Чӑвашла Африканс Куҫар

Чӑвашла куҫару, чӑваш транслитерацийӗ пекех паллӑ, - чӑвашла хутшӑнма усӑ куракан ятарлӑ куҫару форми. Ҫак чӗлхе Раҫҫейпе Украинӑн хӑш-пӗр районӗсенче пурӑнакан чӑваш халӑхӗшӗн тӑван чӗлхе пулса тӑрать. Ку вӑл тӗрӗк чӗлхисенчен пӗри, унта миллион ытла ҫын калаҫать, куҫару валли кирлӗ чӗлхе тӑвать.

Чӑваш чӗлхинчен е ун ҫине тӗрӗс куҫарас тесен транслитерацин кӑткӑс формисене пурнӑҫри пӗлтерӗшлӗ. Ҫакӑ чӑваш алфавит латин алфавитӗнчен уйрӑлса тӑнипе ҫыхӑннӑ, вӑл ытларах европӑри чӗлхесемшӗн усӑ курать. Ҫавна пула Кириллла саспаллисемпе ҫырнӑ Сӑмахсем, А, Б, К, У, вӗсен латинла эквиваленчӗсене улӑштармалла, вулакана ӑнланмалла пултӑр.

Чӑвашла куҫару процесӗ темиҫе тапхӑра кӗртет. Пӗрремӗшӗнчен, тӑлмачӑн пуҫламӑш чӗлхене те, тӗллевлӗ чӗлхене те лайӑх пӗлмелле. Вӗсен предложени тытӑмне, пуҫламӑш чӗлхе пӗлтерӗшне тата калӑпӑшне ӑнланмалла. Унтан вӗсем ҫакна тӗллевлӗ чӗлхепе тӗрӗс калама пултараҫҫӗ, тӗллевлӗ чӗлхе сӗнӗвӗсен грамматика правилисемпе структурине шута илсе.

Куҫару пӗтсен тӑлмачӑн куҫарнӑ версипе оригиналлӑ текста тӗплӗн танлаштармалла. Ку куҫару тӗп-тӗрӗс те тӗп-тӗрӗс пӗлтерессе шантарать. Тӑлмачӑ та, кирек мӗнле культурӑллӑ ссылкӑсене тата жаргонла сӑмахсене куҫарнине тӗрӗслес тесе, малашнехи тӗрӗслевсемшӗн яваплӑ.

Чӑваш чӗлхине вӗренес текенсемшӗн онлайн университетсенче те юрӑхлӑ тӗрлӗ курс пур. Анчах та чӗлхене вӗренни чӑвашла тӗплӗ куҫарӑва тивӗҫтерейменнине ӑнланни пӗлтерӗшлӗ. Транслитаци йӗркине нумай ҫул хушши практикӑра тата хӑйсене шеллемесӗр ӗҫленипе ҫеҫ алла илме пулать.

Пӗтӗмӗшпе илсен, чӑвашла куҫару - питӗ кирлӗ хӑнӑху, эсир чӑваш халӑхӗпе хутшӑнас тетӗр пулсан, ӑна алла илмелле. Тӗрӗс майсемпе пӗлӳсем вӑхӑтӗнче ку вӑхӑт нумай йышӑнма пултарать, анчах усӑ кӳме пултарать.

Хӑш ҫӗршывсенче чӑвашла калаҫаҫҫӗ?

Чӑвашла ытларах Раҫҫей Чӑваш Республикинче, ҫавӑн пекех Раҫҫейри, Тутарстанри Тата Удмуртири хӑш-пӗр районсенче, Ҫавӑн пекех Казахстанра Тата Украинӑра калаҫаҫҫӗ.

Чӑваш чӗлхи историйӗ мӗнле?

