Italán Qyrǵyz Aýdarma

Italán tili-Italıanyń romantıkasyn ómirge ákeletin tamasha til. Bul sonymen qatar búkil álemdegi kásiporyndar men uıymdar úshin mańyzdy til, óıtkeni Italıa mańyzdy ekonomıkalyq jáne mádenı ortalyq bolyp tabylady. Klıenttermen baılanysý, áriptestermen jumys isteý nemese ıtalán tilinde jazylǵan qujattardy túsiný qajet pe, jazbasha aýdarma qyzmetteri aqparattyń dál berilýin qamtamasyz ete alady.

Italán tilinen aǵylshyn tiline nemese aǵylshyn tilinen ıtalán tiline aýdarý-tildiń núanstaryn tıimdi jetkizý úshin tájirıbeli aýdarmashyny qajet etetin kúrdeli mindet. Italán tilinen aǵylshyn tiline nemese aǵylshyn tilinen ıtalán tiline aýdarýdaǵy birinshi másele - tildiń ártúrli qurylymy. Italándyq sóılem ádette sýbektiden, obektiden jáne is-áreket etistiginen turady, sodan keıin ústeý nemese basqa determınanttar. Aǵylshyn tilinde bul sanattardyń ornalasý tártibi jıi keri bolady.

Italán tiline aýdarý kezinde týyndaıtyn taǵy bir másele-til ishindegi kóptegen aımaqtyq varıasıalar. Italıada ondaǵan dıalektiler bolǵandyqtan, kóptegen aýdarmashylar aımaqtyń biregeı mádenı erekshelikterin jaqsyraq jetkizý úshin belgili bir aımaqtyq dıalektilerge mamandanǵan. Sonymen qatar, aýdarmashynyń ıtalán tilinde sóıleý nemese jazý kezinde jıi qoldanylatyn aýyzeki sóılemder men ıdıomalardy túsinýi mańyzdy.

Tildiń núanstaryn bilýmen qatar, ıtalán tilinen tıimdi aýdarmashylar eldiń mádenıeti men tarıhyn jaqsy bilýi kerek. Bul olarǵa qujatty bastapqy kontekstinde túsindirýge múmkindik beredi jáne maǵynaly aýdarmany qamtamasyz etedi.

Italán tilinen dál aýdarýdy bilý bıznestiń ósýine yqpal etedi jáne jahandyq aýdıtorıamen qarym-qatynasty jeńildetedi. Uıymdarǵa tildiń sulýlyǵyn saqtaı otyryp, tildik kedergini jeńýge kómektesetin kásibı aýdarma qyzmetteri usynylady. Tájirıbeli aýdarmashylar tobymen yntymaqtastyq-ıtalán tilinde dál jáne maǵynaly qarym-qatynasty qamtamasyz etýdiń eń jaqsy tásili.

Italán tilinde qaı elder sóıleıdi?

Italán tili-Italıada, San-Marınoda, Vatıkanda jáne Shveısarıanyń keıbir bólikterinde resmı til. Ol Albanıa, Malta, Monako, Slovenıa jáne Horvatıada da sóıleıdi. Sonymen qatar, búkil álemde ıtalán tilinde sóıleıtin birneshe qaýymdastyq bar, sonyń ishinde Amerıka Qurama Shtattary, Fransıa jáne Argentına sıaqty elderde.

Italán tiliniń tarıhy qandaı?

