Чӑвашла Французла Куҫар

Чӑвашла куҫару, чӑваш транслитерацийӗ пекех паллӑ, - чӑвашла хутшӑнма усӑ куракан ятарлӑ куҫару форми. Ҫак чӗлхе Раҫҫейпе Украинӑн хӑш-пӗр районӗсенче пурӑнакан чӑваш халӑхӗшӗн тӑван чӗлхе пулса тӑрать. Ку вӑл тӗрӗк чӗлхисенчен пӗри, унта миллион ытла ҫын калаҫать, куҫару валли кирлӗ чӗлхе тӑвать.

Чӑваш чӗлхинчен е ун ҫине тӗрӗс куҫарас тесен транслитерацин кӑткӑс формисене пурнӑҫри пӗлтерӗшлӗ. Ҫакӑ чӑваш алфавит латин алфавитӗнчен уйрӑлса тӑнипе ҫыхӑннӑ, вӑл ытларах европӑри чӗлхесемшӗн усӑ курать. Ҫавна пула Кириллла саспаллисемпе ҫырнӑ Сӑмахсем, А, Б, К, У, вӗсен латинла эквиваленчӗсене улӑштармалла, вулакана ӑнланмалла пултӑр.

Чӑвашла куҫару процесӗ темиҫе тапхӑра кӗртет. Пӗрремӗшӗнчен, тӑлмачӑн пуҫламӑш чӗлхене те, тӗллевлӗ чӗлхене те лайӑх пӗлмелле. Вӗсен предложени тытӑмне, пуҫламӑш чӗлхе пӗлтерӗшне тата калӑпӑшне ӑнланмалла. Унтан вӗсем ҫакна тӗллевлӗ чӗлхепе тӗрӗс калама пултараҫҫӗ, тӗллевлӗ чӗлхе сӗнӗвӗсен грамматика правилисемпе структурине шута илсе.

Куҫару пӗтсен тӑлмачӑн куҫарнӑ версипе оригиналлӑ текста тӗплӗн танлаштармалла. Ку куҫару тӗп-тӗрӗс те тӗп-тӗрӗс пӗлтерессе шантарать. Тӑлмачӑ та, кирек мӗнле культурӑллӑ ссылкӑсене тата жаргонла сӑмахсене куҫарнине тӗрӗслес тесе, малашнехи тӗрӗслевсемшӗн яваплӑ.

Чӑваш чӗлхине вӗренес текенсемшӗн онлайн университетсенче те юрӑхлӑ тӗрлӗ курс пур. Анчах та чӗлхене вӗренни чӑвашла тӗплӗ куҫарӑва тивӗҫтерейменнине ӑнланни пӗлтерӗшлӗ. Транслитаци йӗркине нумай ҫул хушши практикӑра тата хӑйсене шеллемесӗр ӗҫленипе ҫеҫ алла илме пулать.

Пӗтӗмӗшпе илсен, чӑвашла куҫару - питӗ кирлӗ хӑнӑху, эсир чӑваш халӑхӗпе хутшӑнас тетӗр пулсан, ӑна алла илмелле. Тӗрӗс майсемпе пӗлӳсем вӑхӑтӗнче ку вӑхӑт нумай йышӑнма пултарать, анчах усӑ кӳме пултарать.

Хӑш ҫӗршывсенче чӑвашла калаҫаҫҫӗ?

Чӑвашла ытларах Раҫҫей Чӑваш Республикинче, ҫавӑн пекех Раҫҫейри, Тутарстанри Тата Удмуртири хӑш-пӗр районсенче, Ҫавӑн пекех Казахстанра Тата Украинӑра калаҫаҫҫӗ.

Чӑваш чӗлхи историйӗ мӗнле?