Чӑваш чӗлхи - Раҫҫей Федерацийӗнче 1,5 миллиона яхӑн ҫын калаҫакан тӗрӗк чӗлхи. Вӑл тӗрӗк чӗлхисен хӑяр турачӗн пӗртен-пӗр представителӗ. Ку чӗлхепе историсем ытларах раҫҫей Атӑлҫи тӑрӑхӗнче вырнаҫнӑ Чӑваш Ен Республики пулса тӑракан районсенче калаҫнӑ.
Чӑваш чӗлхин документлӑ историне 13 ӗмӗрччен йӗрлесе тупма пулать, ҫитменнине чи ир асӑннисене 14-15 ӗмӗр алҫырӑвӗсенче тупнӑ. Ҫак алҫырусенчен нумайӑшӗ чӗлхе вӑхӑт иртнӗҫемӗн чылай улшӑнусем тӳснине ҫирӗплетсе параҫҫӗ. 15 ӗмӗрте чӑваш чӗлхи кӳршӗри тутар чӗлхипе ылтӑн Ордӑн вӑйлӑ витӗмӗпе пулнӑ, ӑна старотатар алфавитӗпе ҫырнӑ.
18-мӗш ӗмӗрте чӑваш алфавитне вырӑс ученӑйӗ Семен Ремезов тунӑ, вӑл ӑна кириллицӑра никӗсленӗ. Ҫак ҫӗнӗ алфавитпа 19 ӗмӗр пуҫламӑшӗнче пӗрремӗш пичетленӗ чӑваш кӗнекисене тума усӑ курнӑ. 19 ӗмӗр вӗҫнелле чӑваш чӗлхине Раҫҫей империйӗн официаллӑ чӗлхи тесе йышӑннӑ, ҫак тапхӑрта тӗрлӗ литература произведенийӗсем йӗркеленӗ.
Чӑвашла пирӗн кунсенче те калаҫаҫҫӗ, Ҫавӑн пекех Чӑваш Енри хӑш-пӗр шкулсенче те вӗрентеҫҫӗ. Ҫавӑн пекех раҫҫейре те, ют ҫӗршывсенче те чӗлхене упрас тата сарас енӗпе хастар вӑй хураҫҫӗ.

Чӑваш чӗлхине аталантарас ӗҫе пысӑк тӳпе хывнӑ топ-5 ҫынна кам кӗрет?

1. Михаил Васильевич Яковлев - чӑваш патшалӑх педагогика университечӗн профессорӗ, чӑваш чӗлхин пӗрремӗш комплекслӑ грамматикине туса хатӗрленӗ.
2. Яков Костюков-лингвист тата Чӑваш патшалӑх педагогика университечӗн профессорӗ, нумай ӗҫ редакциленипе тата пичетленипе чӗлхине ҫӗнетес ӗҫе хӑйӗн тӳпе хывнӑскер.
3. Николай Зиберов - латинла графикӑна чӑвашла кӗртес ӗҫе пысӑк тӳпе хывни.
4. Василий Песков – 1904 ҫулта чӑваш чӗлхипе пӗрремӗш шкул учебникӗ туса хунӑ педагог.
5. Олег Бессонов – чӑваш чӗлхин тӗрлӗ диалекчӗсене пӗрлештерес тӗлӗшпе ӗҫленӗ хальхи стандартлӑ чӑваш чӗлхине туса хатӗрлес тӗлӗшпе витӗмлӗ фигура.

Чӑваш чӗлхи структури мӗнле йӗркеленнӗ?

Чӑваш чӗлхи тӗрӗк чӗлхисен ҫемйине тивет. Ку агглютинативлӑ чӗлхе, вӑл сӑмахсем тӗп сӑмах ҫумне темиҫе приставкӑсемпе суффикс хушнипе йӗркеленнине пӗлтерет. Сӑмах йӗрки, яланхи пекех, субъект-глагол, пуплевӗшсен ӑшӗнчи сӑмахсен ирӗклӗ йӗркипе. Чӗрчунсем икӗ пая пайланаҫҫӗ, число, падеж тата паллӑ тума класс суффиксӗсемпе усӑ кураҫҫӗ. Глаголсем тивӗҫлӗ сӗнӳсемпе килӗшеҫҫӗ те вӑхӑтпа анспекта кура вырнаҫаҫҫӗ.

