Татар Саха Тәржемә итеү

Татар теле-Рәсәй Федерацияһы составына ингән Татарстан Республикаһында башлыса һөйләшкән тел. Был төрки тел, төрөк, үзбәк һәм ҡаҙаҡ кеүек башҡа төрки телдәргә туғандаш. Шулай уҡ Әзербайжан, Украина һәм Ҡаҙағстандың ҡайһы бер өлөштәрендә һөйләшәләр. Татар теле Татарстандың рәсми теле булып тора һәм мәғариф һәм дәүләт идаралығы өлкәһендә ҡулланыла.

Рәсәй империяһы киңәйгәндән һуң Татар теле Татарстан составына ингән райондарҙағы мәктәптәрҙә мотлаҡ өйрәнелә башлай. Был уның көндәлек тормошта ҡулланылышын кәметеүгә килтерә, әммә 1990 йылдарҙа тел яңырыу кисерә, сөнки уны ҡулланыуҙы дәртләндереү буйынса тырышлыҡ һалына.

Тәржемәгә килгәндә, документтарҙы татар теленә тәржемә итергә теләүселәр өсөн бер нисә вариант бар. Татар теленә тәржемә итеүҙең иң киң таралған ысулы - татар теленән профессиональ тәржемәсе яллау. Бының өҫтөнлөгө шунда: улар телдең нескәлектәре менән таныш буласаҡ. Профессиональ тәржемәселәр, ғәҙәттә, юридик, медицина һәм финанс тәржемәһе кеүек билдәле бер өлкәләрҙә тәжрибәгә эйә, шуға күрә улар теүәл тәржемәне тәьмин итә ала.

Икенсе вариант-автоматлаштырылған тәржемә программаһын ҡулланыу. Был программалар телдә һөйләшмәгән кешеләргә документтарҙы тиҙ һәм теүәл тәржемә итергә ярҙам итеү өсөн тәғәйенләнгән. Улар һүҙҙәрҙе һәм фразаларҙы бер телдән икенсеһенә кеше ҡатнашлығынан тыш сағыштырыу өсөн алгоритмдар ҡуллана. Әммә был программалар тәржемәсе тарафынан документты тикшереү кеүек теүәл булмаҫҡа мөмкин.

Шулай уҡ инглиз теленән татар теленә теүәл тәржемә итеүҙе тәьмин итә алған онлайн-тәржемә хеҙмәттәре бар. Был хеҙмәттәр йыш ҡына иң арзан вариант булып тора, әммә улар профессиональ тәржемәсе хеҙмәттәренең сифатын гарантиялай алмай. Татар теленә тәржемә итеү өсөн тиҙ һәм арзан ҡарар эҙләһәгеҙ, был яҡшы вариант булыуы мөмкин. Әммә һеҙҙең абруйлы сервисты аныҡлыҡ өсөн файҙаланыуығыҙҙы раҫлау мөһим.

Башҡорт теленә тәржемә итеү өсөн ниндәй маршрут һайлаһағыҙ ҙа, киләсәктә потенциаль проблемаларҙы булдырмау өсөн аныҡлыҡ булдырыу мөһим. Профессиональ тәржемә, ҡағиҙә булараҡ, был маҡсатҡа өлгәшеүҙең иң яҡшы ысулы булып тора, әммә сығымдар менән проблема килеп тыуһа, онлайн-тәржемә хеҙмәттәренә йәки компьютер программаларына ярҙам итә ала.

Татар телендә ниндәй илдәрҙә һөйләшәләр?

Татар телендә Башлыса Рәсәйҙә һөйләшәләр, Унда 6 миллиондан ашыу кеше һөйләшә. Шулай уҡ Әзербайжан, Ҡаҙағстан, Ҡырғыҙстан, Төркиә һәм Төркмәнстан кеүек башҡа илдәрҙә лә һөйләшәләр.

Татар теленең тарихы ниндәй?