Italán tiliniń tarıhy uzaq jáne kúrdeli. Italán tili týraly eń alǵashqy jazbasha eskertý bizdiń zamanymyzdyń 9 ǵasyryna jatady, degenmen bul til áldeqaıda erterek aıtylǵan bolýy múmkin. Italán tili bizdiń zamanymyzdyń 6 ǵasyrynda Italıa túbegine basyp kirgen nemis halqy lombardtar sóıleıtin nemis tili longobard dıalektilerinen shyqqan.
9-14 ǵasyrlar aralyǵynda ıtalán tili túbekte aımaqtyq dıalektilerdiń damýymen aıtarlyqtaı damydy. Osy kezeńde týskan dıalektisi nemese "toskana" paıda boldy, ol qazirgi standartty ıtalán tiline negiz boldy.
15 ǵasyrda Florensıa, Rım jáne Venesıa jazýshylarynyń yqpaly tildi odan ári standarttaýǵa ákeldi. Osy ýaqytta til sózdigine "amoroso" (súıkimdi) jáne "dolce" (tátti) sıaqty kóptegen latyn sózderi engizildi.
16-17 ǵasyrlarda Italıa uly ádebı shyǵarmashylyq kezeńin bastan ótkerdi. Sol kezdegi eń yqpaldy qaıratkerler Dante, Petrarka jáne Bokkachcho boldy, olardyń shyǵarmalary tilge úlken áser etti.
19 ǵasyrda Italıada saıası birigý prosesi júrip, jańa standartty til nemese "Italiano Comune"quryldy. Italıanyń resmı tili qazirgi ýaqytta óziniń kórnekti ádebı murasynyń arqasynda Toskana dıalektisine negizdelgen.
Uzaq tarıhyna qaramastan, ıtalán tili eldiń kóptegen bólikterinde kúndelikti sóıleýde áli de belsendi qoldanylatyn til bolyp qala beredi.

Italán tilin úırenýge eń kóp úles qosqan 5 adamnyń qataryna kim kiredi?

1. Dante Alıgerı (1265-1321): kóbinese "ıtalán tiliniń ákesi" dep atalady, Dante "Qudaıdyń komedıasyn" jazdy jáne qazirgi standartty ıtalán tiliniń negizi retinde Toskana dıalektisin qurǵan.
2. Petrarka (1304-1374): ıtalándyq aqyn jáne ǵalym, Petrarka óziniń gýmanısik áserimen este qalady, sonymen qatar poezıanyń sonet túrin oılap tapty. Ol ıtalán tilinde kóp jazdy, bul tildi ádebı etýge kómektesti.
3. Bokkachcho (1313-1375): 14 ǵasyrdaǵy ıtalándyq jazýshy, Bokkachcho ıtalán tilinde birqatar shyǵarmalar jazdy, sonyń ishinde "Dekameron" jáne Sent-Frensıs ómirindegi áńgimeler. Onyń jumysy ıtalán tiliniń shekaralaryn onyń dıalektilerinen tys keńeıtýge jáne ózindik túrin qurýǵa kómektesti lıngva franka.
4. Lýıdjı Pırandello (1867-1936): Nobel syılyǵynyń laýreaty, dramatýrg, Pırandello ıtalán tilinde Áleýmettik ıelikten shyǵarý jáne ekzıstensıaldy saǵynysh taqyryptaryna qatysty kóptegen shyǵarmalar jazdy. Onyń kúndelikti tildi qoldanýy bul tildi keńinen qoldanýǵa jáne túsinikti etýge kómektesti.
5. Ýgo Foskolo (1778-1827): ıtalándyq romantızmniń eń yqpaldy qaıratkerleriniń biri Foskolo rıfmalardy, metrlerdi jáne basqa poetıkalyq konvensıalardy qoldanýdy tanymal ete otyryp, qazirgi ıtalán tiliniń tilin qalyptastyrýǵa kómektesti.

Italán tiliniń qurylymy qalaı?

Italán tili-roman tili jáne basqa roman tilderi sıaqty etistikterdiń aınalasynda salynǵan. Onda sózderdiń sýbektıvti-etistik-Obektilik tártibi jáne ótkendi, búgindi jáne bolashaqty bildirý úshin kúrdeli ýaqyt pen kóńil-kúı júıesi bar. Ol kúrdeli núanstary men sózderdiń maǵynasyndaǵy názik aıyrmashylyqtarǵa baılanysty úırenýge bolatyn eń qıyn tilderdiń biri bolyp sanalady.