Чӑваш чӗлхине тӗрӗс меслетпе мӗнле вӗренмелле?

1. Алфавит, произведени тата база грамматики йышши чӗлхе никӗсӗсене вӗренме тытӑнӑр. Онлайн-ресурссем пур ун пеккисем. Chuvash.org е Chuvash.eu ку сире пулӑшма пултарать.
2. Чӗлхе йӑтса ҫӳрекенсемпе тата сӗнӳ тӗслӗхӗсемпе усӑ курӑр, калаҫу сӑмахӗсен тата пуплевсен никӗсне хӑвӑрт туса хурӑр. Радиопрограммӑсене итлӗр те чӑвашла фильмсемпе телеграммӑсене пӑхӑр. Таркӑнрах пулас тата унта хӑвна хӑтлӑрах туйас тесе, чӗлхене вӗренӗр.
3. Эсир чӗлхе йӑтса ҫӳрекенсемпе, е хӑвӑрпа, е онлайн-форумсенче мӗн вӗреннине практиклӗр. Ку сире вырӑнти нюанссене тупса культура ҫинчен кӑтарту илме пулӑшӗ.
4. Хӑвӑрӑн словарь запасне тата грамматикӑна лайӑхлатас тесе кӗнекесемпе хаҫатсене чӑвашла вулӑр. Эсир мӗн чухлӗ ытларах вулатӑр, сирӗн ӑнлану тата грамматика ҫавӑн чухлӗ лайӑхрах пулӗ.
5. Юлашкинчен, чӑвашла текстсем ҫырнӑ пек ӗҫ-хӗл тӗсӗсемпе вӗрентме, чӑваш онлайн-форумӗсене хутшӑнма тата экзаменсене хатӗрленме хушӑр. Ку сире чӗлхене ҫирӗп тытма пулӑшать.

Африканс-чӗлхе , ун ҫинче ытларах Кӑнтӑр Африкӑра, Намибире тата Ботсванра 7 миллион ҫынна яхӑн калаҫаҫҫӗ. Ку чӗлхе голланди чӗлхинчен тухнӑ пирки унӑн хӑйне евӗрлӗ характеристикӑсем нумай, ҫакӑ акӑлчанла куҫарма йывӑрлатать.

Чӗлхе голландипе тачӑ ҫыхӑннӑ пирки африканс ҫине куҫарни пӗр сӑмаха теприн ҫине куҫарнинчен нумайрах ыйтать, мӗншӗн тесен нюанссемпе стилизмлӑ элементсем нумай, вӗсене шута илмелле. Сӑмахран, голланди чӗлхинче палӑртнӑ урай пирки калакан местоименисемпе усӑ кураҫҫӗ, африканс ун пек тумасть; кунсӑр пуҫне голландири чӗрчунсем тӗп саспаллинчен ҫырӑнаҫҫӗ, африканс ун пек тумасть.

Африканс акӑлчанла куҫарас кӑткӑслӑх ҫумне, икӗ ҫӗршыв хушшинче культура уйрӑмлӑхӗсем нумай, вӗсем сӑпайлӑхпа ӑнлану ыйтаҫҫӗ. Ҫак нюанссене ӑнланса ҫеҫ тӑлмач хӑйне евӗрлӗ текст пӗлтерӗшне чӑннипех ӑнланса илме пултарать.

Африканс ҫине куҫарнӑ чухне икӗ чӗлхепе тата культурӑпа палланӑ квалификациллӗ тӑлмачӑпа усӑ курмалла. Ку тӗрӗс, ҫавӑн пекех саккун ыйтӑвӗсемпе килӗшӳллӗн, мӗншӗн тесен автор прави ҫинчен калакан саккун.

