Баскский Французскай Тылбаастаа

Оруобуна тылбаас-эбэҥки тылыттан, былыргы тылтан турар, манна сүрүннээн Хотугу Пиренскэй Арыылаах хотугу сиргэ олорор кыракый нэһилиэнньэни саҥарар ураты уобараһа атын тылынан тылбаастанар. Оруобуна тыл бэйэтин төрүт регионнарын тас өттүгэр киэҥник тарҕамматах эрээри, бу тыл дьыалабыай да, тус сыаллаах- соруктаах да буоларын курдук, докумуоннары уонна иһитиннэриилэри тылбаастааһыҥҥа наадыйыы улаатар.

Олоңхо тылыгар тылбаастыыр кэккэ фактордар бааллар. Бастатан туран, бу ниндоевропей тыла, чугас аймахтара эбэтэр эйэ биир да атын тылынан кытта сөп түбэспэт. Ол аата тылбаасчыттар чуолкай тылбаастарын толорорго үрдүк квалификациялаах буолуохтаахтар уонна үрдүк квалификациялаах буолуохтаахтар. Иккиһинэн, оруобуна тыл элбэх диалектардаах, акценнардаах, оннооҕор дьоҕус географическай оройуон иһинэн төһө баҕарар уратыланар кыахтаах. Бу тылы сайыннарыыны чуолкайдык өйдүүргэ культурнай билиини ылары ирдиир.

Баскскай тылтан тылбаасчыт көрдөөһүнүгэр наадалаах квалификациялаах буоларын итэҕэтиэҕиҥ. Кинилэр төрөөбүт тылы көҥүл баһылыахтаахтар, култуураны уонна уопуту бу салааҕа үлэлииргэ киэҥ билиилээх буолуохтаахтар. Ону таһынан тыл грамматикатын, синтаксиһын уонна тыл саппааһын дириҥник өйдүөхтээхтэр. Ити тиэкис ис хоһоонун оннунан хаалларыыга чуолкай тылбаастары ылыы уонна оннунан хаалларыы улахан суолталаах.

Докумуону тылбаастааһыҥҥа эбии, баскскай тылтан тылбаасчыттар ону тэҥэ көннөрү көрдөрүүлэргэ, аудиозапистарга уонна да атын формаларынан бэйэлэрин өҥөлөрүн биэриэхтэрин сөп. Сорох түгэннэргэ тылбаас анал билиини эрэйэр объектарга эбэтэр пааматынньыктарга наадыйыан сөп.

Дьэ, ол аата оруобуна бэйэтинэн тутулуктааҕын, бутуллуутун бэлиэтиир наадалаах. Ол иһин чопчу тылбаастыырга Саха норуотун тылын, культуратын уонна диалектарын үчүгэйдик билэр профессионаллар көмөлөрө ирдэнэр. Кинилэр көмөлөрүнэн чааһынай дьон да, тэрилтэлэр да баскскайдар уонна атын тыллар икки ардыларыгар тыл хайдыһыытын кыайаллар, ол үчүгэй өйдөбүлү уонна коммуникацияны тупсарыыга көмөлөһөллөр.

Ханнык дойдуларга баскскай тылынан саҥаралларый?

Баскскай тылынан үксүгэр Испания хоту, басков дойдуга, ол эрээри онно наваррга (Испания) уонна баскскскай провинцияларга этэллэр.

Саха тылын историята хайдаҕый?

Эверстов тыла-бу тыһыынчанан сыллар усталарыгар Испанияҕа уонна Франция регионнарыгар басков уонна наваралар дойдуларыгар эппит- хааммыт историческай тыла. Оруобуна тыл-омук тыла туспа буолар, ол аата лингвистическэй аймахтартан ураты, өлбүттэрин кэриэтэ. Урут биллибит ахтыы биһиги эрабыт 5 үйэтигэр сыһыаннаах, ол гынан баран кини олохторун- дьаһахтарын кэрэһилиир туоһута баар. Орто үйэлэргэ Эуропа тыла атыы- эргиэн быһыытынан киэҥник туттуллар, киирии тыллары атын тылларга, ордук испанскай уонна француз тылларыгар киллэриллибиттэрэ. Ол эрээри, кэнники сүүс сыл устата бу тылы туһаныы аҕыйаан эрэр. 20- с үйэҕэ оруобуна тыл дойду үгүс оройуоннарыгар, оттон сорох регионнарга туһаныы сокуону таһынан биллэриллибитэ. Бу түһүү 20- с үйэ бүтүүтэ тыл интэриэһин сөргүтэн, тыл көмүскэлигэр уонна популяризациялааһыҥҥа дьаһаллар ылыллыбыттара. Ону оскуолаларга уонна судаарыстыбаннай сулууспаларга туһаныы кэҥииригэр кыһамньы ылыллыбыта уонна билигин кини дойду сорох оскуолаларыгар Басков диэн үөрэтиллэр. Бу тыл маассабай информация, литература уонна толорооччу искусствотын средстволарыгар киэҥник туттуллар. Ол кыһамньыларын да үрдүнэн оруобуна тыл сүтэр кутталлааҕын үрдүнэн, билигин дойду нэһилиэнньэтин 33 %- на онно этиэн сөп.