Татар теле, шулай уҡ ҡазан татар теле булараҡ билдәле, ҡыпсаҡ төркөмөнөң төрки теле булып тора, башлыса Татарстан Республикаһында, Рәсәй Федерацияһы төбәгендә һөйләшәләр. Шулай уҡ Рәсәйҙең башҡа өлөштәрендә, Үзбәкстанда һәм Ҡаҙағстанда һөйләшәләр. Татар теленең тарихы 10 быуатҡа барып тоташа, ул саҡта волга буйы болғарҙары ислам динен ҡабул итә һәм хәҙерге татарҙар булып китә. Алтын Урҙа осоронда (13-15 быуаттар) татарҙар монгол хакимлығы аҫтында була, һәм татар теле монгол һәм фарсы телдәренең көслө йоғонтоһон кисерә башлай. Быуаттар дауамында тел төрки теленең башҡа диалекттары, шулай уҡ ғәрәп һәм фарсы үҙләштереүҙәре менән бәйләнеше арҡаһында етди үҙгәрештәр кисерә. Һөҙөмтәлә ул яҡын туғандарынан айырылып торған уникаль телгә әйләнә, һәм күп кенә төбәк диалекттары барлыҡҡа килә. Татар телендә яҙылған беренсе китабы 1584 йылда Диванъ-и Люгатит-т-тюрк исеме аҫтында баҫылып сыға. 19 быуаттан башлап татар теле Теге йәки был дәрәжәлә Рәсәй империяһы, ә һуңынан Советтар Союзы тарафынан таныла. Ул Совет осоронда Татарстанда рәсми статус ала, әммә сталин осоронда баҫтырыла. 1989 йылда татар алфавиты кириллицанан латин алфавитына алмаштырыла, ә 1998 йылда Татарстан Республикаһы татар телен рәсми тел тип иғлан итә. Бөгөн Был телдә Рәсәйҙә 8 миллиондан ашыу кеше һөйләшә, башлыса татар общинаһы араһында.

Татар телен үҫтереүгә ҙур өлөш индергән тәүге 5 кеше араһында кем бар?

1. Ғабдулла Туҡай (18501913): татар шағиры һәм драматургы, үзбәк, рус һәм татар телдәрендә ижад иткән һәм татар телен һәм әҙәбиәтен популярлаштырыуҙа мөһим роль уйнаған.
2. Аляскяра миргазизи (17 быуат): Татар яҙыусыһы, татар теленең эпохалы грамматикаһы авторы, уға шиғри яҙыуҙың уникаль стилен эшләүҙе йөкмәтәләр.
3. Тегахира Асканави (18851951): татар ғалимы һәм лингвисы, уның татар телен өйрәнеүе уның үҫешендә хәл иткес әһәмиәткә эйә була.
4. Машаммедьяр Зарнакяев (19 быуат): Татар яҙыусыһы һәм шағиры, ул беренсе заманса татар һүҙлеген яҙа һәм татар телен стандартлаштырырға ярҙам итә.
5. Илдар фәйзи (19262007): татар яҙыусыһы һәм журналисы, татар телендә тиҫтәләгән хикәйәләр һәм китаптар яҙған һәм татар әҙәби телен тергеҙеүгә ҙур өлөш индергән.

Татар теленең структураһы нисек ҡоролған?

Татар теленең структураһы иерархиялы, типик агглютинатив морфологияһы менән. Ул дүрт килештән (исем, ата, ғәйепләү һәм локатив) һәм өс родҙан (ир, ҡатын-ҡыҙ һәм урта рода) тора. Ҡылымдар зат, һан һәм ауышлыҡ буйынса, ә исемдәр килеш, зат һәм һан буйынса ауыша. Телдә ҡатмарлы һуҙынҡылар һәм киҫәксәләр системаһы бар, улар аспект, йүнәлеш һәм модальлек кеүек аспекттарҙы белдерә ала.

Татар телен иң дөрөҫ ысул менән нисек өйрәнергә?

1. Һеҙҙең сифатлы материалға Инеү Мөмкинлегегеҙ Барлығына инанығыҙ – интернетта һәм китап магазиндарында татар телен өйрәнеү өсөн бик күп яҡшы ресурстар бар, шуға күрә иң сифатлы материалға инеү мөмкинлегегеҙ барлығына инанығыҙ.
2. Алфавит менән танышығыҙ – татар теле кириллица менән яҙылғанлыҡтан, тел өйрәнеүгә сумдырылыр алдынан уникаль алфавит менән танышыуығыҙға инанығыҙ.
3. Әйтелеште һәм баҫымды өйрәнегеҙ татар телендә ижектәрҙә һуҙынҡылар һәм баҫымдарҙы үҙгәртеүҙең ҡатмарлы системаһы ҡулланыла, шуға күрә үҙ әйтелешегеҙҙе ҡулланығыҙ һәм һуҡма һәм һуҡмаһыҙ һуҙынҡылар араһындағы айырманы танырға өйрәнегеҙ.
4. Төп грамматик ҡағиҙәләр һәм структура менән танышығыҙ – һөйләмдәрҙең төп грамматикаһын һәм структураһын яҡшы аңлау теләһә ниндәй телде үҙләштереү тураһында һүҙ барғанда төп урынды биләй.
5. Тыңлағыҙ, ҡарағыҙ һәм уҡығыҙ татар телендә Тыңлау, ҡарау һәм уҡыу һеҙгә телдең яңғырашына күнегергә ярҙам итер, шулай уҡ һүҙлек запасы һәм фразалар менән эшләүҙә тәжрибә туплар.
6. Әңгәмәләр алып барығыҙ-татар телендә һөйләшкән кеше менән Даими әңгәмәләр алып барығыҙ-теләһә ниндәй телде өйрәнеүҙең иң яҡшы ысулы. Тәүҙә әкрен һәм аңлайышлы һөйләшергә тырышығыҙ һәм хаталар яһауҙан ҡурҡмағыҙ.

