухаммад Мухаммед Физули- Азербайджан поэта уонна 16 үйэ суруйааччыта. Кинини классическай Азербайджан литературатын төрүттээччинэн ааҕаллар.
4. Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи ва саллам 20- с үйэ саҥатыгар Саха тылын сайдыытыгар сүҥкэн суолталаах фигура этэ. Кини Азербайджан тылын сайыннарыыга актыыбынай кыттыылааҕа уонна алфавиты айыыга дьоһун оруолу оонньообута.
5. 12 үйэ алын сүһүөх поэта, бүтүн литератураҕа саамай сүдү поэт - романтик быһыытынан киэҥник биллэр. Кини француз уонна нуучча курдук атын тылларга суруйбута уонна үлэлэриттэн сорохторо атын тылларга тылбаастаммыттара. Кини поэзията Азербайджан култууратыгар улаханнык сабыдыаллаабыта.

Азербайджан тылын структурата хайдах оҥоһулунна?

Азербайджан тыла уустук структуралаах. Бу агглютинативнай тыл, ол аата тыл суолтата уларыйарыгар олоҕуран суффикстары эбэр. Бу процесс агглютинация диэн ааттанар. Холобур, "тыл-" (суруйабын) "тыл-м" (мин суруйабын) буолар. Тылы уонна суффикстар тыл балаһыанньатыттан көрөн быһаарыллыбыт аһаҕас дорҕооннору кытта дьүөрэлэһиэхтээхтэр. Грамматическай Азербайджан тыла икки көлүөнэттэн, үс падежтан уонна сэттэ бириэмэттэн турар.

Саха тылын ордук сөпкө үөрэтиэххэ сөбүй?

1. Алфавиты кытта билсиһииттэн саҕалааҥ. Азербайджан тыла Латинскай графикаҕа олоҕурбут алфавитынан туһаныллар, ол 33 буукубаттан турар.
2. Онлайн учебник эбэтэр онлайн үөрэх пособиетын Булуҥ, тыл төрдүн үөрэтэргэ. Грамматика, этии структурата уонна тыл саппааһа - бу барыта тыл өйдөбүлүгэр улахан суолталаах.
3. Тыл үөрэтиигэ тиэкистээх буолуҥ. Азербайджан бизга записи, видео ва фильмлар озорбойжонлик ва узбекистонга эшитиб, унга эшитганлар.
4. Практикаланыҥ. Туохха үөрэммиккитин барытын өйдөөн-дьүүллээн сылдьыҥ. Улэҕитин- хамнаскытын урдэтэргэ уонна тылгытын уерэтэргэ кедьуустээхтик кыттаргытыгар кедьуустээхтик кыттаргытыгар көмөлөһүҥ.
5. Репетиторы кытта үлэлээ. Репетитор эһиэхэ бэйэтин тэтимигэр уонна эһиги прогрессаргытын сыаналыырга көмөлөһүөн сөп. Кинилэр эмиэ ханнык баҕарар ыйытыыларгытыгар рекомендация биэриэхтэрин, эппиэттиэхтэрин сөп.
6. Онлайн ресурсалары туһаныҥ. Эһиги үөрэххитин эбии киллэрэр кыахтаах онлайн уруоктар уонна ресурсалар элбэхтэр.

Тыл тылбааһа-суругунан эбэтэр уус- уран тылга тылбаас практиката. Бу олус элбэх билиини, уопуту ирдиир кыараҕас уобарас. Тылы тыл Словакияҕа официальнай тыл буолар, онон тылбаас буолуохтаах ханнык баҕарар докумуон эбэтэр иһитиннэрии саамай үрдүк стандартыгар сөп түбэһиэхтээх.

Тылбаасчыт талыы, туруоруллубут соругу толорууга квалификациялаах киһини талыы процеһа саҕаланар. Тылбаасчыт оригинал тылын да, тылбаас тылын да үчүгэйдик баһылыахтаах, ону тэҥэ ураты культурнай уонна лингвистическай нюстары кытта ситимнээх тылдьыты кытта билсиэхтээх. Ону таһынан тылбаасчыт дьиҥнээх матырыйаалы ыытыы сэрэйиллибитин чопчу быһааран биэрэр кыахтаах.

Сөптөөх тылбаасчыт талыллыбытын кэнниттэн аныгыскы хардыы кинилэргэ төрүт матырыйаалы тылбаастааһын саҕаланыыта буолар. Текст уустуктарыттан көрөн ити хас да мүнүүтэттэн хас да чааска диэри ылар кыахтаах. Сорох түгэннэргэ тылбаасчыт тылын эбэтэр култууратын чопчу уонна толору тылбааһы ситиһэрин туһугар экспертэр консультацияларын ирдиэн сөп.

Тылбаасчыт түмүктэнэрин курдук, тылбаасчыт үлэтин чопчу бэрэбиэркэлиир суолталаах. Ол аата тиэкиһи хас да төгүллээн ааҕыы, бары чахчылар, сыыппаралар, оннооҕор нюстар сөпкө туттуллубуттарын итэҕэтиэххэ. Тылбаасчыт ону тэҥэ потенциальнай өйү- санааны уонна төрүт матырыйаалы кэтээн көрүөхтээх уонна сөптөөх көннөрүүлэри киллэриэхтээх.

Тылга тылбаас уустук буолуон сөп, ол эрээри туһалаах сорук. Наадалаах билиилээх- көрүүлээх, уопуттаах буоламмыт, квалификациялаах тылбаасчыт эҥкилэ суох тылбааһы хааччыйар уонна икки араас култууралар икки ардыларыгар ситиһиилээхтик обществоҕа таһаарыан сөп.