Чӑваш чӗлхи - Раҫҫей Федерацийӗнче 1,5 миллиона яхӑн ҫын калаҫакан тӗрӗк чӗлхи. Вӑл тӗрӗк чӗлхисен хӑяр турачӗн пӗртен-пӗр представителӗ. Ку чӗлхепе историсем ытларах раҫҫей Атӑлҫи тӑрӑхӗнче вырнаҫнӑ Чӑваш Ен Республики пулса тӑракан районсенче калаҫнӑ.
Чӑваш чӗлхин документлӑ историне 13 ӗмӗрччен йӗрлесе тупма пулать, ҫитменнине чи ир асӑннисене 14-15 ӗмӗр алҫырӑвӗсенче тупнӑ. Ҫак алҫырусенчен нумайӑшӗ чӗлхе вӑхӑт иртнӗҫемӗн чылай улшӑнусем тӳснине ҫирӗплетсе параҫҫӗ. 15 ӗмӗрте чӑваш чӗлхи кӳршӗри тутар чӗлхипе ылтӑн Ордӑн вӑйлӑ витӗмӗпе пулнӑ, ӑна старотатар алфавитӗпе ҫырнӑ.
18-мӗш ӗмӗрте чӑваш алфавитне вырӑс ученӑйӗ Семен Ремезов тунӑ, вӑл ӑна кириллицӑра никӗсленӗ. Ҫак ҫӗнӗ алфавитпа 19 ӗмӗр пуҫламӑшӗнче пӗрремӗш пичетленӗ чӑваш кӗнекисене тума усӑ курнӑ. 19 ӗмӗр вӗҫнелле чӑваш чӗлхине Раҫҫей империйӗн официаллӑ чӗлхи тесе йышӑннӑ, ҫак тапхӑрта тӗрлӗ литература произведенийӗсем йӗркеленӗ.
Чӑвашла пирӗн кунсенче те калаҫаҫҫӗ, Ҫавӑн пекех Чӑваш Енри хӑш-пӗр шкулсенче те вӗрентеҫҫӗ. Ҫавӑн пекех раҫҫейре те, ют ҫӗршывсенче те чӗлхене упрас тата сарас енӗпе хастар вӑй хураҫҫӗ.

Чӑваш чӗлхине аталантарас ӗҫе пысӑк тӳпе хывнӑ топ-5 ҫынна кам кӗрет?

1. Михаил Васильевич Яковлев - чӑваш патшалӑх педагогика университечӗн профессорӗ, чӑваш чӗлхин пӗрремӗш комплекслӑ грамматикине туса хатӗрленӗ.
2. Яков Костюков-лингвист тата Чӑваш патшалӑх педагогика университечӗн профессорӗ, нумай ӗҫ редакциленипе тата пичетленипе чӗлхине ҫӗнетес ӗҫе хӑйӗн тӳпе хывнӑскер.
3. Николай Зиберов - латинла графикӑна чӑвашла кӗртес ӗҫе пысӑк тӳпе хывни.
4. Василий Песков – 1904 ҫулта чӑваш чӗлхипе пӗрремӗш шкул учебникӗ туса хунӑ педагог.
5. Олег Бессонов – чӑваш чӗлхин тӗрлӗ диалекчӗсене пӗрлештерес тӗлӗшпе ӗҫленӗ хальхи стандартлӑ чӑваш чӗлхине туса хатӗрлес тӗлӗшпе витӗмлӗ фигура.

Чӑваш чӗлхи структури мӗнле йӗркеленнӗ?

Чӑваш чӗлхи тӗрӗк чӗлхисен ҫемйине тивет. Ку агглютинативлӑ чӗлхе, вӑл сӑмахсем тӗп сӑмах ҫумне темиҫе приставкӑсемпе суффикс хушнипе йӗркеленнине пӗлтерет. Сӑмах йӗрки, яланхи пекех, субъект-глагол, пуплевӗшсен ӑшӗнчи сӑмахсен ирӗклӗ йӗркипе. Чӗрчунсем икӗ пая пайланаҫҫӗ, число, падеж тата паллӑ тума класс суффиксӗсемпе усӑ кураҫҫӗ. Глаголсем тивӗҫлӗ сӗнӳсемпе килӗшеҫҫӗ те вӑхӑтпа анспекта кура вырнаҫаҫҫӗ.