Яҡут теле-Рәсәйҙең төньяҡ-көнсығышында ярты миллиондан ашыу кеше һөйләшкән төрки тел. Тел яңы ғына рәсми танылыу алғанлыҡтан, элеккесә якут теленән тәржемә итеү хеҙмәттәренә ҙур һорау бар. Был мәҡәләлә беҙ якут теленә һәм унан тәржемә итеүҙең мөһимлеген ҡарайбыҙ, шулай уҡ был процесс менән бәйле проблемаларҙы тикшерәбеҙ.

Якут телендә Рәсәйҙә генә түгел, Монголия, Ҡытай һәм Ҡаҙағстан кеүек илдәрҙә лә һөйләшәләр. Был халыҡ-ара якут теленә тәржемә итеү хеҙмәттәренә ихтыяж барлығын аңлата, шулай уҡ ил эсендә лә. Яҡут теленә һәм унан тәржемә итеүҙең төп маҡсаты - ерле халыҡтар общиналары һәм башҡа ҡыҙыҡһынған яҡтар араһында аралашыуҙы еңеләйтеү өсөн тел бушлыҡтарын тулыландырыу. Шулай уҡ юридик документтар, дипломатик килешеүҙәр, белем биреү материалдары, киң мәғлүмәт саралары һәм мәҙәниәт менән бәйле материалдар һәм башҡа документтар өсөн тәржемәләр талап ителә.

Яҡут теленә һәм унан тәржемә итеүгә килгәндә, ҡайһы бер мөһим проблемаларҙы иҫтә тоторға кәрәк. Беренсенән, әйтелеш проблемаһы бар. Яҡут телендә һөйләшкән төбәк диалектына бәйле һүҙҙәрҙең әйтелешендә айырмалар бар. Шулай итеп, тәржемәселәргә аныҡлыҡ тәьмин итеү өсөн был төбәк вариациялары менән таныш булыу мөһим. Тағы бер проблема-күп һүҙҙәрҙең, улар ҡулланылған контекстан сығып, бер нисә мәғәнәгә эйә булыуы. Был тәржемәселәргә һүҙҙең йәки фразаның дөрөҫ мәғәнәһен билдәләүҙе ҡыйынлаштыра, был аныҡлыҡты тағы ла мөһимерәк итә.

Яҡут теленә һәм унан тәржемә итеү менән бәйле ауырлыҡтарға ҡарамаҫтан, был процестың мөһимлеген таныу мөһим. Яҡут теле танылыу яулауын дауам иткән һайын, яҡут теленә һәм унан тәржемә итеүҙең юғары сифатын һәм аныҡлығын тәьмин итеү мөһим була бара. Сифатлы тәржемәләр уңышлы мәҙәни-ара диалогты һәм бәйләнештәрҙе һаҡлау өсөн бик мөһим, бигерәк тә мәҙәниәте йыш ҡына ситләтелгән ерле общиналар араһында.

Ниндәй илдәрҙә якут телендә һөйләшәләр?

Якут телендә Рәсәйҙә, Ҡытайҙа һәм Монголияла һөйләшәләр.

Яҡут теленең тарихы ниндәй?