Саха тылын үөрэтиигэ саамай улахан кылааты киллэрбит топ- 5 киһиттэн кимнээх киирэрий?

1. Сабинов Арана (1865-1903): "националистар, политик уонна суруйааччы. Кини баскскай тылы сөргүтэргэ хамсааһыны пионер этэ уонна баскскай тылынан таба суруйуу стандартнай систематын оҥорорго суруллубута.
2. Мария де Азукэ (1864-1951): лингвист уонна лексикограф, бастакы баскай- Испан тылдьытын автора.
3. Бернардо Ласа (1916-2008): Саха литературатын уһулуччулаах профессора, суруйааччы уонна поэт. Кини бастакы баскетскай орфографияны оҥорбута.
4. Колдо Митчелен (1915-1997): лингвист уонна профессор баскской филологии. Кини билиҥҥи баскскай лингвистика төрүттээччилэртэн биирдэстэрэ этэ.
5. Пелело Эрротета (1954 с. төрөөбүт): суруйааччы, драматург уонна баскской литературатын профессора. Кини баскскай культураны уонна баскскай литератураны туһаныыны пропагандалаабыта.

Баскылаат тылын структурата хайдах оҥоһулунна?

Оруобуна тыл агрглютинативнай тыл буолар,ол аата тыл суолтатын быһаарар суффикстары уонна приставкалары эбэр. Синтаксис сүрүннээн тематическай комментарий по структуре, онно тиэмэ бастакы миэстэҕэ турар, онтон сүрүн ис хоһоонноох. Туохтуур-начальнай структураҕа тардыы эмиэ баар. Баскскай тылыгар икки туохтуур флексиялаах:биирэ ааспыт уонна биирэ ааспыт кэм, онтон үс киэнэ (эҥкилэ суох, сословательнай, ыйар). Ону таһынан тылга бүтэһиктээх дорҕоонунан быһаарыллар уонна төрүт дорҕоонунан быһаарыллар кэккэ кылаастар бааллар.

"Сөптөөх ньыманан" үөрэтиэххэ сөбүй?

1. Учебниктар эбэтэр онлайн курстар курдук үөрэх ресурсаларыгар инвестициялаа. Оруобуна тыл Европаҕа саамай былыргы тыллартан биирдэстэрэ, кини ситэтэ суох ресурсалары үөрэтэрэ уустук буолуон сөп.
2. Радиопрограмманы истиҥ, тэлэбиидэнньэни көрүҥ уонна баскскай тылынан кинигэлэри ааҕыҥ. Ити кини хайдах туһаныллыбытын дьиҥнээх холобурдары кытта билиһиннэрэригэр көмөлөһөр.
3. Занятиеҕа сылдьыҥ. Олохтоох университеттар уонна тэрилтэлэр сороҕор тыл курстарын эбэтэр репетиториятын биэрэллэр. Бу дьарыктар үгүстүк тыл носителин кытта сэһэргэһэр уонна практическай опыты ыларга бэртээхэй кыаҕы биэрэр.
4. Кэпсэтиигэ практикаланыҥ. Баск тылынан саҥарыы судургута суох буолуон сөп. Тереебут тылы уерэтээччилэргэ куруук практика уонна сыанабыла кедьуустээхтик туһанарга көмөлөһүөҕэ.
5. Кэпсэтээччини Булуҥ. Саатар нэдиэлэҕэ биирдэ эмэ бодоруһарга бэлэм буолуо этэ. Кэпсэтээччи баар буолуутун матыыптарын уонна тылы атын эйгэҕэ үөрэтэргэ уратылаах ньыма буолуон сөп.

