Chývash Portýgal Aýdarma

Chývash aýdarmasy, Chývash translıterasıasy dep te atalady, chývash tilinde sóılesý úshin qoldanylatyn aýdarmanyń mamandandyrylǵan túri. Bul til Reseı men Ýkraınanyń keıbir aımaqtarynda turatyn chývash halqynyń týǵan jeri. Bul mıllıonnan astam adam sóıleıtin túrki tilderiniń biri, ony aýdarma úshin mańyzdy tilge aınaldyrady.

Chývash tilinen nemese odan durys aýdarý úshin translıterasıanyń kúrdeli formalaryn túsiný óte mańyzdy. Sebebi Chývash alfavıti latyn alfavıtinen erekshelenedi, ol negizinen eýropalyq tilder úshin qoldanylady. Nátıjesinde, sıaqty kırıll áripteri bar sózder A, B, K, Ý, oqyrmanǵa túsinikti bolý úshin olardyń latyn balamalaryna aınalýy kerek.

Chývash tiline aýdarý prosesi birneshe kezeńnen turady. Birinshiden, aýdarmashy bastapqy jáne maqsatty tilderdi jaqsy bilýi kerek. Olar sóılemniń qurylymyn, bastapqy tildiń maǵynasy men aıtylýyn túsinýi kerek. Sodan keıin olar gramatıkalyq erejeler men maqsatty til sóılemderiniń qurylymyn eskere otyryp, ony maqsatty tilde durys jetkize alýy kerek.

Aýdarma aıaqtalǵannan keıin aýdarmashy túpnusqa mátindi aýdarylǵan nusqamen Muqıat salystyrýy kerek. Bul aýdarmanyń dál bolýyn jáne josparlanǵan habarlamany durys jetkizýin qamtamasyz etedi. Aýdarmashy sonymen qatar kez-kelgen mádenı siltemeler men jargon sózderdiń aýdarmasynyń durystyǵyna kóz jetkizý úshin qosymsha tekserýler júrgizýge jaýapty.

Chývash tilin úırengisi keletinder úshin onlaın jáne ýnıversıtetterde ártúrli kýrstar bar. Degenmen, tildi úırený Chývash tiline aýdarmany tolyq túsinýdi qamtamasyz etpeıtinin túsiný mańyzdy. Translıterasıanyń qyr-syryn kóp jyldyq tájirıbe men berilgendiktiń arqasynda ǵana ıgerýge bolady.

Tutastaı alǵanda, Chývash tiline aýdarý-eger siz Chývash halqymen qarym-qatynas jasaǵyńyz kelse, meńgerýińiz kerek mańyzdy daǵdy. Durys kózqaras pen bilimniń arqasynda bul kóp ýaqytty qajet etedi, biraq paıda ákeledi.

Chývash tilinde qaı elder sóıleıdi?

Chývash tili negizinen Reseıdiń Chývash Respýblıkasynda, sondaı-aq Reseıdegi Marıı El, Tatarstan jáne Ýdmýrtıanyń keıbir aýdandarynda, sondaı-aq Qazaqstan men Ýkraınada sóıleıdi.

Chývash tiliniń tarıhy qandaı?

Chývash tili-Reseı Federasıasynda shamamen 1,5 mıllıon adam sóıleıtin túrki tili. Bul túrki tilderiniń oǵyr tarmaǵynyń tiri qalǵan jalǵyz ókili. Tarıhı turǵydan bul til negizinen Reseıdiń Edil aımaǵynda ornalasqan Chývashıa Respýblıkasy dep atalatyn aýdandarda aıtyldy.
Chývash tiliniń qujattalǵan tarıhyn 13 ǵasyrdan bastaýǵa bolady, eń alǵashqy jazbasha eskertýler 14-15 ǵasyrlardaǵy qoljazbalardan tabylǵan. Bul qoljazbalardyń kópshiligi ýaqyt óte kele tildiń aıtarlyqtaı ózgeriske ushyraǵanyn kórsetedi. 15 ǵasyrda Chývash tiline Altyn Ordanyń kórshiles tatar tili qatty áser etti jáne eski tatar alfavıtimen jazyldy.
18 ǵasyrda Chývash alfavıtin orys ǵalymy Semen Remezov qurdy, ol ony kırıllısaǵa negizdedi. Bul jańa alfavıt 19 ǵasyrdyń basynda alǵashqy basylǵan Chývash kitaptaryn jasaý úshin qoldanyldy. 19 ǵasyrdyń aıaǵynda chývash tili Reseı ımperıasynyń resmı tili retinde tanyldy jáne osy kezeńde basqa da ádebı shyǵarmalar jasaldy.
Chývash tilinde olar qazirgi kezde de sóıleı beredi, sonymen qatar Chývashıa Respýblıkasynyń keıbir mektepterinde sabaq beredi. Sondaı-aq, Reseıde de, shetelde de tildi saqtaý jáne nasıhattaý boıynsha belsendi kúsh-jiger jumsalýda.