Тылдьыкка ханнык дойдуларга тыл этэллэрий?

Словакияҕа сүнньүнэн, Австрия, Чехия, Венгрия, Польша, Сербия уонна Украинаны киллэрэн туран, атын дойдуларга көрсүөххэ сөп.

Тыл историята хайдаҕый?

Тылбыт-арҕааҥҥы Савва тылыгар, эрабыт 5- с үйэтигэр киирэр. Орто үйэҕэ кыра эрдэҕинэ тыл бэйэтэ туспа тыл быһыытынан сайдара уонна Латинскай, чех уонна немецкэй диалектар күүстээх сабыдыалларынан сылдьыбыта. 11- с үйэ саҥатыгар старлавянскай тыл Словакия бодоруһар тылларынан буолбута уонна 19- с үйэҕэ диэри хаалбыта. 1800- с сыллар ортолоругар тылы салгыы стандартааһын саҕаламмыта уонна биир грамматика уонна орфография олохтоммута. 1843 с. Антон Бернолак кэлин Бернолак стандарт быһыытынан биллибитэ. Бу стандарт 19 үйэ устата хаста да саҥардыллан, хаста да хаста да саҥардыллан, тиһэҕэр, тиһэҕэр билигин туттуллар аныгы тылдьыты үөскэтиигэ тириэрдибитэ.

Тыл тылын үөрэтиигэ саамай улахан кылааты киллэрбит топ- 5 киһиттэн кимнээх киирэрий?

1. Людмила Штур (1815-1856): тыл лингвиһэ, суруйааччы уонна бэлиитикэ, 19- с үйэ национальнай кєрўүўн кэмигэр дьоһун суолталаах фигура этэ. Кини "киһи тыла"диэн биллэр тылдьыт бастакы стандартын оҥорбута.
2. Павел Добршинскай (1827-1885): Саха поэта, драматург уонна прозаик, Саха тылын аныгы тыл сайдарыгар сүрүн оруолу оонньообута.
3. Юзе Миллослав Хурбан (1817-1886): словак суруйааччы, поэт уонна издатель, который был одним из первых раздел словацкой национальной идентичности. Кини айымньылара поэзияны уонна историческай романнары киллэрэн туран, аныгы тыл сайдарыгар көмөлөстүлэр.
4. Антон Бернолак (1762 - 1813): Бернолак тыла диэн аныгы тыл бастакы кодифицированнай форматын айбыт нуучча филолог уонна аҕабыыт.
5. Мартин Хаттал (1910-1996): тыл лингвиһэ уонна лексикограф, ону тэҥэ тыл грамматикатын уонна тылдьытын туһунан элбэхтик суруллубута.

Тыл тылын структурата хайдах оҥоһулунна?

Тыл структурата төһөнөн элбэх тылы структуратыгар ческай уонна нуучча курдук атын славянскай тыллар структураларыгар олоҕурар. Кини синтаксиһыгар сөп түбэһэр-объект уонна аат туохтуурдары кытта туттуу, тыҥааһын уонна түһүк сыһыарыы уустук тиһиктээх. Бу флективнай тыл сэттэ падежтардаах уонна икки биис уустаах. Тылы үтүктэр туохтуур элбэх, ону тэҥэ икки бириэмэ (билиҥҥи уонна ааспыт). Атын славянскай тылларга курдук, араас грамматическай формалар биир силиһинэн буолаллар.

Тылы саамай сөптөөх ньыманан үөрэтиэххэ сөбүй?

1. Тылдьыт тылын уонна үлэһит тэтэрээтин атыылаһыҥ. Ити тыл саппааһын, грамматика уонна культура сүрүн төрүтүнэн буолуоҕа.
2. Онлайн ресурсаларын туһаныҥ. Үп- харчы өттүнэн тиийимтиэ, тылга үөрэтэр видео- видеолик элбэх. Веб- сайт баар, онно киинэлэр эрчиллиилэрэ уонна атын үөрэх матырыйааллара эмиэ киирэллэр.
3. Дьарыктанар сиргит туһунан толкуйдааҥ. Тыл үөрэтиигэ дьоһуннаахтык сыһыаннаһар буоллаххытына, олохтоох идиомы дьиҥнээхтик өйдүүгүт-бу төттөрү сибээһи биэриэн уонна бүтүн процесс нөҥүө ыытар кыахтаах тылы илдьэ сылдьааччы.
4. Практикаланыҥ хайдах баарынан. Кэпсэтиигэ уонна аудованиеҕа киирэн тылы солбуйааччылары кытта сэһэргэһэн, эбэтэр тылы атастаһыы партнерын булан ылыаххытын сөп. Киинэлэри, тэлэбиидэнньэни уонна ырыалары тылдьыкка туһаныҥ, ааҕыы уонна аудитория үөрүйэхтэрин тупсарарга.
5. Культураҕа тиэйиҥ. Күннээҕи олоххутун, үгэстэргитин, бырааһынньыктары, үгэскитин билэргэ холонуҥ. Бу эһиэхэ мөлтөх, олохтоох этиилэр өйдөнөллөрүгэр көмөлөһөр.
6. Туттарымаҥ. Атын тылы үөрэтии судургута суох сорук, ол гынан баран, толоруллуохтаах. Реалистическай сыалы туруоруҥ уонна кинилэри тутуһуҥ. Арахсан эрэр буолбуккутун биллэххитинэ, кэлин төннөн кэлиҥ.