Француз - аан дойду үрдүнэн мөлүйүөнүнэн киһи этигэр- хааныгар киирэр аан дойдуга биир саамай киэҥник биллэр тыллартан биирдэстэрэ. Устудьуоннаргыт, бизнесменнэр эбэтэр айанньыт буоларгытыттан тутулуга суох, французскай тылга докумуоннары уонна атын тиэкистэри хайдах көһөрөр наадатын өйдүөхтээххит. Француз сөптөөх тылбааһыгар бириэмэни ороскуоттаан баран, эһиги бу тылынан бодоруһаргытын чэпчэкитик бодоруһуоххутун уонна бэйэҕит иһитиннэриигит чуолкайдык өйдөнөрүн итэҕэтиэххитин сөп.

Француз тылыгар тылбаас элбэх ньымата баар. Бастакы хардыылартан биирдэстэрэ-ханнык тииптээх тиэкиһи тылбаастыы сатыыгын. Холобур, кылгас ыстатыйанан эбэтэр кылгас иһитиннэриинэн үлэлиир буоллаххытына французскай тылгытын түргэнник уонна чуолкайдык тылбаас инструменын туһаныаххытын сөп. Онлайн инструменнарын үксэ босхо уонна туһаҕа көһөрүү судургу, оттон туһааннаах усулуобуйаҕа түмүгэ бэрт чуолкай буолуон сөп.

Ол эрээри, кинигэ эбэтэр киэҥ ыстатыйалаах буолан үлэлээтэххитинэ, бу үлэни толорорго профессиональнай тылбаасчыт булар кыаххытын көрүөххүтүн сөп. Идэтийбит тылбаасчыттар бэйэлэрин уобаластарыгар өр сыллаах уопуттаах, ону тэҥэ тыл нюсоветын өйдүүрүгэр тиийэр. Кинилэр сөптөөх грамматика уонна синтаксис туһаныллыбытын чуолкай өйдүөхтэрин сөп.

Француз тылыгар аахтахха өссө биир мал-тылбаас тыла. Сорох түгэннэргэ эһиги туһанар тылгытын уонна этиигитин араас омук дойдуларыгар быһаарар кыахтаах. Холобур, Канада француз тылыгар туттуллар сорох тыллар француз тылыгар Франция, Бельгия уонна Швейцария курдук дойдуларга сыыһа- халты тылбаастаналлар. Ол кыаллыбат суолтан туоратар туһугар тыл тумус туттарааччыны кытта эбии чинчийии ыытыллыахтаах эбэтэр тус сыаллаах аудиторияҕа ханнык тылбаас ордук табыгастааҕын быһаарарга.

Ханнык бырайыагынан үлэлээбиккититтэн тутулуга суох, французскай тылга наадыйаргытын сиһилии үөрэтиигэ бириэмэҕитин ууруохтааххыт. Ити эһиги үлэҕит оригинал тылыгар чопчу бэриллиэ уонна эһиги тылларгытыгар сөптөөх ытыктабылынан сыһыаннаһыахтара диэн мэктиэлиир. Тиһэҕэр, тус сыаллаах аудиторияҥ тексин өйдөөбөт буоллаҕына, ол аата эһиги ыарахан үлэҕит босхо сүтэн хаалла.

Ханнык дойдуларга французскай тылынан саҥаралларый?

Французтуу тылынан Францияҕа, Канадаҕа (ордук Квебекаҕа), Бельгияҕа, Швейцарияҕа, Леммург куоракка, ол эрээри холбоһуктаах Штаттар сорох чаастарыгар (ордук Луизияҕа) этэллэр. Французскай Африка үгүс дойдуларыгар киэҥник тарҕаммыт, төһүү күүс, Мароко, Тунис,Камерун уонна Кот- дуар.

Французскай тыл историята хайдаҕый?