Chývash tiliniń damýyna eń kóp úles qosqan 5 adamnyń qataryna kim kiredi?

1. Mıhaıl Vasılevıch Iakovlev-tildiń alǵashqy keshendi gramatıkasyn jasaǵan Chývash memlekettik pedagogıkalyq ýnıversıtetiniń lıngvısi jáne profesory.
2. Iakov Kostúkov-lıngvıs jáne Chývash memlekettik pedagogıkalyq ýnıversıtetiniń profesory, kóptegen eńbekterdi redaksıalaý jáne jarıalaý arqyly tildi modernızasıalaýǵa úles qosty.
3. Nıkolaı Zıberov-Chývash tiline latyn grafıkasyn engizýge qosqan úlken úles.
4. Vasılıı Peskov-1904 jyly Chývash tilinen alǵashqy mektep oqýlyǵyn jasaǵan muǵalim.
5. Oleg Bessonov-tildiń ártúrli dıalektilerin biriktirý úshin jumys istegen zamanaýı standartty Chývash tilin damytýdaǵy yqpaldy tulǵa.

Chývash tiliniń qurylymy qalaı?

Chývash tili túrki tilder otbasyna jatady. Bul sózderdiń túbir sózge birqatar prefıkster men jurnaqtar qosý arqyly jasalatynyn bildiretin aglútınatıvti til. Sózderdiń reti, ádette, sýbekt-obekt-etistik, sóılem ishindegi sózderdiń salystyrmaly túrde erkin reti bar. Zat esimder eki túrge bólinedi jáne sandy, jaǵdaıdy jáne senimdilikti kórsetý úshin synyptyq jurnaqtardy paıdalanady. Etistikter sóılemniń taqyrybyna sáıkes keledi jáne shaq pen aspektige baılanysty jalǵanady.

Chývash tilin eń durys jolmen qalaı úırenýge bolady?

1. Alfavıt, aıtylý jáne negizgi gramatıka sıaqty tildiń negizderin úırenýden bastańyz. Internettegi birneshe keremet resýrstar bar, mysaly Chuvash.org nemese Chuvash.eu bul sizge kómektese alady.
2. Aýyzeki sózder men sóz tirkesteriniń negizin tez qurý úshin ana tilinde sóıleıtin aýdıo jazbalar men sóılem mysaldaryn qoldanyńyz. Radıo baǵdarlamalaryn tyńdańyz jáne chývash tilinde fılmder men telebaǵdarlamalardy kórińiz. Erkin bolý jáne oǵan yńǵaıly bolý úshin til úırenýge kirisińiz.
3. Ana tilinde sóıleıtindermen jeke nemese onlaın forýmdarda úırengenderińizdi oryndańyz. Bul Sizge jergilikti núanstardy túsinýge jáne mádenıet týraly túsinik alýǵa kómektesedi.
4. Sózdik pen gramatıkany jaqsartý úshin Chývash tilindegi kitaptar men gazetterdi oqyńyz. Neǵurlym kóp oqysańyz, túsinigińiz ben gramatıkańyz soǵurlym jaqsy bolady.
5. Sońynda, oqýyńyzdy chývash tilinde mátin jazý, Chývash onlaın forýmdaryna qatysý jáne emtıhanǵa daıyndyq sıaqty árekettermen tolyqtyryńyz. Bul sizge tildi myqtap meńgerýge kómektesedi.