Чӑваш чӗлхине тӗрӗс меслетпе мӗнле вӗренмелле?

1. Алфавит, произведени тата база грамматики йышши чӗлхе никӗсӗсене вӗренме тытӑнӑр. Онлайн-ресурссем пур ун пеккисем. Chuvash.org е Chuvash.eu ку сире пулӑшма пултарать.
2. Чӗлхе йӑтса ҫӳрекенсемпе тата сӗнӳ тӗслӗхӗсемпе усӑ курӑр, калаҫу сӑмахӗсен тата пуплевсен никӗсне хӑвӑрт туса хурӑр. Радиопрограммӑсене итлӗр те чӑвашла фильмсемпе телеграммӑсене пӑхӑр. Таркӑнрах пулас тата унта хӑвна хӑтлӑрах туйас тесе, чӗлхене вӗренӗр.
3. Эсир чӗлхе йӑтса ҫӳрекенсемпе, е хӑвӑрпа, е онлайн-форумсенче мӗн вӗреннине практиклӗр. Ку сире вырӑнти нюанссене тупса культура ҫинчен кӑтарту илме пулӑшӗ.
4. Хӑвӑрӑн словарь запасне тата грамматикӑна лайӑхлатас тесе кӗнекесемпе хаҫатсене чӑвашла вулӑр. Эсир мӗн чухлӗ ытларах вулатӑр, сирӗн ӑнлану тата грамматика ҫавӑн чухлӗ лайӑхрах пулӗ.
5. Юлашкинчен, чӑвашла текстсем ҫырнӑ пек ӗҫ-хӗл тӗсӗсемпе вӗрентме, чӑваш онлайн-форумӗсене хутшӑнма тата экзаменсене хатӗрленме хушӑр. Ку сире чӗлхене ҫирӗп тытма пулӑшать.

Франци - тӗнчери чи паллӑ чӗлхесенчен пӗри, ун ҫинче миллионшар ҫын пӗтӗм тӗнчипе калаҫать. Эсир студент, бизнесмен е ҫулҫӳревҫӗ пулсан та документсемпе ытти текстсене французла мӗнле куҫармаллине ӑнланса илмелле. Французла тӗрӗс куҫарма вӑхӑт сая ярсан, эсир ку чӗлхепе ҫӑмӑлтарах калаҫма пултаратӑр, сирӗн пӗлтерӗве лайӑх ӑнланнине ӗненӗр.

Французла куҫармалли майсем нумай. Малтанхи утӑмсенчен пӗри-эсир мӗнле текста куҫарма хӑтланнине палӑртасси. Сӑмахран, эсир кӗске статьяпа е кӗске пӗлтерӳпе ӗҫлетӗр пулсан, эсир онлайн-куҫару инструменчӗпе усӑ курма пултаратӑр, сирӗн сӑмахсене хӑвӑрт та тӗп-тӗрӗс французла куҫарма пултаратӑр. Онлайн-куҫару инструменчӗсенчен нумайӑшӗ тӳлевсӗр тата ансат, палӑртнӑ вӑхӑтра результачӗсем вара ҫав тери тӗрӗс пулма пултараҫҫӗ.

Анчах та эсир кӗнеке е пысӑк статья пек вӑрӑмрах документпа ӗҫлетӗр пулсан, ҫак ӗҫе пурнӑҫлама професси тӑлмачне тара илме май пуррине курма пултаратӑр. Профессиллӗ куҫаруҫӑсем хӑйсен облаҫӗнче нумай ҫул хушши опытлӑ, ҫавӑн пекех нюанс чӗлхине ӑнланнӑ чухне детальсене тимлӗ пӑхаҫҫӗ. Сирӗн текста тивӗҫлӗ грамматикӑпа синтаксиспа усӑ курса тӗрӗс куҫарнине вӗсем ӗненме пултараҫҫӗ.