Французскай тыл Латинскай тылыттан саҕалаан, Францияҕа Юлия Цезарь уонна атын Рим саллааттарыгар аҕалыллыбыт Латинскай тылтан саҕаланар. Франк, Герман омуга, бу оройуону Ив уонна Вске үйэлэргэ кыайтарбыттара уонна Франк курдук биллэр диалектеҕа кэпсэппиттэрэ. Бу тыл билигин старофранцузскай диэн биллэрин билэн, латыньяны кытта булкуспута.
11- с үйэҕэ труба поэзията (турба) диэн литература көрүҥэ үөскээн, онно этии саҥа уонна ордук уустук структуралара баар буолбуттара. Сурук- Бичик стилэ Европа үрдүнэн тэнийэн, киэҥник тарҕаммыта.
14- с үйэҕэ француз официальнайдык биллэриллэн, официальнай докумуоннары суруйарга туһаныллыбыта. Буржуазнай кылаас эмиэ французтуу саҥарар, латыштыы саҥарар, тыллары талыы тылга сабыдыаллыыр.
1600- с сылларга тыл стандартизацияламмыта уонна ырытыллыбыта, билиҥҥи француз тыла биһиэхэ биэрбитэ. 17- с үйэҕэ тыл биир кэлим буолуутун харыстыыр сыалтан французскай академия тэриллибитэ, онтон 18- с үйэҕэ Академия тыл хайдах туһаныллыахтааҕын уонна хайдах суруллубутун туһунан быраабылатын бастакы сводун бэчээттээбитэ.
Французскай тыл уонна бүгүн салгыы сайдар, саҥаттан- саҥа тыллар уонна тыл холбоһуктара атын тыллартан уонна культуралартан киирэллэр.

Француз тылын үөрэтиигэ саамай улахан кылааты киллэрбит топ- 5 киһиттэн кимнээх киирэрий?

1. Франсуа Руба (1494-1553): француз тылын уонна культуратын саҥалыы туһаныы саҥа стиль суругу айбыта уонна француз тылын уонна культуратын тарҕатыыга көмөлөспүтэ.
2. Виктор Гюго (1802-1885): "собор Парижской Богоматери", "собор Парижской Богоматери" уонна да атын айымньылар автордара, француз литературатын популяризациялаабыт уонна тылы үрдүк таһымҥа таһаарарга көмөлөспүттэр.
3. Жан-Польша Сартр (1905-1980): француз экзистенционализмы олоххо киллэриигэ уонна Францияҕа өй- санаа, суруйааччылар көлүөнэлэригэр сабыдыаллыырга көмөлөспүт философ уонна суруйааччы.
4. Клод Леви- Строс (1908-2009): антрополог уонна социальнай теоретик, кини француз культуратын туһунан элбэҕи суруйбута уонна структурализм теориятыгар кылааты киллэрбитэ.
5. Онно финданд де Сосюр (1857-1913): швейцарскай лингвистика уонна билиҥҥи лингвистика аҕалара, уопсай лингвистикэ курса билигин да үөрэтиллэр.

Француз тылын структурата хайдах оҥоһулунна?

Француз тыла-Россия тыла, үрдүк структуралаах уонна бэрээдэктээх хас да тылтан турар. Бириэмэ уустук системалаах, үс судургу уонна алта састаабы кытта арыт дьүөрэлэһиилэрин, арыт дьүөрэлэһиилэрин, болдьох киэбин, усулуобунай буоларын көрдөрөр. Онуоха эбии француз тылыгар эмиэ түөрт сүрүн туохтуур, икки куолас, икки грамматическай биис ууһа уонна икки чыыһылалар бааллар. Тыл эмиэ кытаанах быраабыланы тутуһар, дьыала тылга, интонациятыгар уонна этиигэ сөп түбэһиннэрэр.

Французскай тылы саамай сөптөөх ньыманан үөрэтиэххэ сөбүй?

1. Ситиһиллибит сыалгытын туруорунуҥ. Сүрүн үөрүйэхтэри баһылаан, аныгыскы сүһүөҕэр туруон иннинэ биир үөрүйэҕи баһылыаҕыҥ.
2. Француз тылын үөрэтиигэ тиэйиҥ. Ордук истэргэ, ааҕарга, көрөргө уонна французтуу саҥарарга кыһаллыҥ.
3. Күн аайы саҥа тыллары, этиилэри үөрэтиҥ. Карточкалары уонна практикаларгытын хатылааҥ.
4. Кэпсэтэр французскай тылынан практикаланыҥ. Общайте с носителей языка или использовать веб- сайтам языкового обменения для практики.
5. Французскай культураны кытта билсиҥ. Ол эһиэхэ тылы өйдүүргүт, сыаналыыргыт ордук.
6. Мантан дуоһуйууну ылыҥ! Творческай подходы көрдөрүҥ, сыыһаларгытын көҥүллээҥ, бэйэҕитин албыннааҥ уонна тоҕо француз тылын үөрэтэргитин өйдүүгүт.