Italán tilin eń durys jolmen qalaı úırenýge bolady?

1. Basyńyzdy batyryńyz: tildi úırenýdiń eń jaqsy tásili - oǵan múmkindiginshe súńgý. Bul ıtalán tilinde múmkindiginshe kóp estýdi, sóıleýdi jáne oqýdy bildiredi. Italándyq fılmderdi, teleshoýlardy, mýzykany, kitaptardy jáne ana tilinde sóıleıtindermen sóılesýlerdi tabyńyz.
2. Italán gramatıkasynyń negizderin, atap aıtqanda etistik shaqtaryn, zat esim jynysyn jáne esimdik formalaryn bilińiz. Ózińizdi tanystyrý, suraqtar qoıý jáne olarǵa jaýap berý, sondaı-aq emosıalardy bildirý sıaqty qarapaıym áńgimeden bastańyz.
3. Únemi jattyǵý jasańyz: kez-kelgen tildi úırený berilgendik pen tájirıbeni qajet etedi. Italán tilin úırenýge jáne jattyǵýǵa únemi ýaqyt bóletindigińizge kóz jetkizińiz.
4. Resýrstardy aqylmen paıdalanyńyz: ıtalán tilin úırenýge kómektesetin kóptegen resýrstar bar. Onlaın til úırený kýrsyn, sózdikterdi, sózdikterdi jáne aýdıokitaptardy paıdalanyńyz.
5. Motıvasıany saqtańyz: kez kelgen tildi úırený qıyn bolýy múmkin. Ózińizge kishigirim maqsattar qoıyńyz jáne olarǵa qol jetkizgen kezde ózińizdi marapattańyz. Sizdiń jetistikterińizdi atap ótińiz!
6. Kóńil kóterińiz: ıtalán tilin úırený qyzyqty ári jaǵymdy tájirıbe bolýy kerek. Tildik oıyndar oınaý nemese ıtalándyq múltfılmderdi kórý arqyly oqý prosesin qyzyqty etińiz. Siz qanshalyqty tez úırenetinińizge tań qalasyz.

Qyrǵyz tiline aýdarý Qazaqstan men Qytaı shekarasynda ornalasqan Ortalyq Azıa memleketi Qyrǵyzstandaǵy jeke tulǵalar men kásiporyndar úshin tildik kedergiler arqyly qarym-qatynas jasaýdyń mańyzdy quraly bolyp tabylady. Qyrǵyz tilimen tanys emes adamdar úshin bul Qyrǵyzstannyń resmı tili, biraq orys tili de keń taralǵan. Qyrǵyz-túrki tili, ony mońǵol, túrik, ózbek jáne qazaq tilderimen baılanystyrady.

Qujattardy bir tilden ekinshi tilge dál aýdara alatyn kásibı aýdarmashylardyń bolýy Bıznestiń sáttiligi men halyqaralyq qatynastar úshin óte mańyzdy. Qyrǵyz tiline aýdarýdyń kásibı qyzmetteri Qyrǵyzstan turǵyndaryna bir-birin jáne óz shekaralarynan tys álemdi jaqsy túsinýge kómektesý arqyly ártúrli mádenıetter arasyndaǵy baılanys alshaqtyqtaryn joıýǵa kómektesedi.

Qyrǵyz tilindegi aýdarmalar kóbinese zańdy jáne qarjylyq qujattar, sondaı-aq medısınalyq jazbalar, iskerlik kelisimsharttar, marketıńtik materıaldar jáne bilim berý resýrstary sıaqty memlekettik qujattar úshin qoldanylady. Qujattardy nemese veb-mazmundy qyrǵyz tiline nemese odan aýdarý qajet bolǵanda, kásibı aýdarmashylar dáldikti qamtamasyz etý úshin til týraly bilimderin jáne onyń biregeı mádenı kontekstin paıdalanady.