Portýgal tili-búkil álem boıynsha 250 mıllıonǵa jýyq adam sóıleıtin roman tili. Bul Portýgalıa, Brazılıa, Angola, Mozambık, Kabo-Verde jáne basqa elder men aýmaqtardyń resmı tili.

Portýgal tilinde sóıleıtinderge túsinikti qujattar nemese veb-saıttar qurýdy qajet etetin kompanıalar men jeke tulǵalar úshin portýgal tiline aýdarma qundy kómek bola alady. Portýgal tilinen kásibı aýdarmashylar dál aýdarmalar jasaý úshin aǵylshyn jáne portýgal tilderin jetik bilýi kerek.

Portýgal tiliniń kásibı aýdarmashylary eki tildi bilip qana qoımaı, portýgal mádenıetin, jargondary men dıalektilerin Muqıat túsinýi kerek. Bul olarǵa aýdarmalardyń dál, tabıǵı jáne kez kelgen mádenı túsinispeýshilikterden taza ekenine kóz jetkizýge kómektesedi. Aýdarmashy óziniń naqty sektorynda qoldanylatyn termınologıamen de tanys bolýy kerek.

Portýgal tilinen aýdarmashy jaldaǵan kezde onyń jumysynyń usynystary men úlgilerin suraý mańyzdy. Durys gramatıka men sıntaksıs, maǵyna men ton dáldigi jáne mádenıetke sáıkestik sıaqty sapaly ónimniń belgilerine nazar aýdaryńyz.

Kez-kelgen kólemdegi aýdarma jobalary úshin aýdarmany basqarýdyń senimdi júıesi qajet. Bul joba menedjerlerine ártúrli aýdarmashylarǵa tapsyrmalar taǵaıyndaýǵa, progresti baqylaýǵa jáne barlyq aýdarylǵan qujattardyń dáıektiligin saqtaýǵa múmkindik beredi. Aýdarma sapasyn qamtamasyz etýdiń avtomattandyrylǵan quraldary sonymen qatar qatelikterdiń bolmaýyn qamtamasyz ete otyryp, aýdarmalardy qarap shyǵýǵa jáne dáldigin tekserýge kómektesedi.

Senimdi lıngvıser, tájirıbeli aýdarmashylar jáne avtomattandyrylǵan sapa sheshimderi sıaqty derekkózderdi paıdalana otyryp, kompanıalar men jeke tulǵalar portýgal tilindegi aýdarmalarynyń dál, dáıekti jáne joǵary sapaly bolýyn qamtamasyz ete alady.

Portýgal tilinde qaı elder sóıleıdi?

Portýgal tili Portýgalıa, Angola, Mozambık, Brazılıa, Kabo-Verde, Shyǵys Tımor, Ekvatorlyq Gvıneıa, Gvıneıa-Bısaý, Makao (Qytaı) jáne San-Tome men Prınsıpıde sóıleıdi.

Portýgal tiliniń tarıhy qandaı?

Portýgal tili-roman tilderiniń biri jáne onyń shyǵý Tegi Rım ımperıasy qulaǵannan keıin erte orta ǵasyrlardan bastalady. Ol arsyz latyn tilinen shyqqan dep esepteledi, degenmen ol alǵash ret Ispanıanyń soltústik-batysyndaǵy qazirgi Soltústik Portýgalıa men Galısıanyń bólikterinde sóıleıtin ortaǵasyrlyq roman tili Galısıa-portýgal tili túrinde qujattalǵan.
1139 jyly Portýgalıa Koróldiginiń qurylýy jáne keıinnen Pıreneı túbegin hrıstıandyq jaýlap alý nátıjesinde Galısıa-portýgal tili birtindep túbektiń ońtústigine taralyp, búginde Portýgalıa dep atalatyn aımaqta yqpalǵa ıe boldy. 16 ǵasyrda portýgal tili óz yqpalyn álemniń basqa aımaqtaryna taratqan Portýgalıa ımperıasynyń resmı tiline aınaldy. Bul Brazılıada, afrıkalyq kolonıalarda, Shyǵys Tımorda, Makaoda, Shyǵys Afrıkada jáne Úndistanda portýgal tiliniń ornaýyna ákeldi.
Búgingi tańda portýgal tili shamamen 230 mıllıon adamnyń ana tili bolyp tabylady, bul ony álemdegi eń kóp sóıleıtin segizinshi tilge aınaldyrady. Bul Brazılıa men Portýgalıany qosa alǵanda toǵyz eldiń resmı tili.

