Саха тыла Французскай Тылбаастаа

Саха-түүр тыла, манна Арассыыйа хотугулуу- Илиҥҥи өттүгэр мөлүйүөн аҥаарыттан тахса киһи саҥарыллар. Тыл саҥа официальнай билиниини ылбытынан, уруккутунан сахалыы тылбаас өҥөтүгэр дьоһун ирдэбил баар. Бу ыстатыйаҕа Саха тылын уонна кинини кытта тылбаас суолтатын ырытан көрүөхпүт, ону тэҥэ бу процесска сыһыаннаах проблемалары дьүүллэһиэхпит.

Саха тылыгар Россияҕа эрэ буолбакка, Монголия, Кытай уонна Казахстан курдук дойдуларга эмиэ этэллэр. Ол аата Саха тылыгар, ону таһынан дойду иһигэр тылбаас өҥөтүгэр аан дойдутааҕы наадыйыы баар. Тылбаас сүрүн сыала Саха тылыгар уонна кинини кытта - төрүт омуктар обществоларын уонна атын интэриэстээх өрүттэрин ортотугар бодоруһуу. Ону тэҥэ юридическай докумуоннарга, дипломатическай сөбүлэһиилэргэ, үөрэх матырыйаалларыгар, маассабай информация уонна культура уонна да атын докумуоннарга сыһыаннаах матырыйааллар наадалар.

Дьыала Саха тылыгар уонна кинини кытта тылбаас тиийдэҕинэ сорох дьоһуннаах проблемалары өйдүөххэ наада. Бастатан туран, производство кыһалҕата баар. Саха тылыгар региональнай диалектан көрөн тылга уратылар бааллар. Онон, тылбаасчыттар бу регионнааҕы вариациялары кытта билсиһэн, чуолкайдаһан үлэлииллэрэ наадалаах. Өссө биир проблеманан үгүс тыл туттулларыттан тутулуга суох хас да суолталаах. Ити тыл сөптөөх суолтатын эбэтэр суолтатын быһаарыыны тылбаасчыттарга ыарырҕатар.

Саха тыла уонна кинини кытта сибээстээх ыарахаттар баалларын үрдүнэн, бу процесс суолтатын билинии улахан суолталаах. Саха тыла билиниини ылыытын салгыы сайыннарар буолан, Саха тылын уонна киниттэн атын тылбаас үрдүк хаачыстыбатын уонна чуолкай хааччыллыытын хааччыйара улахан суолталаах. Олоңхо достоинство для поддержания культуры и связи, особенно среди коренных общиналар, культуры так часто маргинализацияланар.

Ханнык дойдуларга сахалыы саҥаралларый?

Саха тылыгар Россияҕа, Кытайга уонна Монголияҕа дииллэр.

Саха тылын историята хайдаҕый?

Саха тыла-хотугулуу- арҕаа түүр тылларыгар сыһыаннаах түүр тыла. Онно Россия Республикатыгар 500 000 киһи, сүрүннээн Лена өрүс бассейныгар уонна кини притоков бааллар. Саха тыла 14- с үйэ бастакы литературатыгар киирэр баай литературнай историялаах. Саха литературата Суфия поэттарын чугастааҕы Илин уонна киин Азия поэттарын, ону тэҥэ император Арассыыйаттан нуучча суруйааччылара уонна автордара күүстээх сабыдыаллаабыттара. Саха тылыгар бастакы сурун тиэкистэр, ол иһигэр корантан уонна лэгэнтэйтэн быһа тардыылар юсуфа уонна Зулайх туһунан итэҕэл тиэкистэрэ бааллара.
Саха тылыгар суруйбут бастакы оригинальнай айымньылара 19 үйэ бүтэһигэр баар буолбуттара: хоһооннор, кэпсээннэр уонна романнар, Саха норуотун күннээҕи олоҕун туһунан кэпсээннэр. Саха суруйааччылара эмиэ бэйэлэрин айымньыларыгар колониализмы утары охсуһуу, Сибиир культуратын уонна регион батталлаах норуоттарын ыарахан балаһыанньатын курдук киэҥ темалары чинчийии саҕаламмыта. 1920-1930 сс. Саха тыла Юрий Чегерев, Анатолий Семенов, Геннадий Титов уонна Иван Тазетдинов курдук суруйааччылары салайбыт литературнай ренессанс буолбута. Бу кэмҥэ Саха тылыгар бэчээттэммит кинигэ ахсаана лаппа улаатта, ону тэҥэ бу тылы Правительство уонна административнай докумуоннарга туһаныы элбээтэ.
Билигин Саха тыла кини аатын сөргүтэр, онно хас да саҥа хаһыат, сурунаал тахсар. Ону тэҥэ Саха тылын Россия тас өттүгэр үөрэтиигэ интэриэстэрэ улаатар, тоҕо диэтэххэ, аҕыйах университет бу тылынан курстары туруорсар.