Яҡут теле төньяҡ-көнбайыш төрки телдәренең каспий төркөмсәһенә ҡараған төрки тел. Был Телдә Рәсәй Саха Республикаһында, башлыса Лена йылғаһы һәм уның ҡушылдыҡтары бассейнында, яҡынса 500 000 кеше һөйләшә. Яҡут теленең бай әҙәби тарихы бар, ул 14 быуат уртаһындағы беренсе яҙма әҙәбиәткә барып тоташа. Яҡут әҙәбиәте Яҡын Көнсығыш һәм Үҙәк Азия суфый шағирҙары, шулай уҡ император Рәсәйенән рус яҙыусылары һәм авторҙары ижадының көслө йоғонтоһо аҫтында була. Яҡут телендәге тәүге яҙма әҫәрҙәр дини текстар, шул иҫәптән Ҡөрьәндән өҙөктәр һәм йософ һәм Зөләйха тураһында легендалар тәржемәләре була.
Яҡут телендә яҙылған тәүге оригиналь әҫәрҙәр 19 быуат аҙағында барлыҡҡа килә: яҡут халҡының көндәлек тормошо тураһында шиғырҙар, хикәйәләр һәм романдар. Яҡут яҙыусылары шулай уҡ үҙҙәренең әҫәрҙәрендә колониализмға ҡаршы көрәш, традицион себер мәҙәниәтенең әһәмиәте һәм төбәктең иҙелгән халыҡтарының ауыр хәле кеүек киң темаларҙы өйрәнә башлай. 1920-1930 йылдарҙа Якут теле Әҙәби ренессанс кисерә, Уны юрий Чегерев, Анатолий Кротов, Геннадий Титов һәм Иван тазетдинов кеүек яҙыусылар етәкләй. Был осорҙа якут телендә баҫылған китаптар һаны ҡырҡа арта, шулай уҡ хөкүмәт һәм административ документтарҙа был телде ҡулланыу арта.
Бөгөн якут теле уның һөйләшеүселәре араһында яңырыу кисерә, унда бер нисә яңы гәзит һәм журнал нәшер ителә. Шулай уҡ Рәсәйҙән ситтә якут телен өйрәнеүгә ҡыҙыҡһыныу арта, сөнки бер нисә университет был тел буйынса курстар тәҡдим итә.

Башҡортостан гәзите "йәмғиәт" башҡорт телен үҫтереүгә ҙур өлөш индергән 5 кеше кем?

1. Винокуров Юрий Николаевич лингвист, тарихсы һәм филолог; 2. Степан Георгиевич Островский якут шағиры, драматург, прозаик һәм тәржемәсе; 3. Беляев Олег Михайлович якут әҙәбиәт белгесе һәм публицисы; 4. Баһауетдинова лилиә Владимировна яҡут фольклорсыһы; 5. Акулина Еловна Павлова диикограф һәм диалектологияны тикшеренеүсе.

Яҡут теленең структураһы нисек ҡоролған?

Яҡут теле төрки тел ғаиләһенә ҡарай һәм Төньяҡ-көнсығыш төркөмөнөң бер өлөшө булып тора. Был агглютинатив тел, йәғни ул һүҙҙәргә яңы мәғәнәләр һәм формалар булдырыу өсөн өҫтәлергә мөмкин булған суффикстарҙы ҡуллана. Якут теле юғары флексия менән айырылып тора, был һүҙҙәрҙең һөйләмдә нисек ҡулланылыуына ҡарап формаһын үҙгәртеүен аңлата. Исемдәр, алмаштар, сифаттар һәм ҡылымдар уларҙың формаһын контекстан сығып билдәләү өсөн тамамланыуҙар талап итә.

Яҡут телен иң дөрөҫ ысул менән нисек өйрәнергә?

1. Якут теле дәреслегенең йәки инструктор өсөн ҡулланманың бер данаһын алығыҙ. Был материалдарҙа килтерелгән дәрестәрҙе эшкәртеү-телде камил үҙләштереүҙең иң яҡшы ысулы.
2. Һөйләү һәм аудициялау буйынса күнекмәләр үткәрегеҙ. Теләһә ниндәй телде өйрәнеүҙең иң яҡшы ысулы - уны мөмкин тиклем күберәк ҡулланыу, шуға күрә күнекмәләр үткәрергә мөмкин булған әңгәмәсегеҙҙе табырға тырышығыҙ.
3. Якут телендә яҙылған материалды уҡығыҙ. Был һеҙгә телдең структураһын һәм грамматикаһын аңларға ярҙам итәсәк.
4. Яҡуттарҙың мәҙәниәте һәм тарихы менән танышығыҙ. Әгәр һеҙ кешеләр һәм уларҙың йәшәү рәүеше тураһында күберәк белһәгеҙ, был һеҙгә телде яҡшыраҡ аңларға ярҙам итер.
5. Яҡут КИҢ мәғлүмәт САРАЛАРЫН ҡарағыҙ һәм тыңлағыҙ. Күп кенә онлайн-ресурстар бар, шул иҫәптән был телдә радиопрограммалар һәм телешоуҙар бар.
6. Якутияға Барығыҙ. Төбәктә ваҡыт үткәргәндән һуң, һеҙ телегеҙгә сумдырылырға һәм телдә һөйләшеүселәр менән аралашырға мөмкинселек аласаҡһығыҙ.