Kásiporyndar kóbinese halyqaralyq marketıńtik strategıalardy ilgeriletý úshin qyrǵyz tiline aýdarma qyzmetterine súıenedi. Lokalızasıalanǵan aýdarymdar kompanıalarǵa jańa naryqtarǵa shyǵýǵa kómektesedi, bul klıenttermen berik qarym-qatynas ornatýdy jáne satylymdy arttyrýdy jeńildetedi. Aýdarmashylar tondaǵy, ádet-ǵuryptaǵy jáne jargondaǵy aıyrmashylyqtardy eskere otyryp, túpnusqa habarlamany dál jetkizýi kerek.

Sonymen qatar, jeke aýdarymdar Qyrǵyzstandaǵy ımıgranttar men bosqyndarǵa jańa mádenıetine ońaı enýge kómektesedi. Ómirlik mańyzdy qujattar men sertıfıkattardyń kásibı aýdarmalary otbasylarǵa densaýlyq saqtaý, bilim berý jáne basqa da negizgi qyzmetterge qol jetkizýdi jeńildetedi.

Qyrǵyz tiline aýdarý iskerlik, bilim berý nemese jeke sebepter boıynsha Qyrǵyzstanda jumys isteıtin nemese turatyn kez kelgen adam úshin óte mańyzdy. Aýdarylǵan qujattardyń durystyǵyna jáne mádenı erekshelikterdiń esebine kepildik berý úshin eldiń mádenıetin túsinetin bilikti aýdarmashyny tabý mańyzdy.

Qaı elderde qyrǵyz tilinde sóıleıdi?

Qyrǵyz tilinde negizinen Qyrǵyzstanda jáne Ortalyq Azıanyń basqa bólikterinde, sonyń ishinde Ońtústik Qazaqstan, Tájikstan, Ózbekstan, Soltústik Aýǵanstan, qıyr batys Qytaı jáne Reseı Respýblıkasynyń shalǵaı aýdandarynda sóıleıdi. Sonymen qatar, Túrkıada, Mońǵolıada jáne Koreı túbeginde etnıkalyq qyrǵyz halqynyń shaǵyn oshaqtary bar.

Qyrǵyz tiliniń tarıhy qandaı?

Qyrǵyz tiliniń uzaq jáne kúrdeli tarıhy bar. Bul Ortalyq Azıanyń proto-túrki tilinen shyqqan shyǵys túrki tili. Bul til týraly eń alǵashqy jazbasha dálelder 8 ǵasyrdan bastap ejelgi túrki alfavıtimen jazylǵan Orhon jazbalarynda kezdesedi.
Qyrǵyz tiline kórshi tilder-uıǵyr jáne mońǵol tilderi qatty áser etti. 16 ǵasyrda qyrǵyz tili ádebı tilge aınaldy, al qyrǵyz tiliniń alǵashqy sózdigi 1784 jyly jazyldy. Til 19 ǵasyrda damı berdi, al 1944 jyly qyrǵyz tili Qyrǵyzstannyń resmı tili boldy.
1928 jyly qyrǵyz tiliniń jazý júıesin standarttaǵan Biryńǵaı alfavıt dep atalatyn belgileý júıesi engizildi. Sodan beri qyrǵyz tili aýyzeki jáne jazbasha túrde damydy. Qazirgi ýaqytta latyn jáne Kırıll alfavıtteri tildiń zamanaýı jazbasha túri úshin qoldanylǵanymen, dástúrli arab qaraǵashtary áli kúnge deıin qyrǵyz tilinde Qasıetti mátinder jazý úshin qoldanylady.
Búginde qyrǵyz tilinde Qyrǵyzstanda, Qazaqstanda, Tájikstanda, Ózbekstanda jáne Qytaıda 5 mıllıonnan astam adam sóıleıdi.

Qyrǵyz tiliniń damýyna eń kóp úles qosqan 5 adamnyń qataryna kim kiredi?