Саха тылын сайдыытыгар саамай улахан кылааты киллэрбит топ- 5 киһиттэн кимнээх киирэрий?

1. Юрий Николаевич Винокуров-лингвист, историк уонна филолог; 2. Степан Георгиевич Островскай – Саха поэта, драматург, прозаик уонна тылбаасчыт; 3. Олег Михайлович Беляев – Саха литературоведа уонна публицист; 4. Лилия Владимировна Багаутдинова – Саха фольклориһа; 5. Акулина Еловна Павлова-лексикограф уонна диалектология чинчийээччи.

Саха тылын структурата хайдах оҥоһулунна?

Саха тыла түүр тылларыгар сыһыаннаах уонна хотугулуу- Илиҥҥи бөлөх сорҕото буолар. Бу агглютинативнай тыл, ол аата кини суффикстары туһанар, кинилэр саҥа суолталары уонна формалары айарга дьүөрэлэһэр кыахтаах суффикстары туһаналлар. Саха тыла үрдүк флексиянан уратылаах, ол аата этиигэ туттуллалларыттан көрөн бэйэтин форматын уларыталлар. Суолталаах, солбуйар ааттар, даҕааһыннар уонна туохтуурдар кинилэр формаларын миэстэттэн көрөн быһаарыыны ирдииллэр.

Саха тылын саамай сөптөөх ньыманан үөрэтиэххэ сөбүй?

1. Саха тылын учебнига эбэтэр инструкторга аналлаах экземпляры ылыҥ. Бу матырыйаалларга аҕалыллыбыт уруоктары чочуйуу-тылы тупсарыыга бастыҥ ньыма.
2. Практикаланыҥ, аудованиеҕа үөрэниҥ. Ханнык баҕарар тылы үөрэтэргэ бастыҥ ньыма - кинини практикалыахха сөп курдук, онон кэпсэтээччини буларга кыһаныҥ.
3. Сахалыы тылынан суруллубут матырыйаалы ааҕыҥ. Ол эһиэхэ тыл структуратын уонна грамматикатын өйдүүрүгэр көмөлөһөр.
4. Саха культуратын уонна историятын кытта билсиҥ. Дьон-сэргэ, кинилэр образтарын туһунан элбэҕи билэргит буоллар, ол эһиэхэ тылы өйдүүргүт ордук.
5. Сахалыы СИЭРИ- туому тутуһуҥ уонна истиҥ. Онлайн ресурсата элбэх: радиопрограмманы уонна тэлэбиидэнньэни киллэрэн туран, бу тылга киирэр.
6. Саха Сиригэр Кэлэ Сылдьыҥ. Региоҥҥа бириэмэни ыытан, тылы илдьэ сылдьар дьону кытта сэһэргэһэр кыаҕы ылыаххыт.

Француз - аан дойду үрдүнэн мөлүйүөнүнэн киһи этигэр- хааныгар киирэр аан дойдуга биир саамай киэҥник биллэр тыллартан биирдэстэрэ. Устудьуоннаргыт, бизнесменнэр эбэтэр айанньыт буоларгытыттан тутулуга суох, французскай тылга докумуоннары уонна атын тиэкистэри хайдах көһөрөр наадатын өйдүөхтээххит. Француз сөптөөх тылбааһыгар бириэмэни ороскуоттаан баран, эһиги бу тылынан бодоруһаргытын чэпчэкитик бодоруһуоххутун уонна бэйэҕит иһитиннэриигит чуолкайдык өйдөнөрүн итэҕэтиэххитин сөп.

