Саха тыла Япония Тылбаастаа

Саха-түүр тыла, манна Арассыыйа хотугулуу- Илиҥҥи өттүгэр мөлүйүөн аҥаарыттан тахса киһи саҥарыллар. Тыл саҥа официальнай билиниини ылбытынан, уруккутунан сахалыы тылбаас өҥөтүгэр дьоһун ирдэбил баар. Бу ыстатыйаҕа Саха тылын уонна кинини кытта тылбаас суолтатын ырытан көрүөхпүт, ону тэҥэ бу процесска сыһыаннаах проблемалары дьүүллэһиэхпит.

Саха тылыгар Россияҕа эрэ буолбакка, Монголия, Кытай уонна Казахстан курдук дойдуларга эмиэ этэллэр. Ол аата Саха тылыгар, ону таһынан дойду иһигэр тылбаас өҥөтүгэр аан дойдутааҕы наадыйыы баар. Тылбаас сүрүн сыала Саха тылыгар уонна кинини кытта - төрүт омуктар обществоларын уонна атын интэриэстээх өрүттэрин ортотугар бодоруһуу. Ону тэҥэ юридическай докумуоннарга, дипломатическай сөбүлэһиилэргэ, үөрэх матырыйаалларыгар, маассабай информация уонна культура уонна да атын докумуоннарга сыһыаннаах матырыйааллар наадалар.

Дьыала Саха тылыгар уонна кинини кытта тылбаас тиийдэҕинэ сорох дьоһуннаах проблемалары өйдүөххэ наада. Бастатан туран, производство кыһалҕата баар. Саха тылыгар региональнай диалектан көрөн тылга уратылар бааллар. Онон, тылбаасчыттар бу регионнааҕы вариациялары кытта билсиһэн, чуолкайдаһан үлэлииллэрэ наадалаах. Өссө биир проблеманан үгүс тыл туттулларыттан тутулуга суох хас да суолталаах. Ити тыл сөптөөх суолтатын эбэтэр суолтатын быһаарыыны тылбаасчыттарга ыарырҕатар.

Саха тыла уонна кинини кытта сибээстээх ыарахаттар баалларын үрдүнэн, бу процесс суолтатын билинии улахан суолталаах. Саха тыла билиниини ылыытын салгыы сайыннарар буолан, Саха тылын уонна киниттэн атын тылбаас үрдүк хаачыстыбатын уонна чуолкай хааччыллыытын хааччыйара улахан суолталаах. Олоңхо достоинство для поддержания культуры и связи, особенно среди коренных общиналар, культуры так часто маргинализацияланар.

Ханнык дойдуларга сахалыы саҥаралларый?

Саха тылыгар Россияҕа, Кытайга уонна Монголияҕа дииллэр.

Саха тылын историята хайдаҕый?

Саха тыла-хотугулуу- арҕаа түүр тылларыгар сыһыаннаах түүр тыла. Онно Россия Республикатыгар 500 000 киһи, сүрүннээн Лена өрүс бассейныгар уонна кини притоков бааллар. Саха тыла 14- с үйэ бастакы литературатыгар киирэр баай литературнай историялаах. Саха литературата Суфия поэттарын чугастааҕы Илин уонна киин Азия поэттарын, ону тэҥэ император Арассыыйаттан нуучча суруйааччылара уонна автордара күүстээх сабыдыаллаабыттара. Саха тылыгар бастакы сурун тиэкистэр, ол иһигэр корантан уонна лэгэнтэйтэн быһа тардыылар юсуфа уонна Зулайх туһунан итэҕэл тиэкистэрэ бааллара.
Саха тылыгар суруйбут бастакы оригинальнай айымньылара 19 үйэ бүтэһигэр баар буолбуттара: хоһооннор, кэпсээннэр уонна романнар, Саха норуотун күннээҕи олоҕун туһунан кэпсээннэр. Саха суруйааччылара эмиэ бэйэлэрин айымньыларыгар колониализмы утары охсуһуу, Сибиир культуратын уонна регион батталлаах норуоттарын ыарахан балаһыанньатын курдук киэҥ темалары чинчийии саҕаламмыта. 1920-1930 сс. Саха тыла Юрий Чегерев, Анатолий Семенов, Геннадий Титов уонна Иван Тазетдинов курдук суруйааччылары салайбыт литературнай ренессанс буолбута. Бу кэмҥэ Саха тылыгар бэчээттэммит кинигэ ахсаана лаппа улаатта, ону тэҥэ бу тылы Правительство уонна административнай докумуоннарга туһаныы элбээтэ.
Билигин Саха тыла кини аатын сөргүтэр, онно хас да саҥа хаһыат, сурунаал тахсар. Ону тэҥэ Саха тылын Россия тас өттүгэр үөрэтиигэ интэриэстэрэ улаатар, тоҕо диэтэххэ, аҕыйах университет бу тылынан курстары туруорсар.