Французла куҫарнӑ чухне шута илмелли тепӗр япала-куҫару чӗлхи. Хӑш-пӗр чухне эсир усӑ куракан француз сӑмахӗсемпе пуплевӗсем тӗрлӗ франкгоговори ҫӗршывсенче пӗр пек пӗлтерме пултараҫҫӗ. Сӑмахран, канадри француз чӗлхипе усӑ куракан хӑш-пӗр сӑмахсене французла куҫараҫҫӗ, унта франци, Бельги тата Швейцари пек ҫӗршывсенче калаҫаҫҫӗ. Малашне арпашӑнса каясран чӗлхе йӑтса ҫӳрекенпе ӑслӑн консультациленмелле е хушма тӗпчев ирттермелле, тӗллев аудиторийӗшӗн мӗнле куҫару юрӑхлӑ пулнине палӑртмалла.

Эсир мӗнле проектпа ӗҫленине пӑхмасӑр, хӑвӑр мӗн кирлине французла куҫарма вӑхӑт сая ямалла. Ку сирӗн ӗҫе оригинал чӗлхипе тӗп-тӗрӗс парасса, сирӗн сӑмахӑрсене тивӗҫлипе хисеплессе шантарать. Тепӗр тесен, сирӗн тӗллевлӗ аудитори сирӗн текста ӑнланмасан, сирӗн пӗтӗм йывӑр ӗҫӗр харама кайрӗ.

Хӑш ҫӗршывсенче французла калаҫаҫҫӗ?

Французла Францире, Канадӑра (уйрӑмах Квебекра), Бельгире, Швейцарире, Люксембургра, Монакора Тата Пӗрлешӳллӗ Штатсен хӑш-пӗр пайӗсенче (уйрӑмах Луизианӑра) калаҫаҫҫӗ. Франци те африкӑри нумай ҫӗршывсенче анлӑ сарӑлнӑ, Алжир, Марокко, Тунис, Камерун тата Кот-Д-Ивуар.

Француз чӗлхин историйӗ мӗнле?

Франци чӗлхине Римлянсем усӑ куракан латин чӗлхинчен пуҫланӑ, Ӑна Юлий Цезарь Тата рим салтакӗсем Францие илсе килнӗ. Франксем, германи халӑхӗ, КУ района IV тата V ӗмӗрсенче ҫӗнсе илнӗ те франк халӑхӗ пӗлекен диалектра калаҫнӑ. Ҫак чӗлхе латыньпе хутӑшса кайнӑ та, паян старофранцилле пӗлнине туса хунӑ.
11 ӗмӗрте трувер (трубадура) поэзийӗ текен литература тӗсӗ ҫуралма пуҫланӑ, унта ҫӗнӗ сӑмахсем тата сӗнӳсен кӑткӑс тытӑмӗсем палӑрнӑ. Ҫырӑвӑн ҫак стилӗ Пӗтӗм Европа тӑрӑх сарӑлнӑ та часах паллӑ пулса тӑнӑ.
14-мӗш ӗмӗрте французсен придворнӑй чӗлхине официаллӑ йӗркепе пӗлтернӗ тата официаллӑ документсене йӗркелеме усӑ курнӑ. Буржуаллӑ класс та латынь вырӑнне французла калаҫма пуҫларӗ, вӗсен сӑмахӗсем чӗлхене витӗм кӳме пуҫларӗҫ.
1600-мӗш ҫулсенче чӗлхене пӗр стандартизациленӗ, формализациленӗ, ҫакӑ пире хальхи француз чӗлхи пачӗ. 17-мӗш ӗмӗрте чӗлхе тӗрӗс-тӗкел упрас тӗллевпе Француз академийӗ йӗркеленӗ, 18-мӗш ӗмӗрте Академи чӗлхепе мӗнле усӑ курмалли тата мӗнле ҫырмалли ҫинчен хӑйӗн пӗрремӗш сводне пичетлесе кӑларнӑ.
Француз чӗлхи паян та аталанать, ҫӗнӗ сӑмахсемпе сӑмах ҫаврӑнӑшӗсем ытти чӗлхесемпе культурӑсенчен килеҫҫӗ.

