Якут Исландский Кусараш

Якут-тюрк йылме, тушто Россий йӱдвел-эрвелыште пел миллион утла еҥ кутырат. Йылмым шукерте огыл гына официальнын почмаш налынам, ожнысылак якут йылме гыч кусарыме суаплыклан кугу йодмаш уло. Тиде статьяште якут йылмыш кусарымашын кӱлешлыкшым ончена да туддеч поснат, тыгак тиде процесс дене кылдалтше йодыш-влакым каҥашен налына.

Якут йылме Дене Российыште веле огыл, тыгак Монголий гай эллаштат Китай ден Казахстан-влакат ойлат. Тидыже якут йылмыш кусарыме шотышто тӱнямбал йодмаш уло, тыгак эл кӧргыштат лиеш. Якут йылмыш кусарымашын тӱҥ цельже да тудын ӱмбач - тӱҥ паша-тӱҥ калык-влакын общине да интересоватлыме моло вел-влак коклаште кылым куштылемдаш. Кусарымаш тыгак юридический документ, дипломатий соглашений, тунемме материал, тӱшкаувер йӧн да культур йӧн дене кылдалтше материал-влакым да моло документ-влакым пуышаш улыт.

Паша якут йылмыш кусарымашке шумеке, тудын гычат икмыняр кӱлешан проблемым шарнаш кӱлеш. Эн ончычак кутырымо проблеме уло. Мут-влакым каласыме годым якут йылмыште кундемысе диалектын регионысо диалектше шот дене ойыртем уло. Тыгеракын, кусарыше-влаклан тиде кундемысе вариаций-влак дене сайын палыме лияш кӱлеш. Эше ик проблемылан тугай факт шотлалтеш, молан манаш гын, шуко мут кучылтман контекст шот дене икмыняр значениян. Тиде кусарыше-влаклан чын значениян мут але ой-влакым але утларак кӱлешан улмыжым рашемда.

Якут йылмыш кусарыме дене кылдалтше нелылыкым ончыде,тиде процессын кӱлешлыкшым шотлаш кӱлеш. Якут йылме шке шонымыжым почын ойлаш тӱҥалеш гын, якут йылмыш кусарымашын сайлыкше да чын улмыжо утларак кӱлешан лиеш. Сайлыкан кусарымаш-влак культуран диалог ден кыл кучымашым сайлан шотлышашлан кӱлыт, утларакшым тӱҥ общине коклаште, культуржо чӱчкыдын маргализацийлалтеш.

Могай эллаште якут йылме дене ойлат?

Якут йылме дене Российыште, Китай ден Монголий-влак ойлат.

Якут йылмын историйже могай?

Якут йылме-йӱдвел-касвел тюрк йылме-влакын каспий группыштлан кӧра лийше тюрк йылме. Тушто Россий федерацийыште 5000000 еҥ Саха маныт, утларакшым Лена эҥер бассейныште Да тудын вӱдшӧ уке. Якут йылме 14 курым кыдалне икымше литератур деке возен нӧлтшӧ пеш поян литератур историян лиеш. Якут литератур Лишыл Эрвел гыч да Рӱдӧ Азий гыч, тыгак руш писатель ден автор-влакын усталыкыштым виянрак почын ончыктымаште лийын. Якут йылме дене возымо икымше произведенийлаште религий текст-влак лийыныт, тидын шотыштак Коран ден легенде гыч юсуфа да Зуйха нерген легендым кусарыме.
Якут йылме дене возымо икымше оригинальный произведений-влак 19 курым мучаште лийыныт: почеламут, ойлымаш да роман-влак, якут калыкын кече еда илышыж нерген каласкалыше ойлымаш-влак. Якут писатель-влакат шке произведенийыштышт утларак кумда теме-влакым, колонизизм ваштареш кучедалме гай, сибирьысе культурын илыш-йӱлаже да регионысо пызырналт илыше калык-влакын неле положенийыштым шымлаш тӱҥалыныт. 1920-1930 ийыште якут йылме сылнымут ренессансым эртарен, Юрий Чегерев, Анатолий Удыр, Геннадий Титов Да Иван Тазетдинов Гай писатель-Влакын вуйлатыме Пашаштым вуйлатен. Тиде жапыште якут йылме дене савыктыме книга чот кугемын, тыгак тиде йылмым виктер да административ документлаште кучылтмаш кугемын.
Таче якут йылме тудын носитель - влак коклаште уэш ылыжеш, тушто икмыняр у газет ден журнал лектеш. Тыгак якут йылмым Россий деч ӧрдыжтӧ шымлаш оҥай кушкеш, икмыняр университет тиде йылме дене курсым темлат.

Кӧ топыш пура-5 еҥ якут йылмым вияҥдымашке эн кугу надырым пыштыше?