1. Shyńǵys Aıtmatov (1928-2008): qyrǵyzdyń eń uly avtorlarynyń biri retinde tanymal, ol qyrǵyz tilinde birqatar shyǵarmalar jazdy jáne onyń ádebı formasyn damytqan.
2. Sholponbek Esenov (1891-1941): qyrǵyz tiliniń alǵashqy izasharlarynyń biri, ol qyrǵyz tilinde alǵashqy gazet shyǵardy jáne tildiń jazbasha túriniń tanymal jańashyly boldy.
3. Orosbek Toqtoǵazıev (1904-1975): qyrǵyz tiliniń zamanaýı standartty nusqasyn ázirleýdegi taǵy bir mańyzdy tulǵa. Ol kóptegen oqýlyqtar jazdy jáne osy til úshin sóz qoldanýdy damytýǵa kómektesti.
4. Alıchan Ashymqanov (1894-1974): ómirin qyrǵyz tili men dıalektileri týraly zertteýler men maqalalar jazýǵa arnaǵan kórnekti lıngvıs.
5. Ázimbek Beknazarov (1947 - qazirgi ýaqytqa deıin): qyrǵyz tili salasyndaǵy bedel dep sanalatyn, ol tildi jańǵyrtýǵa jáne jańa sózder men jazý stılderin jasaýǵa jaýapty boldy.

Qyrǵyz tiliniń qurylymy qalaı?

Qyrǵyz tili-dástúrli túrde úsh dıalektke bólinetin túrki tili: Soltústik, Ortalyq jáne Ońtústik. Bul aglútınatıvti til, ıaǵnı ol túbir sózderge jurnaqtar qosý arqyly kúrdeli sózderdi quraıdy. Qyrǵyz tilinde jurnaqtarǵa emes, prefıksterge basa nazar aýdarylady, bul oǵan qısyndy qurylym beredi. Sıntaksıstik turǵydan qyrǵyz tili ádette sov (sýbekt-obekt-etistik) bolyp tabylady jáne kóptegen túrki tilderi sıaqty etistik-aqyrly qurylymǵa ıe. Sondaı-aq, tilde ár túrli dybystar nemese ıntonasıalar sózderge múldem basqa maǵyna bere alatyn aıqyn fonematıkalyq aspekt bar.

Qyrǵyz tilin eń durys jolmen qalaı úırenýge bolady?

1. Tildiń negizderin úırenýden bastańyz. Siz qyrǵyz tiliniń negizderimen tanystyratyn kóptegen onlaın nemese betpe - bet kýrstardy taba alasyz. Buǵan negizgi sózdik pen gramatıka, jalpy sóz tirkesteri men negizgi sandar kiredi.
2. Ana tiliniń jazbalaryn tyńdańyz. Qyrǵyz tilinde sóıleıtinderdiń áńgimeleri men jazbalaryn tyńdaý sizge tildiń qalaı sóıleıtinin jaqsy túsinýge kómektesedi.
3. Osy tilde seriktespen sóılesýge mashyqtanyńyz. Qyrǵyz tilinde sóıleıtin adamdy taýyp, onymen osy tilde sóılesýge mashyqtanyńyz. Bul sizdiń sóılesý daǵdylaryńyzdy damytýdyń mańyzdy qadamy.
4. Kitaptar, sózdikter jáne onlaın quraldar sıaqty resýrstardy paıdalanyńyz. Bul tildi úırenýge kómektesetin kóptegen resýrstar bar. Buǵan kitaptar, sózdikter, gramatıkalyq anyqtamalyqtar jáne t.b. kiredi.
5. Kóńil kóterýdi umytpańyz. Tildi úırený qyzyqty bolýy kerek. Fılmderdi kórýge, kitap oqýǵa jáne ana tilindegi is-sharalarǵa ýaqyt bólińiz. Bul oqý prosesin áldeqaıda jaǵymdy jáne paıdaly etedi.