Африканспа ӗҫре ҫӗнӗ ҫынсемшӗн чӗлхене тӗп - тӗрӗс пӗлни кирлӗ. Профессиллӗ тӑлмачӑ чӗлхен грамматика структурипе, калаҫу ҫаврӑнӑшӗсемпе тата идиомӗсемпе паллашмалла, ҫакӑ вӗсенчен хӑш - пӗрисем ҫеҫ.

Техника докуменчӗсем е юридически контрактсем пек кӑткӑс куҫарусемшӗн переводчиксен командине тӗрӗс те йӗркеллӗн пурнӑҫлама час-часах усӑллӑ пулать.

Африканс ҫине куҫарас Процесс малтанлӑха кӑткӑс пек туйӑнма пултарать, анчах тӗрӗс инструментсемпе пӗлӳсем пулсан ӑна самаях ҫӑмӑл пурнӑҫлама пулать. Африканс та, акӑлчан чӗлхисене те пӗлекен профессиллӗ тӑлмача тара тытса, эсир акӑлчанла куҫарусен тӗрӗслӗхӗпе пахалӑхне тивӗҫтерӗр.

Хӑш ҫӗршывсенче африканс чӗлхипе калаҫаҫҫӗ?

Африкансра ытларах Кӑнтӑр Африкӑпа Намибире, Ботсванра, Зимбабвӑра, Замбире тата Анголӑра ҫӳрекен пӗчӗк ушкӑнсемпе калаҫаҫҫӗ. Ун ҫинче Австралинче, Пӗрлешӳллӗ Штатсенче, Германире тата Нидерландсенче экспатриантсен чылай пайӗ калаҫать.

Африканс чӗлхин историйӗ мӗнле?

Африканс чӗлхи вӑрӑм та кӑткӑс истори. Ку голландири Ост-Инди компанийӗ территорире голландири Капск колонийӗ тесе ят панӑ голландири ост-Инди компанийӗнчен куҫса килнӗ кӑнтӑрти африкӑри чӗлхе. Капск колонинче голланди поселенецӗсем голланди чӗлхипе хутшӑну чӗлхипе усӑ курнӑ чухне вӑл хӑйӗн тымарӗсемпе 17 ӗмӗрте тухса каять. Вӑл голланди чӗлхин диалекчӗсенчен аталаннӑ, унта кейп-датч ятлӑ ҫынсем калаҫнӑ. Унта малай, португал, нимӗҫ, француз чӗлхисен, кои тата бантсен витӗмӗ пур.
Малтан ку чӗлхене "капски голландски" е "кухня голландски"тенӗ. Ӑна 1925 ҫулта никама пӑхӑнман чӗлхепе официально йышӑннӑ. Унӑн аталанӑвне икӗ тапхӑра уйӑрма пулать: чӗлхе форми тата ҫыру форми.
Хӑйӗн аталанӑвӗн пуҫламӑш тапхӑрӗсенче африканс лутра социаллӑ статуспа ассоциациленӗ, ҫакӑ вӑл тӗттӗмлӗх палли пулса тӑнӑ. Вӑхӑт иртнӗҫемӗн ку улшӑнчӗ, африканс вара 1960-мӗш ҫулсенче апартеида хирӗҫ хускану тунӑ чухне пӗртанлӑх чӗлхи пек пӑхма пуҫларӗ.
Паян африкансра Кӑнтӑр Африкӑпа Намибири 16 миллион ытла ҫын калаҫать, Вӑл Кӑнтӑр Африкӑра 11 официаллӑ чӗлхерен (ҫавӑн пекех факультативлӑ чӗлхе) пӗри шутланать. Кӑнтӑр Африкӑн чиккисенче Те Ҫак чӗлхепе Австралинче, Пӗрлешӳллӗ Штатсемпе Бельгисенче калаҫаҫҫӗ. Кунсӑр пуҫне, хӑш-пӗр авторсем голланди орфографийӗпе усӑ курма кӑмӑллаҫҫӗ пулин те, чӗлхене час-часах латин алфавитӗпе усӑ кураҫҫӗ.