1. Юрий Николаевич Виноградов-лингвист – историй да филолог; 2. Степан Георгиевич Отро-якут поэт, драматург, прозаик да кусарыше; 3. Олег Михайлович Беляев-якут литературовед ден публицист; 4. Лилий Владимировна Багутдинова-якут фольклорист; 5. Акулина Павловна-диалектологийым лексикограф да шымлыше.

Якут йылмын структуржым кузе ыштыме?

Якут йылме тюрк йылме ешыш пура да Йӱдвел-эрвел группын ужашыже лиеш. Тиде агглютинатив йылме, мом ончыкта, тудо у значенийым да формым ыштышашлан мутым ешараш лиеш. Якут йылме кӱкшӱ флекс дене ойыртемалтеш,мут шке формыжым предложенийыште кучылталтме семынак вашталта. Лӱм мут, олмештыш мут, пале мут да глагол-влак шкеныштын формыштым контрекст шот дене ончыкташ йӧршешлан чыштырат.

Кузе якут йылмым утларак сай йӧн дене тунемаш?

1. Якут йылме але инструкторлан тунемме книган экземпляржым налза. Тиде материаллаште кондымо урокым шымлымаш-йылмым саемдыме годым тунем шуаш сай йӧн.
2. Ойлымаште да аудиторийыште практиковатлыза. Кеч - могай йылмым тунемаш-практиковатлаш, садлан практиковатлаш лийме йолташыжым муаш тыршыза.
3. Якут йылме дене возымо материалым лудса. Тиде тыланда йылмын структуржым да грамматикыжым умылаш полша.
4. Якут-влакын культурышт да историйышт дене палыме лийза. Те еҥ-влак нерген да нунын илыш-йӱлаштым утларак паледа гын, тиде тыланда йылмым утларак умылаш полша.
5. Якут ЕШЫМ ончыза да колыштса. Онайн-ресурс шуко уло, тидын шотыштак радиопрограмме да телеото-влак, нуно тиде йылме дене пайдаланаш лийме улыт.
6. Якутий Дек Мийыза. Жапым регионышто эртарымеке, йылмыш возаш да йылме носитель-влак дене кутыраш йӧным муыда.

Исландский-тымарте тӱняште кутырымо ик акрет йылме-влак кокла гыч иктыже, тудат курым-курым дене исланд калыкын культуржым да шке шотан улмыжым рашемдаш полшен. Тыгеракын, исландский йылмыш кусарыме пашам ӱшанлын да чын службо дене кутырен келшыше кеч-кӧланат келшыман.

Исландский гыч профессиональный кусарыше-влак йылмысе норвежский йылмылан кӧра моткоч неле задаче лийын кертеш, но исланд йылме тыгаяк, но туманлыше моло йылме деч, швед да норвежский деч ойыртемалтеш. Диалект тыгак Исландийын тӱрлӧ регионыштыжо варьклалт кертеш, тидыже тудым йылмын нумалшыжлан эше утларак нелым ышта. Сай кусарыше текстын ик букван значенийжым веле огыл, тыгак кеч-могай культур але региональный контекстымат кусарен кертме нерген тургыжлана.

Пытартыш ийлаште исландский кусарымашын профессионал суаплыкшо утыр вияҥеш. Кусарыме Бюро кызыт исланд аудиторий дене, документ да веб-сайт семын, тыгак аудиовизуал формо дене, видео да аудиовизуал формо дене кутырен келшаш полшышо суаплыкым темлат. Тыгай суаплык тӱнямбал кӱкшытыштӧ пашам ыштыше компаний-влаклан поснак кӱлешан, тушто чын кусарымаш кӱлеш.

Туге гынат исланд йылме гыч кусарыме шотышто профессионал суаплыкат тыгак кӧлан информацийым исланд йылмылан але тудын деч кусараш кӱлмӧ чылалан пайдале. Мутлан, исланд йылме дене возымо книга ден рукопись-влак утларак кумда аудиторийлан кусаралт кертыт. Тыгеракын, ирландысе произведений-влак исланд йылмын нумалше-влаклан пуалт кертыт, нуно литератур, увер да идей дене пайдаланаш йӧным ыштат.

Чумыр налмаште, профессионал суаплыклан, исланд йылме гыч кусарыме шотышто профессионал суаплыклан руш йылме ден глобальный аудиторийын носитель-влак коклаште шулдакан кыл йӧным ыштат. Тыгеракын, тиде суаплык исланд аудиторий дене пайдалын кутырен келшыше кеч-могай еҥланат кӱлешан.

Могай эллаште исланд йылме дене ойлат?

Исланд йылмыште лач Исландийыште гына ойлат, но палат: Йӱдвел Америка гыч южо иммигрантше-влак тудым кокымшо йылме шотеш кучылтыт.

Исланд йылмын историйже могай?