Portýgal tilin úırenýge eń kóp úles qosqan 5 adamnyń qataryna kim kiredi?

1. Lýısh de Kamoens (1524 - 1580) – Portýgalıanyń eń uly aqyny bolyp sanalady, ol osy kúnge deıin Portýgalıa ádebıeti men mádenıetiniń ajyramas bóligi bolyp tabylatyn "OS Lúsıadas" epıkalyq shedevrin jazdy.
2. Djoao de Barros (1496 - 1570) – onyń "Dekadas da Azıa" shyǵarmasy jáne Gomerdiń "Odısseıasynyń" aýdarmasy portýgal tiliniń damýyndaǵy basty kezeń bolyp tabylady.
3. Antonıo Vıeıra (1608 - 1697) – ýaǵyzshy, dıplomat, sheshen jáne jazýshy, onyń shyǵarmalary portýgal tili men mádenıetine monýmentaldy úles bolyp tabylady.
4. Gıl Vısente (1465 – 1537) - Portýgalıa teatrynyń ákesi bolyp sanalady, onyń pesalary tilde tóńkeris jasap, qazirgi portýgal ádebıetine jol ashty.
5. Fernando Pessoa (1888-1935) - 20 ǵasyrdaǵy eń yqpaldy portýgal tilinde sóıleıtin aqyn jáne barlyq ýaqyttaǵy eń mańyzdy ádebı qaıratkerlerdiń biri. Onyń poezıasy men prozasy óziniń túsinigi men tereńdiginde teńdesi joq bolyp qalady.

Portýgal tiliniń qurylymy qalaı?

Portýgal tiliniń qurylymy salystyrmaly túrde qarapaıym. Ol sýbekt-etistik-obekt (SVO) sózderiniń retin ustanady jáne etistikterdi konúgasıalaý men zat esimderdi tómendetýdiń qarapaıym júıesin qoldanady. Bul fleksıalyq til, ıaǵnı zat esimder, syn esimder, artıklder men esimdikter sóılemdegi qyzmetine qaraı pishinin ózgertedi. Portýgal tilinde ýaqyttyń ártúrli aspektilerin bildiretin kúrdeli ýaqyt pen kóńil-kúı júıesi de bar. Sonymen qatar, tilde birneshe erekshe leksıkalyq modelder bar, olar oǵan erekshe dám beredi.

Portýgal tilin eń durys jolmen qalaı úırenýge bolady?

1. Jaqsy portýgal tili kýrsyn tabyńyz: oqytýdan barynsha paıda alý úshin tájirıbeli, bilikti oqytýshylar oqytatyn kýrstardy izdeńiz.
2. Internettegi resýrstardy tabyńyz: portýgal tilin úırenýge kómektesetin YouTube beıneleri, podkasttar jáne veb-saıttar sıaqty onlaın resýrstardy paıdalanyńyz.
3. Aýyzeki sóıleýge mashyqtanyńyz: sóıleýdi jáne tildi túsinýdi jaqsartý úshin ana tilinde sóıleıtindermen portýgal tilinde sóılesýge mashyqtanyńyz.
4. Ana tilinen sabaq alyńyz: portýgal tilin tezirek úırenýge kómektesetin portýgal tilinde sóıleıtin muǵalimdi jaldańyz.
5. Portýgal mádenıetine enińiz: portýgal tilinde sóıleıtin elderge baryńyz, portýgal kitaptary men jýrnaldaryn oqyńyz, portýgal tilinde fılmder kórińiz jáne til týraly túsinigińizdi odan ári jaqsartý úshin qoǵamdyq is-sharalarǵa qatysyńyz.
6. Únemi jattyǵý jasańyz: portýgal tilin únemi úırenýge ýaqyt bólińiz jáne motıvasıany saqtaý jáne ilgerileý úshin kesteni ustanyńyz.