Африканс чӗлхине вӗренес ӗҫе пысӑк тӳпе хывнӑ топ-5 ҫынна кам кӗрет?

1. Ян Кристиан Сматс (1870-1950): Вӑл кӑнтӑр африкӑри паллӑ патшалӑх деятелӗ, африкансра литература аталантарас тата пурнӑҫри пур аспектра та чӗлхене сарас ӗҫре пысӑк вырӑн йышӑнса тӑнӑ.
2. С.Ж. дю Туа (1847-1911): "африканс ашшӗ" ӑна Кӑнтӑр Африкӑра официаллӑ йӗрке пулса тӑрас ӗҫе пысӑк тӳпе хывнӑшӑн паллӑ.
3. Д.Ф. Малан (1874-1959): Вӑл Кӑнтӑр Африкӑн пӗрремӗш премьер-министрӗ пулнӑ, ӑна официаллӑ йышӑну 1925 ҫулта африканс официаллӑ чӗлхепе ҫыраҫҫӗ.
4. Т.В. Мофокенг (1893-1973): вӑл паллӑ педагог, поэт, писатель тата оратор Пулнӑ, вӑл литературӑна африканс ҫине аталантарма тата куҫарса пыма пулӑшнӑ.
5. К.П. Хугенхаут (1902-1972): вӑл африкансри литература пионерӗсенчен пӗри шутланать, мӗншӗн тесен сӑвӑсем, пьесӑсем, калавсем, романсем ҫырать, вӗсем африкансри хальхи литературӑна вӑйлӑ витӗм кӳнӗ.

Африканс чӗлхин тытӑмӗ мӗнле йӗркеленнӗ?

Африканс чӗлхи ансат, тӳрӗ тытӑмлӑ. Вӑл голланди чӗлхинчен килет, унӑн нумай уйрӑмлӑхӗсене уйӑрса тӑрать. Африкансӑн грамматика йӑхӗ ҫук, икӗ глагол вӑхӑтӗпе ҫеҫ усӑ курать те шаблонсен база наборӗпе глаголсене ӗҫлеттерет. Кунта та флексисем сахал, сӑмахсенчен нумайӑшӗ падежсемпе числасемшӗн пӗр формӑллӑ.

Африканс чӗлхине тӗрӗс меслетпе мӗнле вӗренмелле?

1. Грамматика никӗсӗсемпе паллашма тытӑнӑр. Грамматика урокӗсене ирттерекен онлайн-ресурссем нумай, е эсир ӗҫе тытӑнма пулӑшакан кӗнекесем е ытти материалсем туянма пултаратӑр.
2. Аудиторин хӑнӑхӑвӗсене, фильмсене, телешоу тата радиопрограммӑсене африканс ҫине пӑхса тишкерӗр. Ҫакӑ сире сӑмах-юмах, ҫавӑн пекех сӑмах-юмах ытларах вӗрентме пулӑшать.
3. Африканс ҫине ҫырнӑ кӗнекесене, хаҫатсемпе журналсене вулӑр. Ҫакӑ сире чӗлхе ҫинчен ытларах пӗлме тата грамматикӑпа тата произведенипе хӑнӑхма пулӑшӗ.
4. Чӗлхе йӑтса ҫӳрекенсемпе калаҫас тесе, африкансри калаҫӑва хутшӑнӑр. Ҫакӑ сире ытти ҫынсемпе хутшӑннӑ чухне хӑвна шанчӑклӑрах туйма пулӑшать.
5. Ҫӗнӗ сӑмахсемпе пуплевсене вӗренме пулӑшакан карточкӑсемпе тата приложенисемпе усӑ курӑр. Ку питӗ лайӑх меслет сирӗн регулярлӑ вӗренӳ занятийӗсем хушса хурас.
6. Май пулсан, чӗлхе курсне ҫӳрӗр. Структура занятийӗсене ҫӳрени чӗлхене лайӑхрах ӑнланма тата ытти вӗренекенсемпе практикациленме пултарать.