Исланд йылме-тиде северман йылме, кудыжо акрет гандинавский дене чак кылдалтын, туштыжо исландец-влак 9 курым годсек кутырат. Тиде икымше гана кугезе александрандинавский йылме дене возымо исландский сагерыште аралалтын.
14 курымлан исландский Исландийын доминироватлыше йылмыже дене доминироватлалтше лийын да акрет годсо голландский вож-влак деч у грамматикым да мут запасым вияҥден, торлаш тӱҥалын. Тиде процесс 1550 ийыште Россий Федерацийыште доминироватлалтше датский ден немыч йылме-влакын религий текстыштым иземдымашке конден, тудым курымешлан весемден.
19 курымышто Исландий англичан да датский йылме гыч южо мутым индустриализацийлаш тӱҥалын да кусарен. Йылмым стандартизацийлыме шотышто движений 20 курым тӱҥалтыште, 1907-1908 ийлаште права шотышто икымше реформо дене тӱҥалын. Тиде 1908 ийыште ик стандартный исленск йылмым (исленск) ышташ конден, умбакыже реформо лийын.
20-шо курым мучаште йылме эше кугу вашталтыш лийын, тидын годым технологий дене кылдалтше кызытсе мут ден термин-влакым пуртымо, тыгак финин движенийым сӱретлаш гендерно нейтралле терминым пуртымо. Таче исланд йылме вияҥеш да тугак моло семын кодеш, эркын-эркын у мут-влакым ешара, культур ден йырым-йырысе йырвелым волгалтара.

Исланд йылмым шымлымашке эн кугу надырым пыштыше 5 еҥ пура?

1. Мнрри - 1178-1241): легендарный исланд поэт, историй да политике, тудын творчествыже исланд йылме да литературлан келге влиянийым ыштен.
2. Йонас Халлгримсон (1807-1845): тудым тенийысе исланд поэт чӱчкыдын маныт. Тудын лирике произведенийже-влак кызытсе исланд йылмым паленыт да у термин-влакым пуртеныт.
3. Йон Арнасон (1819-1888): исландский учёный, тудыжо 1852 ийыште руш йылмын икымше иктешлыше мутержым ыштен да савыктен.
4. Эйн Бенедитсон (1864-1940): кумдан палыме исланд писатель ден поэт, кызытсе исландский литературым чумыраш полшышо да умбакыже калык культурын элементше-влакым кондышо поэт.
5. Фон Сек (1861-1951): тугай немыч лингвист, кудыжо исланд йылмым эн ончыч возен да исланд йылмым моло герман йылме дене таҥастарен.

Исланд йылмын структуржым кузе ыштыме?

Исланд йылме-тиде акрет годсекандинавский, скандинавский посёлко-влакын йылмышт гыч лийше йӱдвел герман йылме. Йылмын структурыжо германийысе вожшым ончыкта; тушто субъект-глагол-объект-влакын мут радамышт, тыгак флектив морфологий кучылталтеш. Тудын тыгак кум урлык (пӧръеҥ, ӱдырамаш да кыдалаш) да ныл падеж (лӱм мут, аклыше, дательный да родительный падеж) уло. Тушто тыгак грамматике кокытеланымаш уло, тудыжо исландский лӱм мут, глагол да пале мут-влакын кок тӱрлӧ форман улмыштым да шуко чотым ончыкта. Тылеч посна склонений исланд йылмыште шаралтын да числа, падеж, рашемдыме да кучемым ончыктышашлан кучылталтеш.

Кузе исланд йылмым утларак чын йӧн дене тунемаш?

1. Налза тунемаш обязательствым: Решитлыза, мыняр жапым те йылмым тунемме пашалан пуынеда, да тидын нерген шкендам пӧлеклыза. Шке ончыкыда реалист цельым шындыза, мутлан, кажне кечын у мутым але грамматике правилым тунемаш але кажне кечын исланд йылме дене книга гыч страницым лудаш тыршаш.
2. Лач тыланда келшыше ресурсым муза: Интернетыште моткоч шуко ресурс уло, нуным те туныктымо опытдам саемдышашлан кучылтын кертыда. Можыч, йылмым грамматике структурлан тӱҥ шекланымашым ойырыман да аудиовозаписьым але аудиовозаписьым кучылташ пайдале лиеш ыле.
3. Йылме дене инанымашым муаш да пален налаш манын, эреак практиковатлыза. Те онлайн-занятийыш возалт кертыда ыле, исландский мутланыше онлайным муаш але йолташ-влак дене ӱчашаш.
4. Исланд культурыш грузитлыза: исландский фильм ден телепередачым, исландский книга ден журналым лудмаш, тыгак исландский культур мероприятийлашке коштмаш - чыла тиде йылме да культур дене палыме лияш пеш сай йӧн.
5. Йылмыдам тунеммаш тыгай кумыл дене куандарышаш! Икмыняр исландский скорогорокым кочкын ончыза да идейым, але веселитлыза, онлайн-модыш дене модын колтыза.