Француз тылыгар тылбаас элбэх ньымата баар. Бастакы хардыылартан биирдэстэрэ-ханнык тииптээх тиэкиһи тылбаастыы сатыыгын. Холобур, кылгас ыстатыйанан эбэтэр кылгас иһитиннэриинэн үлэлиир буоллаххытына французскай тылгытын түргэнник уонна чуолкайдык тылбаас инструменын туһаныаххытын сөп. Онлайн инструменнарын үксэ босхо уонна туһаҕа көһөрүү судургу, оттон туһааннаах усулуобуйаҕа түмүгэ бэрт чуолкай буолуон сөп.

Ол эрээри, кинигэ эбэтэр киэҥ ыстатыйалаах буолан үлэлээтэххитинэ, бу үлэни толорорго профессиональнай тылбаасчыт булар кыаххытын көрүөххүтүн сөп. Идэтийбит тылбаасчыттар бэйэлэрин уобаластарыгар өр сыллаах уопуттаах, ону тэҥэ тыл нюсоветын өйдүүрүгэр тиийэр. Кинилэр сөптөөх грамматика уонна синтаксис туһаныллыбытын чуолкай өйдүөхтэрин сөп.

Француз тылыгар аахтахха өссө биир мал-тылбаас тыла. Сорох түгэннэргэ эһиги туһанар тылгытын уонна этиигитин араас омук дойдуларыгар быһаарар кыахтаах. Холобур, Канада француз тылыгар туттуллар сорох тыллар француз тылыгар Франция, Бельгия уонна Швейцария курдук дойдуларга сыыһа- халты тылбаастаналлар. Ол кыаллыбат суолтан туоратар туһугар тыл тумус туттарааччыны кытта эбии чинчийии ыытыллыахтаах эбэтэр тус сыаллаах аудиторияҕа ханнык тылбаас ордук табыгастааҕын быһаарарга.

Ханнык бырайыагынан үлэлээбиккититтэн тутулуга суох, французскай тылга наадыйаргытын сиһилии үөрэтиигэ бириэмэҕитин ууруохтааххыт. Ити эһиги үлэҕит оригинал тылыгар чопчу бэриллиэ уонна эһиги тылларгытыгар сөптөөх ытыктабылынан сыһыаннаһыахтара диэн мэктиэлиир. Тиһэҕэр, тус сыаллаах аудиторияҥ тексин өйдөөбөт буоллаҕына, ол аата эһиги ыарахан үлэҕит босхо сүтэн хаалла.

Ханнык дойдуларга французскай тылынан саҥаралларый?

Французтуу тылынан Францияҕа, Канадаҕа (ордук Квебекаҕа), Бельгияҕа, Швейцарияҕа, Леммург куоракка, ол эрээри холбоһуктаах Штаттар сорох чаастарыгар (ордук Луизияҕа) этэллэр. Французскай Африка үгүс дойдуларыгар киэҥник тарҕаммыт, төһүү күүс, Мароко, Тунис,Камерун уонна Кот- дуар.

Французскай тыл историята хайдаҕый?

Французскай тыл Латинскай тылыттан саҕалаан, Францияҕа Юлия Цезарь уонна атын Рим саллааттарыгар аҕалыллыбыт Латинскай тылтан саҕаланар. Франк, Герман омуга, бу оройуону Ив уонна Вске үйэлэргэ кыайтарбыттара уонна Франк курдук биллэр диалектеҕа кэпсэппиттэрэ. Бу тыл билигин старофранцузскай диэн биллэрин билэн, латыньяны кытта булкуспута.
11- с үйэҕэ труба поэзията (турба) диэн литература көрүҥэ үөскээн, онно этии саҥа уонна ордук уустук структуралара баар буолбуттара. Сурук- Бичик стилэ Европа үрдүнэн тэнийэн, киэҥник тарҕаммыта.
14- с үйэҕэ француз официальнайдык биллэриллэн, официальнай докумуоннары суруйарга туһаныллыбыта. Буржуазнай кылаас эмиэ французтуу саҥарар, латыштыы саҥарар, тыллары талыы тылга сабыдыаллыыр.
1600- с сылларга тыл стандартизацияламмыта уонна ырытыллыбыта, билиҥҥи француз тыла биһиэхэ биэрбитэ. 17- с үйэҕэ тыл биир кэлим буолуутун харыстыыр сыалтан французскай академия тэриллибитэ, онтон 18- с үйэҕэ Академия тыл хайдах туһаныллыахтааҕын уонна хайдах суруллубутун туһунан быраабылатын бастакы сводун бэчээттээбитэ.
Французскай тыл уонна бүгүн салгыы сайдар, саҥаттан- саҥа тыллар уонна тыл холбоһуктара атын тыллартан уонна культуралартан киирэллэр.