Саха тылын сайдыытыгар саамай улахан кылааты киллэрбит топ- 5 киһиттэн кимнээх киирэрий?

1. Юрий Николаевич Винокуров-лингвист, историк уонна филолог; 2. Степан Георгиевич Островскай – Саха поэта, драматург, прозаик уонна тылбаасчыт; 3. Олег Михайлович Беляев – Саха литературоведа уонна публицист; 4. Лилия Владимировна Багаутдинова – Саха фольклориһа; 5. Акулина Еловна Павлова-лексикограф уонна диалектология чинчийээччи.

Саха тылын структурата хайдах оҥоһулунна?

Саха тыла түүр тылларыгар сыһыаннаах уонна хотугулуу- Илиҥҥи бөлөх сорҕото буолар. Бу агглютинативнай тыл, ол аата кини суффикстары туһанар, кинилэр саҥа суолталары уонна формалары айарга дьүөрэлэһэр кыахтаах суффикстары туһаналлар. Саха тыла үрдүк флексиянан уратылаах, ол аата этиигэ туттуллалларыттан көрөн бэйэтин форматын уларыталлар. Суолталаах, солбуйар ааттар, даҕааһыннар уонна туохтуурдар кинилэр формаларын миэстэттэн көрөн быһаарыыны ирдииллэр.

Саха тылын саамай сөптөөх ньыманан үөрэтиэххэ сөбүй?

1. Саха тылын учебнига эбэтэр инструкторга аналлаах экземпляры ылыҥ. Бу матырыйаалларга аҕалыллыбыт уруоктары чочуйуу-тылы тупсарыыга бастыҥ ньыма.
2. Практикаланыҥ, аудованиеҕа үөрэниҥ. Ханнык баҕарар тылы үөрэтэргэ бастыҥ ньыма - кинини практикалыахха сөп курдук, онон кэпсэтээччини буларга кыһаныҥ.
3. Сахалыы тылынан суруллубут матырыйаалы ааҕыҥ. Ол эһиэхэ тыл структуратын уонна грамматикатын өйдүүрүгэр көмөлөһөр.
4. Саха культуратын уонна историятын кытта билсиҥ. Дьон-сэргэ, кинилэр образтарын туһунан элбэҕи билэргит буоллар, ол эһиэхэ тылы өйдүүргүт ордук.
5. Сахалыы СИЭРИ- туому тутуһуҥ уонна истиҥ. Онлайн ресурсата элбэх: радиопрограмманы уонна тэлэбиидэнньэни киллэрэн туран, бу тылга киирэр.
6. Саха Сиригэр Кэлэ Сылдьыҥ. Региоҥҥа бириэмэни ыытан, тылы илдьэ сылдьар дьону кытта сэһэргэһэр кыаҕы ылыаххыт.

Японияҕа да, тас дойдуларга да тылбаас элбэх предприятиеларга уонна тэрилтэлэргэ улахан суолталаах процесс буолар. Уопсай нэһилиэнньэни кытта 128 мөлүйүөнтэн тахса Япония аан дойду экономикатын улахан кээмэйинэн онус миэстэни ылар уонна аан дойду биир саамай сайдыылаах рыногынан буолар, кини аан дойду бизнеһигэр дьоһун оонньооччунан буолар.