Француз чӗлхине вӗренес ӗҫе чи пысӑк тӳпе хывнӑ топ-5 ҫынна кам кӗрет?

1. Франсуа Рабле (1494-1553): Восрожени тапхӑрӗнчи паллӑ писатель, француз чӗлхипе ҫӗнӗрен усӑ курни ҫырӑвӑн ҫӗнӗ стильне йӗркеленӗ тата француз чӗлхипе культурине сарма пулӑшнӑ.
2. Виктор Гюго (1802-1885): "Пӑрахӑҫланӑ", "Париж Турамӑшӗн Соборӗ" тата француз литературине популязациленӗ тата чӗлхине ҫӳлерех ҫӗклеме пулӑшнӑ ытти произведенисен авторӗ.
3. Жан-Поль Сартр (1905-1980): философпа писатель, французсен экзистенциализмне ӗҫе кӗртме пулӑшнӑскер, Францире тата Ун тулашӗнче шухӑшлавҫӑсемпе писательсен ӑрӑвӗсене витӗм кӳнӗ.
4. Клод Леви-Стросс (1908-2009): антрополог тата социаллӑ теоретик, франци культури ҫинчен нумай ҫырнӑскер тата структура тытӑмӗн теорине пысӑк тӳпе хывнӑскер.
5. Фердинанд де Сосюр (1857-1913): швейцарири лингвист тата хальхи лингвистикӑн ашшӗ, унӑн пӗрлехи лингвистикӑн витӗмлӗ курсне халӗ те вӗренеҫҫӗ.

Француз чӗлхи тытӑмӗ мӗнле йӗркеленнӗ?

Француз чӗлхи-пысӑк инструкциллӗ тата йӗркеллӗ грамматика системипе темиҫе диалектран тӑракан роман чӗлхи. Вӑхӑтӑн кӑткӑс системи пур унӑн, вӑхӑтӑн-вӑхӑтӑн, ултӑ составлӑ системи нюанссене пӗлтерӗшлӗ, ҫавӑн пекех тайӑлу, условнӑй тайӑлу. Кун ҫумне, француз чӗлхинче те глаголӑн тӗп формисем, икӗ сасӑ, икӗ грамматика йӑхӗ тата икӗ число пур. Сӑмах предложенири сӑмахсене интонаципе килӗштерсе каланӑ чухне чӗлхе ҫирӗп йӗркесене тытса пырать.

Француз чӗлхине тӗрӗс меслетпе мӗнле вӗренмелле?

1. Ҫитес тӗллевсене лартӑр. Теприн ҫине куҫиччен малтан пӗр хӑнӑхӑва алла илме тӑрӑшӑр.
2. Француз чӗлхине вӗренме тытӑнӑр. Мӗн май килнӗ таран ытларах итлеме, вулама, пӑхма тата французла калаҫма тӑрӑшӑр.
3. Кашни кунах ҫӗнӗ сӑмахсемпе пуплевсене вӗренӗр. Карточкӑсем тӑвӑр та интервалсемпе тепӗр хут усӑ курӑр.
4. Калаҫакан француз чӗлхипе тӑтӑшах усӑ курӑр. Чӗлхе йӑтса ҫӳрекенсемпе хутшӑнӑр е веб-сайтсемпе практика валли усӑ курӑр.
5. Французсен культурипе паллашӑр. Ҫакӑ сире чӗлхине лайӑхрах ӑнланма тата ӑна ытларах хаклама пулӑшӗ.
6. Уншӑн савӑнӑр! Пултарулӑх тӗлӗшӗнчен пултарулӑх кӑтартӑр, йӑнӑшсем тӑвӑр, хӑвӑртан кулӑр, хӑвӑр мӗншӗн французла вӗреннине астӑвӑр.