Француз тылын үөрэтиигэ саамай улахан кылааты киллэрбит топ- 5 киһиттэн кимнээх киирэрий?

1. Франсуа Руба (1494-1553): француз тылын уонна культуратын саҥалыы туһаныы саҥа стиль суругу айбыта уонна француз тылын уонна культуратын тарҕатыыга көмөлөспүтэ.
2. Виктор Гюго (1802-1885): "собор Парижской Богоматери", "собор Парижской Богоматери" уонна да атын айымньылар автордара, француз литературатын популяризациялаабыт уонна тылы үрдүк таһымҥа таһаарарга көмөлөспүттэр.
3. Жан-Польша Сартр (1905-1980): француз экзистенционализмы олоххо киллэриигэ уонна Францияҕа өй- санаа, суруйааччылар көлүөнэлэригэр сабыдыаллыырга көмөлөспүт философ уонна суруйааччы.
4. Клод Леви- Строс (1908-2009): антрополог уонна социальнай теоретик, кини француз культуратын туһунан элбэҕи суруйбута уонна структурализм теориятыгар кылааты киллэрбитэ.
5. Онно финданд де Сосюр (1857-1913): швейцарскай лингвистика уонна билиҥҥи лингвистика аҕалара, уопсай лингвистикэ курса билигин да үөрэтиллэр.

Француз тылын структурата хайдах оҥоһулунна?

Француз тыла-Россия тыла, үрдүк структуралаах уонна бэрээдэктээх хас да тылтан турар. Бириэмэ уустук системалаах, үс судургу уонна алта састаабы кытта арыт дьүөрэлэһиилэрин, арыт дьүөрэлэһиилэрин, болдьох киэбин, усулуобунай буоларын көрдөрөр. Онуоха эбии француз тылыгар эмиэ түөрт сүрүн туохтуур, икки куолас, икки грамматическай биис ууһа уонна икки чыыһылалар бааллар. Тыл эмиэ кытаанах быраабыланы тутуһар, дьыала тылга, интонациятыгар уонна этиигэ сөп түбэһиннэрэр.

Французскай тылы саамай сөптөөх ньыманан үөрэтиэххэ сөбүй?

1. Ситиһиллибит сыалгытын туруорунуҥ. Сүрүн үөрүйэхтэри баһылаан, аныгыскы сүһүөҕэр туруон иннинэ биир үөрүйэҕи баһылыаҕыҥ.
2. Француз тылын үөрэтиигэ тиэйиҥ. Ордук истэргэ, ааҕарга, көрөргө уонна французтуу саҥарарга кыһаллыҥ.
3. Күн аайы саҥа тыллары, этиилэри үөрэтиҥ. Карточкалары уонна практикаларгытын хатылааҥ.
4. Кэпсэтэр французскай тылынан практикаланыҥ. Общайте с носителей языка или использовать веб- сайтам языкового обменения для практики.
5. Французскай культураны кытта билсиҥ. Ол эһиэхэ тылы өйдүүргүт, сыаналыыргыт ордук.
6. Мантан дуоһуйууну ылыҥ! Творческай подходы көрдөрүҥ, сыыһаларгытын көҥүллээҥ, бэйэҕитин албыннааҥ уонна тоҕо француз тылын үөрэтэргитин өйдүүгүт.