Онон Японияҕа бизнеһи ыытар баҕалаах үгүс компаниялар идеяларын олохтоох аудиторияҕа диэри чуолкайдык тиэрдэллэригэр эрэнэллэр. Бырайыакпыттан көрөн, дьыала хантараактарын, салалтатын, реклама матырыйаалларын эбэтэр веб- сайт тутуутун курдук докумуоннары киллэриэххэ сөп.

Дьыала тылбаасчыт талыытыгар тиийдэҕинэ хас да сүрүн элеменнэри учуоттуохха наада. Бастатан туран, кинилэр Япония да, английскай да тыллары көҥүл бас билэллэрин, аан дойду бизнеһин улахан чааһа буолар диэн итэҕэйиэххитин баҕараҕыт. Ону таһынан Японияҕа тылбаас икки култуураны уонна сатабылы хас биирдии тылы көдьүүстээхтик туһанар кыаҕы биэрэр. Ону тэҥэ тылбаасчыт уонна кинини билиһиннэрэр предмети учуоттуур суолталаах.

Тылбаасчыт араас көрүҥүн уонна выбору кытта билсиигэ эбии үлэ толоруллуохтаах кэмин- кэрдиитин уонна ресурсаларын ахсаанын быһаарар наадалаах. Ыгыллыбыт болдьох чугаһаан эбэтэр элбэх матырыйаалы көһөрүү эрэйиллэр буоллаҕына, баҕар, Япония тылын этээччилэр хамаандаларын проект биэрэллэрэ ордук. Ити кэмчилээһин эрэ буолбакка, ылыллар бородууксуйа хаачыстыбата эмиэ быдан үрдүк буолуоҕа.

Дьэ, дьоппуоннуу тылбаас эрэ буолбатах диэн өйдүүр наадалаах. Тылбаас икки култуураны ситиһиилээхтик өйдүүрүн, чопчу быһаарарын ситиһэр. Онон Япония ырыынагар тахсарга дьулуһар компаниялар тус сыаллаах аудиторияҕа сэҥээриини таһааралларыгар эрэллээх өҥөлөрү инвестициялааһын наада.

Ханнык дойдуларга японскай тылынан саҥаралларый?

Японияҕа сүрүннээн Японияҕа этэллэр, ол эрээри манна Тайвань, Соҕуруу Корея, Филиппина, Палаау, Хотугу Марианскай арыылар, Микронезия, Гавайи, Гонконг, Макао, Илиҥҥи Тимор, Бруней уонна Гава курдук холбоһуктаах Штаттар сорҕолоро бааллар.

Япония тылын историята хайдаҕый?

Япония тылын историята олус уустук уонна элбэх омук. Билиҥҥи дьоппуоннуу санатар тыл туһунан эрдэтээҥи суруктар биһиги эрабыт 8 үйэтигэр киирэллэр. Ол эрээри, бу тыл Японияҕа былыргыттан баара, арааһа, дземон норуота диэн тылбыт тылыттан сайдыбыта буолуо.
Япония тыла Кытай лиэксикэтэ (794-1185) киирэригэр Кытай лиэксикэтэ, сурук- Бичик тиһигэ киирэригэр тирэҕирэн, улахан сабыдыаллаах этэ. Эдо (1603-1868) диэн тыл грамматика отчуотунай набордарын уонна сурук- Бичик тиһигин кытта бэрт дьикти кэпсэтии көрүҥүн оҥорбута.
19- с үйэ устатыгар правительство арҕаа тыллары уонна сорох Япония тылларыгар кубулутуу бэлиитикэтин биир сомоҕо буолан английскай тылтан киирии тыллар суотугар иҥэн- тоҥон киириилэрин суотугар ыытара. Бу процесс салгыы 21- с үйэҕэ да салҕанан, бу сырыымчык японскай тыл форматын үөскэтэн, лиэксикэ уонна лингвистическэй уратылара олус уратылаахтар.

Саха тылын үөрэтиигэ саамай улахан кылааты киллэрбит топ- 5 киһиттэн кимнээх киирэрий?

1. Кодзиктар-Япония тылыгар биир былыргы сурук- Бичик докумуоннарыттан биирдэстэрэ, дьоппуон эрдэтээҥи мифологиятыттан мифтэр уонна легенд хомуурунньуктара буолар. Кини 7- с үйэҕэ ясумаро оҥоһуллан Япония тылын сайдыытыгар улахан суолтата суох суураллыы буолар.
2. Принцибин Шот Ботоку Тайшаны (574-622) Таша буддизмы Японияҕа тарҕатыыны, Японияҕа сурук бастакы тиһигин ырытан оҥорууга уонна Кытай иероглифтарын тыла киириини көҕүлүүр туһунан суруллар.
3. Саха тылын кодексациялыырга уонна кини суругун оҥорорго көмөлөспүт тылларын- өстөрүн, грамматикатын кэккэ учуонайдара (710-784) тылдьыты уонна грамматиканы оҥорбуттара.
4. Муссаки Сикибу-Муссаки Сикибу аан дойду аатырбыт суруйааччыта (794-1185) этэ уонна кини үлэлэрэ Япония тылын уонна литературатын популяризациялааһыҥҥа көмөлөспүттэрэ диэн ааҕыллар.
5. Хакуун өрүс – Хакуун өрүс (1199-1286) камакур кэмигэр (1185-1333) Кытай тылыгар олоҕурбут манъеган суругун системата ордук тарҕаммытынан биллэр. Бу система канаан сүһүөхтэрин туһаныыны киллэрэн туран японскай тыл эволюциятыгар сабыдыаллаабыта.

Япония тылын структурата хайдах оҥоһуллубутай?

Япония тыла - бу тематическай уратылаах тыл, кыырпах тыллар ситимнэрин туһанар, тылга уонна фразтарга холбонор тыллар, грамматическай сыһыаны этиигэ туттуллар тыллар. Бу агглютинативнай тыл, ол аата кини бэйэтин иһигэр араас элеменнэри, даҕааһыннары, туохтуурдары уонна көмө туохтуурдары киллэрэн туран, уустук тыллары уонна тыллары айарга көмө туохтуурдары кытта ситимниир. Ону таһынан тыл суолтата уларыйыан сөп, сүһүөхтэрин үрдэтии тиһигэ баар.

Япония тыла саамай сөптөөх ньыманан үөрэтэрий?

1. Реалистическай сыалы туруоруҥ: ситиһиллибит сыалы туруорууттан саҕалаан уон сылга диэри ааҕарга, базовай алфавиты уонна катакаан базовай алфавитын суруйарга үөрэтиҥ.
2. Сурук- Бичик тиһигин үөрэтиҥ: японскай тылынан суруйар, суруйар уонна бодоруһар туһугар икки фонетическай алфавиты, хираганы уонна катакананы, онтон хандзи иероглифтарыгар көһүөххэ.
3. Истиҥ уонна хатылааҥ: истигэн буолуҥ, Япония этиилэрин Хатылааҥ, боростуой тыллартан саҕалаан, сыыйа уустуктан- уустуктан саҕалаан уустугурдуҥ. Саҥарааччы ритматын, интонациятын үтүктэргэ кыһаллыҥ.
4. Дьоппуоннуу тылы үгүстүк туһаныҥ: дьоппуон тылын күннээҕи олоххутугар туһаныҥ, кэпсэтиигэ ордук эрэллээх буолуҥ.
5. Дьоппуон хаһыаттарын уонна сурунаалларын ааҕыҥ: японскай тылынан хаһыаты, сурунаалы ааҕарга холонуҥ, үөрүйэхтэрин туһаныҥ, уопсай приемнай лиэксикэҕэ туһаныҥ.
6. Технологияны туһаныҥ: тылы үөрэтэргэ көмөлөһөр веб- сайты уонна веб- сайты туһаныҥ, холобур, Аня эбэтэр тиэрмини туттуҥ.
7. Культураны кытта билсиҥ: культура өйдөбүлэ тылы өйдүүргэ көмөлөһөр, онон Япония киинэлэрин көрөргө, Япония музыкатын истэргэ, Японияҕа сылдьаргытыгар кыһаллыҥ.
8. Тыл тутааччылары кытта кэпсэтиҥ: тылгытын кытта бодоруһуу тылгыт тупсарыгар уонна өйдөбүлгүт тупсарыгар көмөлөһөр.